Συνέντευξη με τον Χρόνη Αηδονίδη & τη Νεκταρία Καραντζή

Ο Χρόνης Αηδονίδης γεννήθηκε στις 23 Δεκεμβρίου 1928, στην Καρωτή, ένα χωριό κοντά στο Διδυμότειχο, στον Βόρειο Έβρο. Γιος του ιερέα Χρήστου και της Χρυσάνθης Αηδονίδη, είναι ο δεύτερος από τα πέντε αδέλφια του. Στην Καρωτή, περνά τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια κι εκεί είναι που μαθαίνει τα πρώτα του τραγούδια και μυείται στον κόσμο της παραδοσιακής μουσικής, πρώτα από τη μητέρα του, κι έπειτα από τους ντόπιους μουσικούς που έπαιζαν στα πανηγύρια του χωριού του.

Μαθητής ακόμα, διδάσκεται βυζαντινή μουσική, από τον πατέρα του και αργότερα από τον πρωτοψάλτη Μιχάλη Κεφαλοκόπτη. Όταν τελείωσε το οκτωτάξιο γυμνάσιο στο Διδυμότειχο, διορίστηκε ως κοινοτικός δάσκαλος σε ένα χωριό του Έβρου, κοντά στα Βουλγαρικά σύνορα, τα Πετρωτά. Το 1950 εγκαταστάθηκε με τους γονείς του στην Αθήνα, όπου συνέχισε και ολοκλήρωσε τις σπουδές του στη βυζαντινή μουσική, στο Ελληνικό Ωδείο, κοντά στο μεγάλο δάσκαλο Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου. 

Τον Φεβρουάριου του ίδιου χρόνου, προσλαμβάνεται στο Σισμανόγλειο Νοσοκομείο, όπου εργάζεται ως λογιστής, ενώ παράλληλα ολοκληρώνει τις σπουδές του στα λογιστικά, στη σχολή "Πυρσός¨. Σ’ αυτή τη θέση θα παραμείνει ως τη συνταξιοδότησή του, το 1988. Στο Σισμανόγλειο, μια σημαντική συνάντηση θα του αλλάξει τη ζωή. 

Το 1953 ο μεγάλος λαογράφος Πολύδωρος Παπαχριστοδούλου θα τον αναζητήσει και θα του προτείνει να συμμετέχει στην εκπομπή του "Θρακικοί Αντίλαλοι", στο κρατικό ραδιόφωνο (Ε.Ι.Ρ.), προκειμένου να παρουσιάσει στον κόσμο ένα ρεπερτόριο της Θράκης άγνωστο μέχρι τότε. Παρότι στην αρχή ο Χρόνης Αηδονίδης θα διστάσει, λέγοντάς του "Με συγχωρείτε πολύ. Τα τραγούδια αυτά τα ξέρω, τα αγαπώ, αλλά... ντρέπομαι να τα πω. Θα με κοροϊδεύουν", τα παραινετικά λόγια και οι συμβουλές του σπουδαίου λαογράφου θα τον επηρεάσουν και θα τον προτρέψουν να αφιερώσει τελικά όλο το υπόλοιπο της ζωής του στην προσπάθεια προβολής και διάδοσης της παραδοσιακής μουσικής.

Κάπως έτσι αρχίζει η ζωή, η ιστορία, το κεφάλαιο «ΧΡΟΝΗΣ ΑΗΔΟΝΙΔΗΣ». Όταν μου ζητήθηκε από τον "Ορφέα" να κάνω μια σύντομη συνέντευξη μαζί του, λόγω της κυκλοφορίας νέου δίσκου που φέρει την υπογραφή του, ενθουσιάστηκα αλλά και δυσκολεύτηκα λιγάκι. Δεν έχεις την τύχη να συνομιλείς κάθε μέρα μ' ένα τόσο σπουδαίο καλλιτέχνη, δημιουργό και άνθρωπο. Μιλήσαμε περισσότερο για το τώρα και το αύριο, δεν ήθελα να τον κουράσω περισσότερο με αναφορές στο παρελθόν.

Ο κ. Χρόνης Αηδονίδης, στα 82 του χρόνια συνεχίζει να ηχογραφεί τραγούδια και να κυκλοφορεί δίσκους, κάνει επιλεγμένες εμφανίσεις και στις συνεντεύξεις του έχει πάντα ένα γλυκό, ευγενικό, ήρεμο ύφος που σε κάνει να αισθάνεσαι άνετα και όμορφα.

