«Μετάβαση» πολύπλευρη

Μετά τον ευφυή τρόπο στησίματος του πρώτου βιβλίου και έχοντας οριοθετηθεί το «περίγραμμα» της οδύνης, των διαψεύσεων, των επιλογών, αλλά και των επιθυμιών της αφηγήτριας, Φαίης, συνεχίζουμε με το δεύτερο μέρος της τριλογίας της Ρέιτσελ Κασκ, «Μετάβαση» (εκδόσεις Gutenberg, μετάφραση: Αθηνά Δημητριάδου), όπου η κεντρική ηρωίδα καλείται να λάβει σημαντικές αποφάσεις και να προχωρήσει σε έμπρακτες αλλαγές. 

Όπως μαρτυρά ο τίτλος, πρόκειται για τη «μετάβαση» σ’ ένα νέο τρόπο ζωής και αντιμετώπισης της τωρινής πραγματικότητας, όσο και σ’ έναν διαφορετικό τρόπο θέασης του παρελθόντος και αναλογισμού του, κυρίως μέσα από τη συνάντηση και τα λόγια του παλιού της έρωτα: «Κάποιος μού είπε ότι θα μετακόμιζες πάλι εδώ. Δεν ήξερα, να το πιστέψω, να μην το πιστέψω… Εγώ ούτε σπίτι δεν έχω αλλάξει. Περίεργο πράγμα, εσύ μια ζωή τ’ άλλαζες όλα, εγώ δεν άλλαξα τίποτα, και να που καταλήξαμε και οι δυο στο ίδιο μέρος».

Οι νέες συνθήκες ζωής για την αφηγήτρια (χωρισμένη, διαμένει με τους δύο γιους της) συνοδεύονται όχι μόνο από μια μετακόμιση από την Αθήνα (του πρώτου μέρους) στο Λονδίνο και από τα διαφοροποιητικά σημάδια που αφήνει ο χωρισμός στη σχέση μητέρας και παιδιών, αλλά και από αφηγηματικές τροποποιήσεις. Σε σχέση με το Περίγραμμα, σταδιακά εκλείπει η έμμεση αναφορά σε όσα απασχολούν την ίδια τη Φαίη, ενώ δεν μετατίθεται στον ίδιο βαθμό η εξιστόρηση των γεγονότων και η εξαγωγή των συμπερασμάτων σε άλλα πρόσωπα, και ελαττώνεται και ο βαθμός ψυχογράφησης των χαρακτήρων. Υιοθετείται περισσότερες φορές ο πρωτοπρόσωπος λόγος, καθώς η φωνή της αφηγήτριας ακούγεται αισθητά περισσότερο, με τις έμμεσες, λοιπόν, εξομολογήσεις του πρώτου βιβλίου να δίνουν τη θέση τους σε μία περισσότερο άμεση έκφραση.

Η σαφώς ηθελημένη από τη συγγραφέα αίσθηση της μεταβατικότητας σε όλα τα επίπεδα, θέτει πολλά ερωτήματα, αλλά και υποσχέσεις για ένα σημαντικής δυναμικής τελευταίο μέρος. Με άλλα λόγια, φαίνεται πως για λίγο στο τέλος του δεύτερου αυτού μέρους ξαποσταίνει για να μπορέσει να φτάσει στην κορυφή της ανηφόρας. Αναμένουμε με ανυπομονησία την έκδοση του τρίτου και τελευταίου τόμου της τριλογίας: «Κύδος», για μια οριστική αποτίμηση.

Εδώ το κείμενο για το «Περίγραμμα», το πρώτο μέρος της τριλογίας της Ρέιτσελ Κασκ, σε μετάφραση Αθηνάς Δημητριάδου (εκδόσεις Gutenberg).