Συνέντευξη με τον Βαγγέλη Δημούδη

Ο Βαγγέλης Δημούδης γεννήθηκε το 1954 στην Καρωτή Διδυμοτείχου του νομού Έβρου, όπου και μεγάλωσε. Είναι χορευτής, χοροδιδάσκαλος, παίζει ούτι και τραγουδάει. Το 1973 κατέβηκε στην Αθήνα μαζί με όλη τη μουσικοχορευτική ομάδα του χωριού του (με επικεφαλής τον Καρυοφύλλη Δοϊτσίδη), για να παρουσιάσουν θρακιώτικους χορούς στο θέατρο «Δόρα Στράτου», όπου και παρέμεινε για είκοσι χρόνια έως το 1993, ως χορευτής – χοροδιδάσκαλος – μουσικός και τραγουδιστής.
Από το 1983 συνεργάζεται με τον συγχωριανό και δάσκαλό του στο τραγούδι, Χρόνη Αηδονίδη, τόσο στη δισκογραφία, όσο και σε ζωντανές εμφανίσεις. Έχει επίσης συνεργαστεί με διάφορους άλλους αξιόλογους καλλιτέχνες παραδοσιακής μουσικής (Καρυοφύλλης Δοϊτσίδης, Δόμνα Σαμίου, Χρύσανθος, Ν. Φιλιππίδης, Ν. Οικονομίδης, Θ. Γεωργόπουλος, Β. Παπαναστασίου, κ.ά.) και έχει πάρει μέρος σε συναυλίες στην Αθήνα και σε άλλες ελληνικές πόλεις, καθώς και σε πολλές χώρες του εξωτερικού. Έχει συμμετάσχει σε περισσότερες από είκοσι δισκογραφικές δουλειές ως μουσικός και τραγουδιστής, ενώ στην προσωπική του δισκογραφία ανήκουν οι δίσκοι: Τραγούδια της Βόρειας Θράκης – Ανατολικής Ρωμυλίας (1979), Πουλάκι κλαίει μοναχό (1997) και Ηλιοβασίλεμα στον Έβρο (2004).

Σήμερα, ο Βαγγέλης Δημούδης δραστηριοποιείται και στους τρεις τομείς της τέχνης του. Στον χορό, ως ειδικός των θρακιώτικων χορών, αλλά με ταλέντο και πολυετή πείρα στους χορούς όλων των ελληνικών περιοχών, συνεχίζει τη διδασκαλία κυρίως σε σεμινάρια παραδοσιακών χορών στην Ελλάδα και το εξωτερικό. Ως μουσικός και τραγουδιστής διδάσκει ούτι και παραδοσιακό τραγούδι, ενώ συνεχίζει τις παρουσιάσεις θρακιώτικου ή γενικού ρεπερτορίου, είτε με μόνιμες συνεργασίες, είτε με συναυλίες εντός και εκτός Ελλάδας.

Ως χορευτής, χοροδιδάσκαλος, μουσικός και τραγουδιστής έχει ταξιδέψει σε όλες τις ηπείρους πρεσβεύοντας επάξια την ελληνική παράδοση χαρίζοντάς της προοπτική και φρεσκάδα.

Αν ο Χρόνης Αηδονίδης και ο Καρυοφύλλης Δοϊτσίδης είναι οι βασιλιάδες της θρακιώτικης μουσικής παράδοσης, ο Βαγγέλης Δημούδης είναι ο πρίγκιπας!

Αγαπητέ Βαγγέλη Δημούδη, πώς άρχισε η επαφή σας με την παραδοσιακή μουσική, το τραγούδι και το χορό; Ποια ήταν τα πρώτα ερεθίσματα;

Θα κάνω μια μικρή αναφορά στην εποχή που γεννήθηκα, δηλαδή στις αρχές της δεκαετίας του ‘50. Την εποχή εκείνη, τα χωριά μας ζούσαν με τον παραδοσιακό τρόπο ακόμα. Έτσι από μικρός έμαθα όλες τις εργασίες, αγροτικές, κτηνοτροφικές και για την σηροτροφία. Τώρα, σε ό,τι είχε σχέση με τον πολιτιστικό τρόπο ζωής, αναγκαστικά ακολουθούσα τους μεγαλύτερους. Η μητέρα μου τραγουδούσε και συμμετείχε στα κοινά δρώμενα του χωριού. Εγώ ακολουθούσα, κι έτσι από μικρός χόρευα και τραγουδούσα. Αργότερα ασχολήθηκα και με τη μουσική.

Το χωριό μου ανέκαθεν είχε πολιτιστική δράση εντός και εκτός της περιοχής.

