Δίσκοι που Αγαπήσαμε: Μαρία Δημητριάδη - Δον Κιχώτες (2001)

Από το δελτίο τύπου του δίσκου:  

Πρώτη ύλη αυτών των τραγουδιών στάθηκαν οι θρυμματισμένες εικόνες της καθημερινής ζωής στο μεταίχμιο των δύο αιώνων. Μιας καθημερινότητας στην εποχή του Big Brother, των Διδύμων Πύργων, της δισκογραφικής και αισθητικής κρίσης. Αυτές οι εικόνες και τα θραύσματά τους, ενυπάρχουν στα τραγούδια που με τον τίτλο Δον Κιχώτες κυκλοφόρησαν στην αυγή του 21ου αιώνα. Δέκα τραγούδια, δέκα ιστορίες του ιδιωτικού και του δημόσιου βίου μας, τους στίχους των οποίων υπογράφει ο Παρασκευάς Καρασούλος, σε μουσική του πρωτοεμφανιζόμενου ως συνθέτη Θοδωρή Οικονόμου. Οι Δον Κιχώτες σηματοδοτούν επιπλέον την επιστροφή στην δισκογραφική επικαιρότητα, μιας μεγάλης ερμηνεύτριας, της Μαρίας Δημητριάδη.

Η Μαρία Δημητριάδη, με γνώση και ωριμότητα, τραγουδά ιδανικά αυτά τα τραγούδια, επιστρατεύοντας όλο το λυρισμό, τη δύναμη, τα χρώματα και το εύρος των ερμηνευτικών της δυνατοτήτων, ανταμείβοντας μας για την πολύχρονη απουσία της. 

Οι Δον Κιχώτες κυκλοφορούν σε μια εξαιρετικά επιμελημένη έκδοση, με τη μορφή μικρού βιβλίου, που κοσμείται από έργα του ζωγράφου Ανδρέα Γεωργιάδη, στο εξώφυλλο και στο εσωτερικό του.

Δέκα χρόνια έχουν περάσει από τότε που κυκλοφόρησε η τελευταία προσωπική δισκογραφική δουλειά της αξέχαστης Μαρίας Δημητριάδη (Απρίλιος 1951- Ιανουάριος 2009), με γενικό τίτλο «Δον Κιχώτες», σε μουσική – ενορχήστρωση Θοδωρή Οικονόμου και στίχους – παραγωγή Παρασκευά Καρασούλου. 

Ήθελα από καιρό να γράψω δυο λόγια γι’ αυτό το δίσκο και γιατί είναι από τους αγαπημένους μου, αλλά κυρίως, διότι αρκετοί ακροατές του καλού τραγουδιού δεν το γνωρίζουν. Πρόσφατα μάλιστα διάβασα ένα βιογραφικό της Μαρίας Δημητριάδη στο διαδίκτυο (ένα από τα πολλά πρόχειρα βιογραφικά καλλιτεχνών που υπάρχουν σε διάφορες μουσικές και όχι μόνο ιστοσελίδες), στο οποίο δεν υπήρχε καμιά αναφορά σ’ αυτή τη δουλειά. 

Έγραφε πως ο τελευταίος προσωπικός της δίσκος είναι το μέτριο «Αύριο» του 1996 που έκανε με το Βασίλη Παπακωνσταντίνου και τους συνεργάτες του. Ευτυχώς, όμως, η τελευταία δισκογραφική της κατάθεση δεν ήταν το «Αύριο», αλλά  οι «Δον Κιχώτες». 

Δυστυχώς, δεν υπήρξε συνέχεια… 

Οι «Δον Κιχώτες» (κυκλοφόρησε το Νοέμβριο του 2001 από τη Μικρή Άρκτο) είναι ένας δίσκος υψηλής ποιότητας και εξαιρετικής αισθητικής, που έχει κάτι από τις συνεργασίες της Δημητριάδη με το Μάνο Χατζιδάκι και το Γιώργο Σταυριανό.
Τη μουσική έγραψε ο πιανίστας και συνθέτης Θοδωρής Οικονόμου που τότε ήταν 28 ετών και συνεργαζόταν για πρώτη φορά με την ερμηνεύτρια και το στιχουργό. Ο Παρασκευάς Καρασούλος, ιδιοκτήτης της «Μικρής Άρκτου», είχε ξανασυνεργαστεί με τη Δημητριάδη το 1987 στο «Μαγικό κλειδί», σε μουσική Στέφανου Κορκολή. 