Ο λόγος του πάντα μεστός, ουσιαστικός και μάχιμος!

Κύριε Χρόνη καλησπέρα σας. Είναι μεγάλη τιμή για τον ¨Ορφέα¨ αυτή η σύντομη συνομιλία μας με αφορμή την έκδοση του νέου σας δίσκου.

Καλησπέρα Θεοδόση, μου αρέσει το όνομα του περιοδικού σας. Σε ακούω παιδί μου.

Μετά το ¨Όταν οι δρόμοι συναντιούνται¨ (2004) και το ¨Επικράνθη¨ (2006) έχουμε στα χέρια μας την τρίτη δισκογραφική σας συνεργασία με την αγαπημένη σας μαθήτρια Νεκταρία Καραντζή. Πείτε μας λίγα λόγια γι' αυτή την ιδιαίτερη και ταλαντούχα κοπέλα! Πώς την επιλέξατε για μόνιμη συνεργάτη σας;

 
Έψαχνα πάντα να βρω μαθητές που να διαθέτουν μεράκι, φωνή, αλλά και γνώσεις βυζαντινής μουσικής. Και αυτό διότι η παραδοσιακή μουσική και κυρίως τα τραγούδια της Ανατολικής Θράκης έχουν μεγάλη συγγένεια με τη βυζαντινή μουσική. Λίγο σπάνιο βέβαια αυτοί που ασχολούνται με το παραδοσιακό τραγούδι να ξέρουν και από βυζαντινή μουσική. Η Νεκταρία είναι μια τέτοια σπάνια και ακριβή περίπτωση. Ήρθε στη ζωή μας σαν ¨Δώρο Θεού¨ και όλα αυτά τα στοιχεία (μεράκι, όρεξη για δουλειά και μελέτη, καλή φωνή και σπουδές -γνώση βυζαντινής μουσικής) τα βρήκα στη Νεκταρία, γι’ αυτό και συνεργαζόμαστε επτά χρόνια τώρα. Όσο είμαστε γεροί και δυνατοί θα κάνουμε κι’ άλλα πράγματα μαζί.

Μαζί με την υπό έκδοση βιογραφία σας θα κυκλοφορήσει -σύντομα ελπίζω- και ένα cd στο οποίο θα υπάρχουν παλαιότερες ηχογραφήσεις σας. Τι υλικό είναι αυτό κ. Χρόνη;

Είναι από πρόβες που έκανα μόνος μου, με μια κιθάρα, στο σπίτι μου. Κάποιες διασκευές, κάποια τραγούδια που θα δισκογραφούσα… αρκετά από αυτά τα κομμάτια είναι αξιόλογα πιστεύω και υπάρχει μια σκέψη να κυκλοφορήσουν σε ένα cd το οποίο θα συνοδεύει αυτό το βιβλίο που έχει επιμεληθεί η Νεκταρία και ήταν να κυκλοφορήσει φέτος, αλλά λόγω της γενικότερης οικονομικής κρίσης αντιμετωπίσαμε κάποια προβλήματα και έτσι θα κυκλοφορήσει λίγο αργότερα.

Έχετε πει πως «Τίποτα δεν είναι στάσιμο και τίποτα δεν πρέπει να είναι στάσιμο και ειδικά η μουσική, όποιου είδους κι αν είναι, δεν πρέπει να μπαίνει στο μουσείο». Αυτή είναι η αρχή σας… θα ήθελα να μας πείτε για μια πλευρά σας που δεν είναι ιδιαίτερα γνωστή στον κόσμο. Είστε εκτός από ερμηνευτής και δημιουργός…

Αυτό είναι αλήθεια… παλαιότερα δεν το έλεγα σχεδόν ποτέ. Υπάρχουν κάποια τραγούδια στα οποία έκανα μικροδιορθώσεις και διασκευές, ως προς τη μουσική, με απόλυτο σεβασμό πάντα. Υπάρχουν τραγούδια όπου έχω γράψει τη μουσική πάνω σε στίχους παραδοσιακούς. Και κάποια άλλα τραγούδια που είναι στίχοι και μουσική δική μου. Νέα τραγούδια με παραδοσιακό χρώμα και ύφος. Όταν κάποιος έχει μια πορεία 62 χρόνων στο παραδοσιακό τραγούδι, όπως εγώ, έχει την εμπειρία και τη γνώση να το κάνει αυτό. Ήθελα να αφήσω και εγώ κάτι, μιας και η παράδοση είναι μια αλυσίδα.

