Εξώφυλλο δεύτερης έκδοσης: Μάρτιος 2017, Αθήνα: Gutenberg
Πριν 24 ολόκληρα χρόνια, ο ποιητής Ανέστης Ευαγγέλου (1937-1994) από τη Θεσσαλονίκη, κυκλοφόρησε ("Εκδόσεις Παρατηρητής") ένα ανθολόγιο ποιητών με τους κύριους εκπροσώπους της Δεύτερης Μεταπολεμικής Ποιητικής Γενιάς (1950-1970).
Η δεύτερη, συμπληρωμένη, έκδοση της Ανθολογίας Ευαγγέλου, που κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 2017, σύμφωνα με επιθυμία των κληρονόμων του ανθολόγου, δεν διαφοροποιείται ως προς το σύνολο, τη σύνθεση και τη διάταξη των ανθολογούμενων ποιητών, όπως γράφει ο κριτικός λογοτεχνίας Γιώργος Αράγης στο σημείωμα της δεύτερης έκδοσης . Οι συμπληρώσεις της καινούργιας έκδοσης αφορούν τα εισαγωγικά (βιοεργογραφικά) σημειώματα και την ανθολόγηση από μετέπειτα δημοσιεύσεις (1993-2012).
Η άρτια αυτή έκδοση -που αποτελεί από τα σημαντικότερα εκδοτικά γεγονότα των τελευταίων χρόνων- ξεκινά με το "Σημείωμα για τη δεύτερη έκδοση" (Γιώργος Αράγης), συνεχίζεται με τον "Πρόλογο" του Ευσταθίου από την πρώτη έκδοση, με την "Εισαγωγή της πρώτης έκδοσης" του εξαίρετου Ηπειρώτη δοκιμιογράφου και με τα "Προλεγόμενα στη δεύτερη έκδοση" του εκλεκτού Γιαννιώτη στοχαστή. Και πριν από τον "Χρονολογικό πίνακα ποιητών" και τον "Χρονολογικό πίνακα ποιητικών συλλογών", έχουμε την περίφημη Ανθολόγηση της δεύτερης μεταπολεμικής ποιητικής γενιάς. Των ποιητών που γεννήθηκαν από το 1929 έως το 1940 και εμφανίστηκαν στα γράμματα τις δεκαετίες του '50 και του '60. Η Ανθολογία ποιητών -και όχι ποιημάτων- περιέχει ποιήματα από το έργο 45 ποιητών, που διαλέχτηκαν από ένα σύνολο 134.
Μια γενιά ποιητών που μέχρι πριν λίγα χρόνια εξακολουθούσε να βρίσκεται στο περιθώριο και συνεπώς παραγκωνισμένη, σε σχέση με την πρώτη τουλάχιστον μεταπολεμική ποιητική γενιά (Μανόλης Αναγνωστάκης, Τάσος Λειβαδίτης, Μιχάλης Κατσαρός, Τάκης Σινόπουλος, Μίλτος Σαχτούρης, Άρης Αλεξάνδρου, Τίτος Πατρίκιος, Νάνος Βαλαωρίτης, κ.ά.). Μια γενιά, που όπως γράφει ο κύριος Γιώργος Αράγης, ενώ είχε πλούσιο και έξοχο έργο, η ραθυμία και η αμέλεια της λογοτεχνικής μας κοινότητας την είχε αφήσει σιωπηλά στο περιθώριο. Όλα αυτά μέχρι την Ανθολόγηση του Ευσταθίου, αν εξαιρέσουμε έναν κατάλογο του Αλέξανδρου Αργυρίου με τριάντα δύο δευτερομεταπολεμικούς ποιητές στο περιοδικό "Διαβάζω" (τ.22, 1979, σ.47) και το αφιέρωμα του περιοδικού "Νέες Τομές" (τ.1, 1985). Συμπληρωμένη με νεότερα στοιχεία η αρχική ανθολογία, παρέχει μια πληρέστερη εικόνα της δεύτερης μεταπολεμικής ποιητικής γενιάς.