Οι «Δον Κιχώτες» ήταν η δεύτερη και η καλύτερη δισκογραφική τους συνάντηση.

Τη διανομή του δίσκου είχε αναλάβει η μεγάλη ελληνική δισκογραφική εταιρεία «Λύρα» (πριν την αγοράσει ο Όμιλος Γιαννίκου και η legend), η οποία συνεργαζόταν εκείνα τα χρόνια με τη «Μικρή Άρκτο» στον τομέα της διανομής και της προώθησης κυρίως. 

Τότε ήμουν 18 χρονών και έκανα εκπομπές στο ραδιόφωνο. Όταν έφτασε στο στούντιο το δέμα με τα νέα cd, το άνοιξα και είδα τους «Δον Κιχώτες». Έβαλα να το ακούσω αμέσως, λόγω της τραγουδίστριας που αγαπούσα από μικρός. Μου άρεσε αυτό που άκουγα κι ας μη καταλάβαινα σε κάποια σημεία την ποιητική γραφή του Καρασούλου. 

Τα επόμενα χρόνια θα τα εκτιμήσω περισσότερο και θα τ’ αγαπήσω σχεδόν όλα τα τραγούδια αυτής της δουλειάς.
Ο δίσκος ξεκινά με το «Δώρο» όπου η Δημητριάδη αγγίζει και τις πιο ευαίσθητες χορδές μας με την ερμηνεία της, συνεχίζει δυναμικά με το «Άνθρωπος πέρασε από εδώ» και έπειτα με το «Εφτά ζωές» που τραγούδησε ένα χρόνο αργότερα και η Άλκηστις Πρωτοψάλτη στο δίσκο «Πες μου θάλασσα». Οι ερμηνείες της Δημητριάδη βέβαια, όπως είχε πει κάποτε η Στέλλα Βλαχογιάννη με αφορμή έναν άλλο δίσκο με επανεκτελέσεις, δεν μπορούν ούτε να αντικατασταθούν, ούτε να υποκατασταθούν.
Το τέταρτο τραγούδι δίνει και τον τίτλο στο δίσκο: «Ο Τσε στη Ν. Υόρκη – Δον Κιχώτες» με εκείνο το προφητικό «…και οι ουρανοξύστες, ανεμόμυλοι που τρίζουν…» γραμμένο λίγους μήνες πριν το τρομοκρατικό χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης. Ακολουθεί το «Σώμα βουβό» και «Το κυπαρίσσι» με τη βαθιά ερωτική φωνή της Δημητριάδη να «δένει» άψογα με τη μουσική του Οικονόμου και τους στίχους του Καρασούλου. Το έβδομο τραγούδι του δίσκου μου θυμίζει (ύφος, τρόπος ερμηνείας) περισσότερο τη συνεργασία της με το Θάνο Μικρούτσικο. Είναι το «Η προσευχή της βάρκας» για τους 200 λαθρομετανάστες που έχασαν τη ζωή τους ταξιδεύοντας με ένα σαπιοκάραβο αναζητώντας μια καλύτερη τύχη. Τα τελευταία τρία τραγούδια του δίσκου είναι: Ο ποταμός Ηριδανός, η Όμορφη νύχτα και το Αν δεις πράσινο σύννεφο που ξεχειλίζουν από την τρυφερότητα και την ευαισθησία των ερμηνειών της μεγάλης αυτής ερμηνεύτριας.
Στο τέλος (Νο11) την ακούμε να σιγοτραγουδά για λίγο (ηχογράφηση από κάποια πρόβα μάλλον) το Hasta Siempre Comandante και τον Τσε στη Νέα Υόρκη…

ΣΤΙΧΟΙ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΣ ΚΑΡΑΣΟΥΛΟΣ
ΜΟΥΣΙΚΗ: ΘΟΔΩΡΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ
ΤΡΑΓΟΥΔΑ: η ΜΑΡΙΑ ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗ 

Τα τραγούδια του δίσκου

01. Δώρο

02. Άνθρωπος πέρασε από εδώ

03. Εφτά Ζωές

04. Ο Τσε στη Ν. Υόρκη (Δον Κιχώτες)