Έχετε υπηρετήσει δεκαετίες τα δυο αρχέγονα είδη της ελληνικής μουσικής, την παραδοσιακή και τη βυζαντινή. Αυτά τα δυο είδη έχουν μια κοινή καταγωγή: την αρχαία ελληνική μουσική. Σήμερα, το 2010 ο Χρόνης Αηδονίδης, είναι αισιόδοξος για την εξέλιξή τους, για το μέλλον της παραδοσιακής και της βυζαντινής μουσικής;

Ναι, είμαι αισιόδοξος! Περισσότερο από κάθε άλλη φορά. Αυτό το λέω διότι τα τελευταία 15-20 χρόνια αφυπνίστηκε και η Πολιτεία. Όπως ξέρεις έχουν ιδρύσει μουσικά σχολεία σε όλες σχεδόν τις μεγάλες πόλεις της Ελλάδας, στα οποία δίνεται η ευκαιρία στα παιδιά που έχουν ταλέντο να πάνε εκεί και να το καλλιεργήσουν, να το αναπτύξουν. Στον τελευταίο διαγωνισμό που έγινε την άνοιξη με μαθητές απ' όλα τα μουσικά σχολεία της χώρας (δημόσια και ιδιωτικά) συμμετείχαν πάνω από 32.000 παιδιά και τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά διαγωνίζονταν στην παραδοσιακή μουσική. Μαθαίνουν παραδοσιακά όργανα, συμμετέχουν σε χορωδίες (παραδοσιακές, βυζαντινές) και χορευτικά συγκροτήματα. 

Είναι ένα ποτάμι που δε θα σταματήσει ποτέ να τρέχει!

Η Αλεξανδρούπολη δεν έχει Μουσικό Γυμνάσιο-Λύκειο, έχει όμως -ευτυχώς- το «Εργαστήριο Παραδοσιακής Μουσικής» το οποίο αντιμετωπίζει όμως τον τελευταίο καιρό αρκετά προβλήματα όπως και τ' άλλα τμήματα της Κ.Ε.Π.Α.Δ.Α. (Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτιστικής Ανάπτυξης Δήμου Αλεξανδρούπολης)…

Θα έπρεπε ήδη να είχε γίνει στην Αλεξανδρούπολη ένα μουσικό σχολείο, γιατί αυτή η πόλη είναι η πύλη μεταξύ Ανατολής και Δύσης. Ελπίζω κάποτε να γίνει. Ο νομάρχης Νικόλας Ζαμπουνίδης μου έλεγε πως έχει βάλει στην άκρη ένα κονδύλι για το θέμα αυτό. Πιστεύω πως πρέπει να βάλουν μπρος οι τοπικές αρχές, σε συνεργασία με την κεντρική εξουσία, αν και είμαστε σε μια άσχημη οικονομική περίοδο…
Παραμένω όμως αισιόδοξος, μάλιστα ο νομάρχης μου είπε πως θα δώσει το όνομά μου σ’ αυτό το σχολείο. Ελπίζω όσο ζω να το δω!

 
Είναι το λιγότερο που θα μπορούσε να κάνει για εσάς κ. Χρόνη! Για τους 72 απλήρωτους -εδώ και τέσσερις μήνες- της Κ.Ε.Π.Α.Δ.Α. γνωρίζετε πιστεύω…

 
Φυσικά και γνωρίζω, παρακολουθώ τις εξελίξεις και φοβάμαι πως πάνε για κλείσιμο όλες αυτές οι μικρές κοιτίδες πολιτισμού της Αλεξανδρούπολης. Και εγώ εξάλλου, όπως γνωρίζεις Θεοδόση, ανήκω στους 72! Το «Εργαστήρι Παραδοσιακής Μουσικής» ιδρύθηκε το 1994/1995 από εμένα και τον αείμνηστο Δήμαρχο Αλεξανδρούπολης Ηλία Ευαγγελίδη, ένα σπουδαίο άνθρωπο που πέθανε νέος και είχε πολλά οράματα. Αλλά η μοίρα είχε άλλα γι’ αυτόν.