Είναι γνωστό ότι το χωριό μου, η Καρωτή, ανέδειξε επώνυμους τραγουδιστές και μουσικούς, όπως ο Χρόνης Αηδονίδης, ο Καρυοφύλλης Δοϊτσίδης, ο Σ. Σταυρίδης, ο Κ. Τζιογκίδης, κ.ά. Είχα λοιπόν επιπλέον ερεθίσματα για να ακολουθήσω τα βήματά τους.

Τί ήταν αυτό που σας έκανε ν’ αγαπήσετε την παράδοση; Έχετε μετανιώσει που ακολουθήσατε αυτόν το δύσκολο δρόμο;

Από μικρός μου άρεσε να παρακολουθώ τον τρόπο που χόρευαν οι μεγαλύτεροι και προσπαθούσα να τους μιμηθώ. Αυτό έγινε τρόπος ζωής στη μετέπειτα πορεία μου. Ασχολήθηκα περισσότερο με τους χορούς της Θράκης, αλλά και όλης της Ελλάδας αργότερα, στο θέατρο της Δ. Στράτου στου Φιλοπάππου. Δε μετανιώνω γι’ αυτήν την πορεία μου, καθώς όπως είπα, ήταν και είναι τρόπος ζωής για μένα, είναι αγάπη και σεβασμός για το χορό, το τραγούδι και τη μουσική.

Μου δόθηκε η ευκαιρία να γνωρίσω τον πολιτισμό και άλλων περιοχών της Ελλάδας, αλλά και ξένων περιοχών. Επίσης γνώρισα αξιόλογους ανθρώπους που ασχολήθηκαν με τον παραδοσιακό πολιτισμό.

Σε τί διαφέρουν η μουσική και οι χοροί της Θράκης από τις άλλες περιοχές της Ελλάδας; Τί ξεχωριστό έχει η θρακιώτικη μουσική και οι χοροί της Θράκης;

Η Θρακιώτικη μουσική, κύριε Βαφειάδη, έχει κάποιες διαφορές από άλλες περιοχές. Έχει πλούτο ρυθμών, που κάποιους από αυτούς δεν τους συναντούμε αλλού. Στα μουσικά όργανα έχουμε μεγάλη ποικιλία οργάνων, από τα παραδοσιακότερα μέχρι και τα μεταγενέστερα, που αποδίδουν τα ηχοχρώματα κάθε περιοχής. Ο πλούτος της Θρακιώτικης μουσικής οφείλεται στην γεωγραφική της θέση. Ενώνει δυο ηπείρους και διάφορους πολιτισμούς γιατί επί αιώνες ήταν το κέντρο, με πρωτεύουσα την Κωνσταντινούπολη. Τα τοπικά και ιδιαίτερα μουσικά χρώματα κάθε ράτσας και φυλής που κατοικεί στη Θράκη, η βυζαντινή μουσική και τα βαλκανικά χρώματα, μας δίνουν ένα ποικίλο μωσαϊκό και προκαλούν ενδιαφέρον. Το ίδιο συμβαίνει και στα χορευτικά  μοτίβα. Υπάρχει μια ποικιλία ρυθμών, βημάτων και κινήσεων, που οι περισσότεροι είναι πιο ζωντανοί από άλλες περιοχές και τους κάνει ξεχωριστούς. Πρέπει όμως να γνωρίζουμε ότι κάθε τόπος έχει το δικό του πολιτιστικό πλούτο. Εμείς σεβόμαστε κάθε πολιτισμό, ασχέτως αν μας αρέσει λίγο ή πολύ.

Θα ήθελα να μου πείτε πότε, πού και πώς γνωριστήκατε με το Χρόνη Αηδονίδη και τον Καρυοφύλλη Δοϊτσίδη. Πώς ήταν η συνεργασία με αυτές τις δύο σπουδαίες μορφές της Θράκης;

Με τον κ. Χρόνη Αηδονίδη και τον κ. Καρυοφύλλη Δοϊτσίδη, είμαστε συγχωριανοί. Θα ξεκινήσω με τον κ. Δοϊτσίδη γιατί ήταν αυτός που με πρότεινε και με πήγε το 1973 στο θέατρο της Δ. Στράτου, στου Φιλοπάππου. Έτσι ξεκίνησε η ενασχόλησή μου με τους παραδοσιακούς χορούς. Από τον κ. Δοϊτσίδη επίσης πήρα το πρώτο μου ούτι και τα πρώτα μαθήματα. Τον κ. Αηδονίδη, τον γνώρισα στα τέλη της δεκαετίας του ‘70. Στις αρχές του ‘80, όταν άρχισα να ασχολούμαι με το ούτι, ξεκίνησε και η συνεργασία μας με τον κ. Αηδονίδη, που κρατάει μέχρι σήμερα. Κοντά του έμαθα πολλά πράγματα για τη μουσική και το τραγούδι.

