Το δικό σου πρόσωπο θα είναι το τελευταίο

«Το δικό σου πρόσωπο θα είναι το τελευταίο» (εκδόσεις Πόλις) αποτελεί το πρώτο συγγραφικό βήμα του Πορτογάλου João Ricardo Pedro (γεν. 1973), και μπορεί να χαρακτηριστεί ιδανικό, καθώς συνταιριάζει την αφηγηματική άνεση (και μαζί ακρίβεια) με μια ενδιαφέρουσα θεματική. Πρόκειται για ένα καλογραμμένο και ευφάνταστο μυθιστόρημα που οικοδομείται με τρόπο αποσπασματικό, λιτό και απρόσμενο.

Στο επίκεντρο τίθενται δραματικά και συγκινητικά στιγμιότυπα που εξιστορούν τη διαδρομή μιας οικογένειας στα ταραχώδη χρόνια της δικτατορίας του Σαλαζάρ στην Πορτογαλία, της καταπίεσης και του αποικιακού πολέμου, και την Επανάσταση των Γαριφάλων που ακολούθησε. Γοητευτικά πλάνα από τη ζωή του γιατρού Αουγκούστο Μέντες, του γιου Αντόνιο που επιστρέφει μ’ ένα ανεπούλωτο τραύμα από τις δύο αποστολές του στην Ανγκόλα, και του εγγονού Ντουάρτε, χαρισματικού πιανίστα, συμπλέκονται περίτεχνα.

Ο συγγραφέας αναμετριέται με αρκετά στρώματα χρόνου και καταφέρνει να αποδώσει με τρόπο ρεαλιστικό τις στιγμές και τα γεγονότα που έχουν ως φόντο τη σύγχρονη ιστορία της Πορτογαλίας. Οι φαινομενικά ασύνδετες ιστορίες αποκτούν συνοχή και δύναμη όσο προχωράει η αφήγηση, ενώ η συχνά πολύπλοκη σύνθεση δεν εμποδίζει την απρόσκοπτη ροή της ανάγνωσης. Τα θραύσματα περιμένουν να ενωθούν για να δώσουν και μαρτυρήσουν στο τέλος μία πληρέστερη εικόνα, η οποία και τελικά δεν υπόκειται σε κάποια συγκεκριμένη χρονολογική σειρά, ούτε περιορίζεται σε αυτά μόνο τα (μυθιστορηματικά ή μη) πρόσωπα, αφού προσλαμβάνει και αλληγορικές διαστάσεις και συμβολικό χαρακτήρα, με μια αρκετά ενδιαφέρουσα πρόσδεση στη μουσική και στη ζωγραφική στο μεγαλύτερο μέρος του βιβλίου.

Στη συνολική του αποτίμηση, πρόκειται για μια θαυμαστή λογοτεχνική επινόηση που διατρέχει τις ενδότερες σκέψεις και συναισθήματα τριών διαφορετικών γενεών, μέσω ενός ενδιαφέροντος τρόπου παράθεσης των γεγονότων, ακροβατώντας ανάμεσα στην έντονη ωμότητα των στιγμών και την ποιητική τους αποτύπωση. Συνδυασμένος με τις πυκνές και ποιητικές εκλάμψεις, ο ζυγισμένος λόγος του João Ricardo Pedro, όπως και η διαυγής πραγμάτευση του θέματος, πιστοποιούν ένα δυναμικό και ελπιδοφόρο λογοτεχνικό ντεμπούτο.

Το βιβλίο «Το δικό σου πρόσωπο θα είναι το τελευταίο» κυκλοφόρησε το 2019 από τις εκδόσεις Πόλις, με τη μετάφραση της Αριάδνης Μοσχονά.