Άφραστον Θαύμα | Δελτίο Τύπου

Ο Χρόνης Αηδονίδης, ο κορυφαίος δάσκαλος της παράδοσης, και η ψάλτρια και μαθήτριά του στο παραδοσιακό τραγούδι Νεκταρία Καραντζή, αποδίδουν με κατάνυξη βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους και έναν λαϊκό θρήνο της Μ. Εβδομάδας, στο νέο διπλό cd με τίτλο "Άφραστον Θαύμα" που κυκλοφορεί από την Legend (label 7). Συμμετέχει φιλικά ο πρωτοψάλτης και δάσκαλος της βυζαντινής μουσικής Δημήτρης Βερύκιος.

Σημείωμα του Χρόνη Αηδονίδη στο ένθετο του cd:

Ευχαριστώ τον Θεό που με αξίωσε, για μία ακόμη φορά, να ηχογραφήσω βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους, ένα όνειρο που είχα από μικρό παιδί, απ’ όταν μάθαινα βυζαντινή μουσική κοντά στον ιερέα πατέρα μου. Το δημοτικό τραγούδι βέβαια που υπηρέτησα όλα αυτά τα -πενήντα και πλέον- χρόνια δεν είναι παρά η «δίδυμη αδελφή» της βυζαντινής μουσικής. Ως δίδυμες αδελφές αυτές οι δύο τέχνες έχουν σίγουρα πολλές ομοιότητες αλλά και κάποιες διαφορές. Η ουσία όμως είναι ότι είναι παιδιά της ίδιας μάνας: της ελληνικής μουσικής μας. Φροντίδα και μέλημά μου, όλα αυτά τα χρόνια, ήταν να βάλω κι εγώ ένα λιθαράκι στην προσπάθεια διάσωσης και διάδοσης στις επόμενες γενιές αυτού του μουσικού θησαυρού. Γι’ αυτό χαίρομαι από καρδιάς που συνοδοιπόρος μου, και σε αυτό το έργο, είναι η Νεκταρία Καραντζή. Η σκέψη ότι η εκλεκτή μου μαθήτρια και πλέον συνεργάτιδα συνεχίζει το δικό μου έργο στην αλυσίδα της μακραίωνης ελληνικής μουσικής παράδοσης, με αναπαύει.
Ο διπλός αυτός δίσκος περιέχει επιλογές βυζαντινών εκκλησιαστικών μελών σε ανάμικτη σειρά, κυρίως από τα ψαλλόμενα της Μεγάλης Εβδομάδας αλλά όχι μόνο, όπως και έναν πολύ γνωστό λαϊκό θρήνο της Μ. Παρασκευής. Έχουμε επίσης για μια ακόμη φορά, τη χαρά να μας συνοδεύει ο Πρωτοψάλτης, καθηγητής Βυζαντινής Μουσικής, φιλόλογος και θεολόγος Δημήτρης Βερύκιος, τον οποίο από καρδιάς ευχαριστώ για την πολύτιμη υποστήριξη και βοήθειά του.
Ευχαριστώ τέλος την εταιρεία και ιδιαίτερα τον παραγωγό μας Ηλία Μπενέτο, για την αμέριστη συμπαράστασή τους και την τόλμη τους να εκδίδουν, χωρίς ενδοιασμούς, σε αυτούς τους «εμπορικούς» καιρούς, τέτοιες μουσικές «αντιεμπορικές», πάντα όμως διαχρονικές και πολύτιμες και πάνω απ' όλα ακραιφνώς ελληνικές. Ευχαριστώ κι εσάς όλους, που κρατάτε στα χέρια σας αυτό το άλμπουμ, για την αγάπη σας.

