Κυριακή 7 Ιανουαρίου 2018

Γιώργος Ζαμπέτας - Και η βρόχα έπιπτε... στρέιτ θρου


Είκοσι χρόνια πέρασαν (1997) από τότε που η Ιωάννα Κλειάσιου και ο Στέλιος Ελληνιάδης, κυκλοφόρησαν το βιβλίο "Γιώργος Ζαμπέτας - Βίος και Πολιτεία" σε δύο τόμους, από τις "Εκδόσεις Ντέφι". Με το που ανοίγεις διαβάζεις το τετράστιχο του Δημήτρη Χριστοδούλου:

Πού ήσουνα φίλε κι άργησες
τα χρόνια έχουν φύγει
κι η πόρτα που σου άνοιξα
χίλιες πληγές μ'  ανοίγει.

Στη συνέχεια παρατίθενται τα κείμενα που έγραψαν για τον τεράστιο Γιώργο Ζαμπέτα (1925-1992), ο Σταύρος Ξαρχάκος, ο Στέλιος Ελληνιάδης, ο Άκης Πάνου, ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, η Ιωάννα Κλειάσιου "Κάτι σαν εισαγωγή" και στο τέλος του δεύτερου τόμου, τον επίλογο γράφει ο Γιώργος Ι. Κοντογιάννης, ενώ η συγγραφέας μαζί με τον Σωτήρη Λυκουρόπουλου ανέλαβαν την επιμέλεια της πλούσιας εργογραφίας του και την παράθεση πολλών ντοκουμέντων (αφίσες εποχής, παρτιτούρες, εξώφυλλα δίσκων, ιδιόχειρα σημειώματα του δημιουργού, κ.λπ.). Όλα αυτά, μαζί με το πλούσιο φωτογραφικό υλικό, είναι συμπληρωματικά και βοηθητικά της εξαιρετικής αυτής έκδοσης.
Η ουσία είναι οι μαρτυρίες του Ζαμπέτα, όλα όσα κατέθεσε τα τελευταία δύο χρόνια της ζωής του στη συγγραφέα, στις συχνές συναντήσεις τους στο Αιγάλεω.

Η αφήγηση ξεκινά από τα πρώτα χρόνια της ζωής και της οικογένειάς του.  Στην πορεία μπλέκουν τα προσωπικά βιώματα με την ιστορία του τόπου. Από τους πρώτους έρωτες, στα Δεκεμβριανά. Από την επαφή με το χασίσι, στο κυνήγι από τους ΕΛΑΣίτες και στο Κόμμα. Από την στρατιωτική του θητεία στα μαγαζιά της εποχής και στις πρώτες μουσικές συνεργασίες...

Μιλά για όλους και για όλα όσα αγαπά, αλλά και για εκείνα που τον πικραίνουν. Ο Βαμβακάρης, ο Χατζιδάκις, ο Καζαντζίδης από τη μια... ο Θεοδωράκης, ο Νταλάρας και η Μερκούρη από την άλλη... ο Ζαμπέτας δεν χαρίζεται σε κανέναν, καταθέτει την δική του αλήθεια χωρίς φόβο και με πάθος και αυτό -είτε συμφωνούμε, είτε διαφωνούμε μαζί του, δεν έχει καμία σημασία- οφείλουμε να του το αναγνωρίσουμε.


Θέλω να σταθώ όμως σε κάτι που μου έκανε (κακή) εντύπωση. Σε μία παράγραφο του κειμένου (σελ.35) που έγραψε ο διάσημος στιχουργός και συγγραφέας, Λευτέρης Παπαδόπουλος. Αφού γράφει ορισμένα εγκωμιαστικά όπως "Ένας καλλιτέχνης που αν είχε γεννηθεί στην Αμερική, θα πρωταγωνιστούσε πιθανότατα, στην παγκόσμια σκηνή" και πως τον θεωρεί έναν καταπληκτικό σόουμαν και τον καλύτερο οργανοπαίκτη με την πιο ξεχωριστή πενιά στην πιάτσα, κ.λπ. (καλά ως εδώ), συμπληρώνει παρακάτω:

"Πιστεύω πως ο Ζαμπέτας υπήρξε ένας σπουδαίος τραγουδοποιός. Δεν πιστεύω όμως, ότι είναι λαϊκός συνθέτης του ύψους του Βαμβακάρη, του Τσιτσάνη, του Καλδάρα, του Παπαϊωάννου και του Μητσάκη. Μπορεί να έχει γράψει τα "Δειλινά", το "Σταλιά - Σταλιά", τον "Αλήτη", το "Γράμμα", το "Τι να φταίει", το "Δεν έχει δρόμο να διαβώ" ή το "Κοντά στα ξημερώματα", που είναι ωραία τραγούδια και έγιναν και σουξέ, αλλά δεν έχει "κομίσει στην τέχνη" -λέει ο κος Παπαδόπουλος!-, μεγάλα τραγούδια, όπως είναι η "Φραγκοσυριανή", το "Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι", το "Χάραμα", τη "Συννεφιασμένη Κυριακή", το "Κομπολογάκι", τη "Φαληριώτισσα", κ.λπ.. Ακόμη, θεωρώ αδυναμία του, το γεγονός ότι τα ζεϊμπέκικά του-ρυθμός που χρησιμοποίησαν, με εξαιρετική επιτυχία, οι ρεμπέτες και οι ρεμπετογενείς συνθέτες- είναι ελάχιστα και όχι υψηλής ποιότητας".

Τι κάνει εδώ; Καταθέτει την απολύτως σεβαστή άποψή του, θα μου πείτε και θα έχετε δίκιο. Συγκρίνει το μέγιστο Ζαμπέτα με όλα αυτά τα ιερά τέρατα, για να καταλήξει πως έγραψε λίγα και χαμηλής ποιότητας ζεϊμπέκικα, σε σχέση με όσους ανέφερε και το χειρότερο απ' όλα: Τραγούδια όπως Δειλινά - Αλήτης  - Μάλιστα κύριε - Που σαι Θανάση... είναι ωραία τραγούδια και σουξέ, όχι όμως μεγάλα τραγούδια! Αν δεν το ξέρατε, σας το λέει ο "Λε Πα του Έντεχνου" (όπως τον αποκαλεί και ο Τζίμης Πανούσης - να γελάσουμε και λίγο, μέρες που ναι). Αν είναι δυνατόν!

Φαντάσου να κυκλοφορήσει κάποτε ένα βιβλίο γι' αυτόν. Και κάποιος νεότερος συνάδελφός του να γράψει: Σπουδαίος στιχουργός ο Λευτέρης Παπαδόπουλος, αλλά δεν έχει "κομίσει στην τέχνη" μεγάλα τραγούδια, όπως αυτά που έγραψε ο Νίκος Γκάτσος και η Ευτυχία Παπαγιανοπούλου....


Δεν υπάρχουν σχόλια:

"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.