05. Σώμα βουβό

06. Το κυπαρίσσι

07. Η προσευχή της βάρκας

08. Ο ποταμός Ηριδανός

09. Όμορφη νύχτα

10. Αν δεις πράσινο σύννεφο

Ερμήνευσαν οι μουσικοί: Ευαγγελία Κιοσόγλου (άρπα), Μικαέλα Παναγιωτοπούλου (φλάουτο), Ηρακλής Βαβάτσικας (ακορντεόν), Ανδρέας Κατσιγιάννης (λαούτο), Στάθης Κιοσόγλου (σοπράνο σαξόφωνο), Ιλλύρος Μάνθιος (όμποε, cor anglais), Μανώλης Ανδρουλιδάκης (κιθάρες), Μαίρη Ζεππάτου (μαντολίνο), Πανωγιώτης Κωλέτης (μαντολίνο), Νίκος Σκεπαρνιάς (μαντολίνο), Γιώργος Παναγιωτόπουλος (βιολί), Ηλίας Σδούκος (βιόλα), Γιώργος Καλούδης (βιολοντσέλο), Γιώργος Αρνής (κοντραμπάσο), Γιάννης Νοταράς (κρουστά), Αλέκος Χρηστίδης (ξυλόφωνο, μεταλλόφωνο, κρουστά), Θοδωρής Οικονόμου (πιάνο).

Οι ακουαρέλες που κοσμούν το εξώφυλλο και το εσωτερικό φιλοτεχνήθηκαν από τον Ανδρέα Γεωργιάδη.

Η Μαρία Δημητριάδη αφιέρωσε αυτό το δίσκο στο γιο της: «Στέργιο μου, τα τραγούδια αυτά δώρο που χρόνια σου τα φύλαγα».

«Εφτά ζωές»


Είναι κορμιά που μένουνε  / Για πάντα σταυρωμένα
Κι άλλα που απομένουνε / Εξόριστα στη γη
Είναι κορμιά που ανθίζουνε / Στον ύπνο τους κρυμμένα
Κι εκείνα που ραγίζουνε / Στου Άδη το φιλί


Εφτά ζωές το σώμα σου / Το γύρεψα στα ξένα
Το πόθησα, το λάτρεψα / Το άπιαστο φιλί
Εφτά ζωές το σώμα σου / Ταξίδευε σε μένα

Στα όνειρα το γιάτρευα / Το 'χανα στη ζωή


Είναι κορμιά που αλλάζουνε / Τις νύχτες διχασμένα
Είναι κορμιά που μοιάζουνε / Δωμάτια κλειστά
Είναι κορμιά που ζύγωσαν / Το τέλος γιατρεμένα
Είναι κορμιά που ρίζωσαν / Και κάρπισαν βουβά

«Ο Τσε στη Ν. Υόρκη» (Δον Κιχώτες)


Χέρσα λιβάδια, οι λεωφόροι που περνάς
Κι οι ουρανοξύστες, ανεμόμυλοι που τρίζουν
Τις πανοπλίες των εχθρών σου μην κοιτάς
Μόνο το φόβο τους στα μάτια που γυαλίζουν
Στέλνει ο άνεμος ευχές από μακριά
Σκιές συντρόφων σου κυκλώνουνε την πόλη
Μια λιμουζίνα, τ' άλογό σου προσπερνά
'Άξιζε ο δρόμος ως εδώ κι ας λείπουν όλοι
Ας λέει ο χρόνος
Πως γερνάει η ζωή
Σφυρίζει ο άνεμος
Ακόμα αυτές τις νότες
Τις τραγουδάνε
Μες στις πόλεις
Δον Κιχώτες
Ας λέει ο χρόνος
Πως γερνάει η ζωή

Η Μαρία Δημητριάδη γεννήθηκε το 1951 στον Ταύρο. Είναι αδελφή της τραγουδοποιού Αφροδίτης Μάνου. Από το 1968 μέχρι την πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα είχε συνεργαστεί με σπουδαίους μουσικοσυνθέτες στη δισκογραφία, αλλά και σε συναυλίες ερμηνεύοντας μοναδικά και ανεπανάληπτα τα τραγούδια τους: Μάνος Χατζιδάκις, Μίκης Θεοδωράκης, Σταύρος Ξαρχάκος, Θάνος Μικρούτσικος, Γιάννης Μαρκόπουλος, Ηλίας Ανδριόπουλος, Γιάννης Γλέζος, Γιάννης Σπανός, Νίκος Μαμαγκάκης, Μιχάλης Τρανουδάκης, Γιώργος Σταυριανός κ.ά.
Απεβίωσε το 2009 στον «Ευαγγελισμό», όπου είχε εισαχθεί για σπάνια πνευμονική νόσο. Επιθυμία της ήταν να μην ταφεί και να αποτεφρωθεί.