Όταν λοιπόν είσαι χρόνια δίπλα σ’ αυτούς τους ανθρώπους, μόνο κέρδη μπορείς να αποκομίσεις και γι’ αυτό τους είμαι ευγνώμων. Ένα μεγάλο ευχαριστώ  γι’ αυτά που έδωσαν πρώτα σε εμένα, στους Θρακιώτες, αλλά και σε όλο τον κόσμο.

Ποιοι πιστεύετε πως είναι οι πέντε σημαντικότεροι σταθμοί της καλλιτεχνικής σας διαδρομής;

Πρώτος σταθμός είναι το θέατρο της Δ. Στράτου, όπου στα 20 χρόνια που παρέμεινα, έμαθα και προσέφερα τις καλλιτεχνικές μου υπηρεσίες ως χορευτής, χοροδιδάσκαλος, μουσικός και τραγουδιστής. Δεύτερος σταθμός είναι η ενασχόλησή μου με το τραγούδι στο θέατρο Δ. Στράτου και η ηχογράφηση του πρώτου μου δίσκου το 1979 , με τραγούδια της Βόρειας Θράκης. Τρίτος σταθμός η ενασχόλησή μου με το ούτι και το τραγούδι φυσικά, όπου αρχίζουν οι διάφορες συνεργασίες και με άλλους καλλιτέχνες, όπως με τη Δόμνα Σαμίου σε αρκετές δισκογραφικές συμμετοχές. Επίσης ξεκινά και η συνεργασία μου με το Ποντιακό Κέντρο Κορτσόπον για πολλά χρόνια. Τέταρτος σταθμός είναι η έκδοση του πρώτου ψηφιακού δίσκου με τραγούδια της Δυτικής Θράκης, τα περισσότερα από τη μητέρα μου, με τον τίτλο «Πουλάκι Κλαίει Μονάχο». Πέμπτος σταθμός η έκδοση του δεύτερου ψηφιακού δίσκου με ανέκδοτα παραδοσιακά τραγούδια και με τίτλο «Ηλιοβασίλεμα στον Έβρο».

Η οικονομική κρίση που βιώνουμε τα τελευταία χρόνια έχει επηρεάσει και τον δικό σας τομέα. Εσάς πώς σας έχει αγγίξει αυτή η δύσκολη περίοδος;

Η οικονομική κρίση έχει επηρεάσει και τον δικό μας τομέα. Επηρέασε αρνητικά ως προς το οικονομικό. Είναι επόμενο εφόσον κόπηκαν κονδύλια για τον πολιτισμό. Όμως η ζωή δε σταμάτησε και ο άνθρωπος συνεχίζει να αγωνίζεται και να δημιουργεί. Πάντα ο άνθρωπος είχε ανάγκη τη διασκέδαση, την ενέργεια και τη συμμετοχή στα κοινά. Συνεχίζονται κάποιες εκδηλώσεις και όσοι ασχολούνται με τα πολιτιστικά, θα πρέπει να γνωρίζουμε ότι οι περισσότεροι προσφέρουν πολιτισμό γιατί είναι τρόπος ζωής.

Ποια είναι τα επόμενα, άμεσα, καλλιτεχνικά – επαγγελματικά σας σχέδια;

Μεγάλα σχέδια, προς το παρόν, δεν υπάρχουν. Συνεχίζω να εργάζομαι σε όλους τους τομείς που εκπροσωπώ. Αυτόν τον καιρό βρίσκομαι σε αναζήτηση παραγωγού γιατί έχουμε ηχογραφήσει, εδώ και καιρό, ένα δίσκο με τον κ. Χρόνη Αηδονίδη. Επίσης, με Γάλλους μουσικούς έχουμε ηχογραφήσει δύο δίσκους με ελληνικά παραδοσιακά τραγούδια και θα κυκλοφορήσει συντόμως. Έχω ετοιμάσει ένα δίσκο με ανέκδοτα θρακιώτικα τραγούδια, τα οποία δεν έχουν ηχογραφηθεί ακόμα.

Όνειρα κάνετε όπως όταν πρωτοξεκινήσατε;

Είμαι σε τέτοια ηλικία που δε μπορώ να κάνω μεγάλα και μακρόπνοα όνειρα, όμως μπορώ να ονειρεύομαι ακόμα και να κάνω κάποια σχέδια. Όσο μπορώ να προσφέρω στους τομείς που αντιπροσωπεύω, θα είμαι συνεπής.

Κύριε Δημούδη, σας ευχαριστούμε για τη συνέπεια όλα αυτά τα χρόνια και ευχόμαστε καλή συνέχεια σε ό,τι κάνετε!

Εγώ σας ευχαριστώ για τη φιλοξενία. Καλή αντάμωση!