Χρόνης Αηδονίδης

Η Νεκταρία Καραντζή κατάγεται από την Λακωνία. Απόφοιτος της Νομικής Σχολής Θεσσαλονίκης, με μεταπτυχιακό στον Τομέα Ποινικού Δικαίου από τη Νομική Σχολή Αθηνών, είναι σήμερα υποψήφια διδάκτωρ Νομικής. Είναι νομικός σύμβουλος σε θέματα πνευματικής ιδιοκτησίας, ενώ ειδικεύεται στα θέματα Ποινικής Προστασίας των πνευματικών δικαιωμάτων (δηλαδή θέματα που αφορούν σε παντός είδους καλλιτεχνικές δημιουργίες), με τα οποία και αποκλειστικά πλέον ασχολείται, σε ό,τι αφορά στο χώρο της Νομικής.
Αριστούχος με διάκριση από τη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ιεράς Μητρόπολης Πειραιώς, είναι ψάλτρια από τα 9 της χρόνια σε διάφορους ναούς, μεταξύ των οποίων ο Ι.Ν. Αγ. Παρασκευής Μαλακάσας, το Ι.Η. Μεταμόρφωσης του Σωτήρος στο Μήλεσι Ωρωπού (γνωστό ως μοναστήρι του Γέροντα Πορφυρίου) και ο Ι.Ν. Παναγίας "Ρόδον το Αμάραντον" στην Καλλίπολη Πειραιά, στον οποίο ψάλλει έως σήμερα. Στη βυζαντινή μουσική μαθήτευσε κυρίως κοντά στον πρωτοψάλτη και καθηγητή Β.Μ., φιλόλογο-θεολόγο κ. Δημήτρη Βερύκιο.
Από το 2004, συνεργάζεται, σε συναυλίες και δισκογραφία, με τον μεγάλο δάσκαλο της δημοτικής μας παράδοσης Χρόνη Αηδονίδη, στον οποίο μαθήτευσε στο παραδοσιακό τραγούδι Θράκης, Μ. Ασίας και Μακεδονίας.
Έχει παρακολουθήσει μαθήματα φωνητικής με τον Θάνο Πετράκη και την Ντίνα Γουδιώτη και ιδιαίτερα μαθήματα πιάνου και δυτικής μουσικής.

Πώς προέκυψε το "Άφραστον Θαύμα" Νεκταρία; Πες μας για αυτή τη νέα δισκογραφική κατάθεση. Τι ακούσει κανείς στο cd αυτό;

Το "Άφραστον θαύμα" είναι ένα ακόμα διπλό cd μας, με τον Χρόνη Αηδονίδη, που περιέχει βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους. Ο δάσκαλός μου, μου έκανε την τιμή να ηχογραφήσω πλάι του, βυζαντινή μουσική ήδη σε τρία άλμπουμ, από το 2004. Αυτό είναι το τρίτο στη σειρά.
Ο Χρόνης Αηδονίδης, ως γνωστόν, πέραν από ερμηνευτής και δάσκαλος της παράδοσής μας, έχει και εξαίρετες γνώσεις βυζαντινής μουσικής αφού σπούδασε τόσο πλάι στον ιερέα πατέρα του όσο και στον Θεόδωρο Χατζηθεοδώρου και μάλιστα είχε χρηματίσει για ένα διάστημα και ως πρωτοψάλτης σε εκκλησία των Βριλησσίων. Εγώ πάλι από παιδί σπούδασα βυζαντινή μουσική, ψάλλω επίσης από παιδί στο αναλόγιο και είχα ήδη ηχογραφήσει βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους, πριν γνωρίσω τον Χρόνη Αηδονίδη, σε εκδόσεις του Ιερού Ησυχαστηρίου Μεταμόρφωσης του Σωτήρος, όπου έψαλλα πλάι στον μακαριστό Γέροντα Πορφύριο. Οπότε, όταν γνώρισα τον κ. Αηδονίδη, σκεφτήκαμε ότι ήταν μια πολύ καλή ευκαιρία να ηχογραφήσουμε βυζαντινούς εκκλησιαστικούς ύμνους, κάτι που ήταν άλλωστε μέχρι τότε ανεκπλήρωτο όνειρό του.
Ειδικά το "Άφραστον θαύμα" περιέχει ύμνους κυρίως της Μ. Εβδομάδας και όχι μόνο, αφού έχουμε περιλάβει σε αυτό και ψαλμούς του Δαβίδ, κρατήματα (δηλαδή τεριρέμ) κ.ά.
Πρέπει όμως να σημειώσω και μία ακόμα ευτυχή συγκυρία. Τόσο σε αυτό το άλμπουμ όσο και στα δύο προηγούμενα. με βυζαντινούς ύμνους, είχαμε τη χαρά και τιμή να μας βοηθήσει και να συμμετέχει και ο δάσκαλός μου στη βυζαντινή μουσική, ο κ. Δημήτρης Βερύκιος, ο οποίος είναι πρωτοψάλτης στον Ι.Ν. Κοιμήσεως της Θεοτόκου (Παναγίτσα Π. Φαλήρου), φιλόλογος και θεολόγος
και υπήρξε για μεγάλο διάστημα διευθυντής στη Σχολή Βυζαντινής Μουσικής της Ι. Μητρόπολης Πειραιά, όπου και φοίτησα.
Είναι σπουδαία εμπειρία να δημιουργείς κάτι πλάι στους δασκάλους σου και με την υποστήριξή τους! Είναι από μόνο του μάθημα, ευθύνη, μα και μεγάλη χαρά και τιμή.

Οι δισκογραφικές εταιρείες πώς αντιμετωπίζουν σήμερα τέτοιες - αντιεμπορικές όπως λέει και ο κ. Χρόνης - εργασίες; Πιστεύεις ότι οι εκάστοτε εταιρειάρχες, παραγωγοί αλλά και οι ίδιοι οι δημιουργοί και οι καλλιτέχνες έχουν αντιμετωπίσει αυτό το αρχέγονο είδος μουσικής όπως έπρεπε;

Οι δισκογραφικές εταιρείες, ως επί το πλείστον, ούτε έδειχναν ούτε δείχνουν ενδιαφέρον, παρά μόνο αν πλάι στον τίτλο "βυζαντινοί ύμνοι" υπάρχει ένα "χτυπητό" όνομα. Δυστυχώς, το κυνήγι της αγοράς σε κάνει να κρίνεις με βάση το "πόσο" και όχι με βάση το "τι". Δυστυχώς επίσης, στην κοινωνία μας σήμερα έχουμε μάθει να θεωρούμε, στην καλύτερη περίπτωση, "περιττή πολυτέλεια" οποιαδήποτε ιστορική αναφορά. Δεν ξέρουμε βασικά πράγματα για την ιστορία μας, πόσο μάλλον για την ιστορία της μουσικής μας. Οπότε πώς να εξηγήσεις ότι η βυζαντινή μουσική είναι, αν μη τι άλλο, μια πύλη επικοινωνίας μας με την αρχέγονη μουσική μας και τι αξία μπορεί να έχει αυτό για το σήμερα.
Υπάρχουν μόνο μεμονωμένες προσπάθειες και εξαιρέσεις. Από τους παραγωγούς μια εξαίρεση είναι και ο Ηλίας Μπενέτος, που είναι και ο παραγωγός του δίσκου αυτού, ο οποίος υποστήριξε εξ αρχής αυτήν την ιδέα, χωρίς ενδοιασμό και με την αισθητική που ταιριάζει σε αυτό το είδος μουσικής. Από τους καλλιτέχνες επίσης και τους δημιουργούς, προς τιμήν τους, είναι αρκετοί αυτοί που έχουν αναγνωρίσει έμπρακτα την αξία της βυζαντινής μουσικής. Για παράδειγμα ο ίδιος ο Μίκης Θεοδωράκης έχει συχνά αναφερθεί στην επιρροή του από τη βυζαντινή μουσική για τα έργα του. Το ίδιο και ο Χρήστος Λεοντής, ο Σταύρος Ξαρχάκος και πολλοί άλλοι. Δεν είναι τυχαίο. Η βυζαντινή μουσική είναι μια ανεξάντλητη πηγή πλούτου, που αν την είχαμε αξιοποιήσει όπως της αξίζει, τα πράγματα θα ήταν τελείως διαφορετικά για τη μουσική μας εν γένει και κυρίως για την αισθητική μας περί μουσικής.

Μετά από το "Άφραστον Θαύμα" που κυκλοφορεί ήδη, τι ακολουθεί;

Ακολουθεί πρώτ' απ' όλα αυτό που έχουμε πει από καιρό, αλλά πολλές και διάφορες δυσκολίες μας εμπόδισαν να το πραγματοποιήσουμε, δηλαδή το βιβλίο του Χρόνη Αηδονίδη. Πρόκειται για την αυτοβιογραφία του, της οποίας την επιμέλεια έχω αναλάβει. Ήδη από το 2003 που τον γνώρισα και ξεκίνησα να μαθαίνω το παραδοσιακό τραγούδι κοντά του, είχα ένα κασετοφωνάκι και τον ηχογραφούσα είτε στα μαθήματα, είτε σε διάφορες ιστορίες που έλεγε. Κάποια στιγμή ξεκινήσαμε να γράφουμε και πιο συστηματικά. Δηλαδή αφιερώναμε ορισμένες ώρες μόνο και μόνο για να μου πει με τη σειρά ιστορίες από τη ζωή του και την καλλιτεχνική δραστηριότητα, με σκοπό κάποια στιγμή να τα αξιοποιήσουμε σε αυτό το βιβλίο. Το βιβλίο λοιπόν θα περιέχει, γραμμένα σε πρώτο πρόσωπο από τον ίδιο, τη ζωή του, ιστορίες από την καλλιτεχνική του πορεία, στοιχεία λαογραφίας όπως ο ίδιος τα περισώζει, ιστορίες για την δημιουργία πολλών τραγουδιών του, πλούσιο και ανέκδοτο φωτογραφικό υλικό, ξεχωριστή αναφορά στη σύζυγό του και στήριγμά του όλα αυτά τα χρόνια, την Φωτεινή Αηδονίδη και τέλος θα περιλαμβάνει και το περιεχόμενο ενός τετραδίου που μου έκανε δώρο την Πρωτοχρονιά του 2009, στο οποίο περιέχει όλες τις συμβουλές που κατά καιρούς μου έδινε, σχετικά με τη μουσική, από το 2003 που ξεκινήσαμε τα μαθήματα. Αυτό ειδικά το τελευταίο (το τετράδιο-λεύκωμα του Χρόνη Αηδονίδη) είμαι σίγουρη ότι θα φανεί πάρα πολύ χρήσιμο σε όλους όσοι ασχολούνται με τη μουσική, πολύ δε περισσότερο με το παραδοσιακό τραγούδι. Θα περιέχει επίσης και σπάνιο αλλά και ανέκδοτο οπτικοακουστικό υλικό.
Παράλληλα με το βιβλίο όμως, δουλεύουμε πάνω σε έναν καινούργιο δίσκο μου με παραδοσιακά τραγούδια. Θα είναι ο πρώτος προσωπικός μου δίσκος, με την καλλιτεχνική επιμέλεια του Χρόνη Αηδονίδη. Και βέβαια στα σχέδιά του περιλαμβάνεται και η δισκογραφική έκδοση σειράς ανέκδοτων έως τώρα παλαιών ηχογραφημάτων.

Νεκταρία πότε, πού και πώς άκουσες και γνώρισες πρώτη φορά τον Χρόνη Αηδονίδη; Αξίζει να μας πεις δυο λόγια για την πρώτη σας συνάντηση!

Ο Χρόνης Αηδονίδης είναι αφορμή για να αγαπήσω το παραδοσιακό τραγούδι. Τον γνώρισα το 2003. Μέχρι τότε δεν είχα καμία επαφή με το παραδοσιακό τραγούδι, παρά μόνο με τη βυζαντινή μουσική. Θυμάμαι όμως ότι το 2000 φευγαλέα είχα ακούσει τη φωνή του στην τηλεόραση στο "Να 'μαν πουλί να πέταγα", ένα καθιστικό θρακιώτικο τραγούδι που τραγούδησε επ' ευκαιρία της υποδοχής της νέας χιλιετίας, στο Ναό του Ποσειδώνα στο Σούνιο. Εκεί είχα εντυπωσιαστεί για πρώτη φορά με τη φωνή του. Αργότερα άκουσα τυχαία στο ραδιόφωνο το "νανούρισμα" που είχε ερμηνεύσει σε δίσκο του Νίκου Κυπουργού, σε μουσική του συνθέτη και στίχους της Λίνας Νικολακοπούλου. Δεν ήξερα τότε ποιός το έλεγε. Το άκουσα τυχαία στο ραδιόφωνο και το ηχογράφησα από εκεί με ένα κασετοφωνάκι που είχα μαζί μου. Αυτό το μικρό απόσπασμα κάθε βράδυ που γυρνούσα από τη δουλειά το έβαζα πριν κοιμηθώ για να ξεκουράζομαι. Μετά έμαθα ότι η υπέροχη αυτή φωνή είναι του Χρόνη Αηδονίδη. Και τότε έμαθα ποιός ακριβώς είναι ο Χρόνης Αηδονίδης και ποια η μεγάλη προσφορά του σ' αυτόν τον τόπο. Έτσι, όταν θέλησα να κάνω κάτι για ξεκούραση από τις σπουδές μου τότε και τη δουλειά, πήγα και τον βρήκα στο Ίδρυμα Ζήση στο Χαλάνδρι, όπου δίδασκε και άρχισα κοντά του τα μαθήματα. Έτσι, εν συντομία, τον γνώρισα. Και βέβαια δε θα ξεχάσω ποτέ πόση εντύπωση μου έκανε ως δάσκαλος ήδη από την πρώτη ημέρα, κυρίως χάρη στην ταπεινότητά του, την απλότητα και την καλοσύνη του, αρετές που είχα την ευκαιρία αργότερα, με τα ιδιαίτερα μαθήματα που ξεκίνησα σχεδόν μετά από 3-4 μήνες, κοντά του, να διαπιστώσω ακόμα περισσότερο.

Σου έχουν κάνει πολλές φορές αυτή την ερώτηση, το ξέρω… αλλά πώς είναι να είσαι μαθήτρια και συνεργάτης ενός τέτοιου ιστορικού πλέον καλλιτέχνη-δημιουργού και σπουδαίου ανθρώπου; Πώς νιώθεις όταν πρόσφατα γράφει για σένα στο σημείωμα του δίσκου: "Η σκέψη ότι η εκλεκτή μου μαθήτρια και πλέον συνεργάτιδα συνεχίζει το δικό μου έργο στην αλυσίδα της μακραίωνης ελληνικής μουσικής παράδοσης, με αναπαύει."

Νομίζω δεν υπάρχουν λόγια που να περιγράφουν ακριβώς αυτό που αισθάνομαι. Βέβαια είναι τόση η γλυκύτητα και η απλότητα του χαρακτήρα του Χρόνη Αηδονίδη που όταν είσαι κοντά του δεν σε κάνει να αισθάνεσαι εύκολα το άγχος από το βάρος της αξίας του και της προσφοράς του. Όταν βέβαια είμαστε επί σκηνής και τον ακούω δίπλα μου ζωντανά να τραγουδάει, πάντα νιώθω ρίγος και συγκίνηση και, όπως και να το κάνεις, ακούγοντας τον Χρόνη Αηδονίδη, μετά δύσκολα ανοίγεις το στόμα σου να τραγουδήσεις... Κι αυτό είναι πάντα το άγχος μου επί σκηνής, να προσπαθώ να έχω μια όσο το δυνατόν αντάξια της γενναιοδωρίας του προς το πρόσωπό μου παρουσία.

Αυτή η γενναιοδωρία του άλλωστε είναι το πιο σπουδαίο, για μένα, χαρακτηριστικό του, ως δασκάλου, κι αυτό αποδεικνύουν και τα λόγια του. Ξέρω ότι δεν υπάρχει συνέχεια του Χρόνη Αηδονίδη. Η φωνή και η προσφορά του είναι μοναδική και αναντικατάστατη. Αυτό που υπόσχομαι όμως να κάνω, σεβόμενη τη γενναιοδωρία του στο πρόσωπό μου, είναι να συνεχίσω την πορεία που ο ίδιος μου έχει δείξει και με έχει διδάξει. Δηλαδή να ασχοληθώ με την παραδοσιακή μουσική από την ίδια σκοπιά που ασχολείται εκείνος όλα αυτά τα χρόνια, συνδυάζοντάς τη με τη λαογραφία, όχι επαγγελματικά αλλά με ερασιτεχνική αγάπη και μεράκι και με προσοχή και σεβασμό.

Είσαι ψάλτρια από εννέα χρονών. Έχεις σπουδάσει και αγαπάς τη βυζαντινή και παραδοσιακή μουσική. Είσαι απόλυτα αφοσιωμένη στο δρόμο αυτό… θα ήθελες όμως να ερμηνεύσεις και άλλα πράγματα (έντεχνο – λαϊκό) στο σημερινό ελληνικό τραγούδι ή δε σε αφορά κάτι τέτοιο;

Δε θα ήθελα να ασχοληθώ με άλλο είδος, όχι μόνο γιατί δεν έχω την επιθυμία αλλά γιατί κάτι τέτοιο θα ήταν σα να αθετώ την υπόσχεσή μου προς τον δάσκαλό μου. Αλλά επίσης δε νομίζω ότι κάνω για άλλο είδος. Εξάλλου, το να μένεις πιστός στο δρόμο που επέλεξες, όσο δύσκολος κι αν είναι κι όσες σειρήνες κι αν ακούς γύρω σου, είναι συνταγή ευτυχίας...

  

Νέα σύντομη συνέντευξη με το Χρόνη Αηδονίδη:

http://theovaf.blogspot.com/2011/06/19062011_20.html