Εξώφυλλο πρώτης έκδοσης. Φεβρουάριος 1994, Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής
Στην ανεκτίμητης αξίας Ανθολογία των 923 σελίδων που εκδόθηκε από τις "Εκδόσεις Gutenberg" πριν από ένα χρόνο, ανθολογούνται οι:
Ντίνος Χριστιανόπουλος, Βασίλης Καραβίτης, Σπύρος Τσακνιάς, Κική Δημουλά, Τάσος Κόρφης, Νίκος - Αλέξης Ασλάνογλου, Ζέφη Δαράκη, Αλέξης Ζακυθηνός, Βύρων Λεοντάρης, Γεράσιμος Λυκιαρδόπουλος, Ορέστης Αλεξάκης, Λουκάς Κούσουλας, Τάσος Πορφύρης, Λεωνίδας Ζενάκος, Γιάννης Νεγρεπόντης, Μάρκος Μέσκος, Ματθαίος Μουντές, Νίκος Γρηγοριάδης, Κατερίνα Αγγελάκη - Ρουκ, Λεία Χατζοπούλου - Καραβία, Θωμάς Γκόρπας, Κώστας Πασβάντης, Χρίστος Ρουμελιωτάκης, Θανάσης Τζούλης, Γιώργος Μανουσάκης, Γιώργος Δανιήλ, Τάσος Ρούσσος, Πρόδρομος Χ. Μάρκογλου, Ανέστης Ευαγγέλου, Γιολάντα Πέγκλη, Π. Σωτηρίου, Μαρία Κέντρου - Αγαθοπούλου, Ανδρέας Αγγελάκης, Κυριάκος Χαραλαμπίδης, Μάνος Ελευθερίου, Τάσος Γαλάτης, Νίκος Καρανικόλας, Μάριος Μαρκίδης, Βαγγέλης Ροζακέας, Κώστας Ροδαράκης, Τάσος Δενέγρης, Τόλης Νικηφόρου, Νανά Ησαΐα, Χρίστος Λάσκαρης, Μαρία Καραγιάννη.
Για κάθε ποιητή υπάρχει ένα σύντομο βιογραφικό σημείωμα, τα έργα του σε βιβλία, επιλογή κριτικογραφίας, επιλογή βιβλιογραφίας, αφιερώματα σε εφημερίδες και περιοδικά, σε ποιες γλώσσες μεταφράστηκαν, μια επιλογή από αυτά που έγραψαν, κ.λπ.
Επιτρέψτε μου να αναφερθώ σε τρεις περιπτώσεις ποιητών - ποιημάτων.
Θανάσης Τζούλης (1932-2010)
Γεννήθηκε το 1932 στο Μαυρονόρος της Ηπείρου. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το ποίημα "Sua sponte", στο περ. Ηπειρώτικη Εστία, τχ. 60-61, Απρ.-Μάιος 1957, σ. 383
"Γλώσσα"
Δε δίνει εύκολα το λάδι της η γλώσσα
και χρειάζεται καιρός να χαϊδεύεις το χνούδι της για ν' ανοίξει
και τότε αρχίζει ο βαθύς διάλογος
με το φύλο της.
---
Μάνος Ελευθερίου (1938-2018)
Γεννήθηκε το 1938 στην Ερμούπολη της Σύρου. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το ποίημα "Η τελική λύση", στο περ. Νέα Πορεία, τχ. 85, Μάρτιος 1962, σ. 83.
"Το πέρασμα"
Στο δρόμο για το θάνατο και για την εξορία
καθώς λιγόστευαν οι φίλοι
και οι στρατοδίκες έκλαιγαν γραμμή κατ' άντρα
είδες κι εσύ να στερεώνουν το χρησμό στα αίματα
κι η Πύλη που περάσαμε μαζί
να 'ναι μονάχα πέρασμα φονιάδων
---
Βασίλης Καραβίτης (1934-2016)
Γεννήθηκε το 1934 στη Νέα Ορεστιάδα του Έβρου. Εμφανίστηκε στη λογοτεχνία με το ποίημα "Η τελευταία εποχή", στο περ. Ο Αιώνας μας, τχ. 11-12, Νοέμ.-Δεκ. 1950, σελ. 314).
"Προορισμός"
Καθένας πρέπει να 'χει
Την σκλαβιά του να μάχεται
Έν' άστοργο καιρό να ροκανίζει
Τα κόκαλά του
Και μιαν αγάπη ακούραστη
Να λαδώνει τις κλειδώσεις του.
Και μη ρωτάτε πιο πολλά.
Μην περιμένετε τίποτ' άλλο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου