Το Μοιρόγραφτο του Γιάννη Πανούση

Ο Γιάννης Πανούσης (Αθήνα, 1949) διετέλεσε Καθηγητής Εγκληματολογίας επί 19 χρόνια στη Νομική Σχολή του Δημοκρίτειου Πανεπιστημίου Θράκης, όπου εξελέγη Κοσμήτορας, Αντιπρύτανης και Πρύτανης (1994-7) και, επίσης, επί 19 χρόνια, στο Τμήμα Επικοινωνίας και ΜΜΕ του Πανεπιστημίου Αθηνών, όπου εξελέγη Πρόεδρος (2003-7). Ιδρυτής του περιοδικού "Χρονικά" του Εργαστηρίου Εγκληματολογικών Επιστημών του Δ.Π.Θ. και ιδρυτής και διευθυντής της σειράς "Εγκληματο-λογικά". Έχει συγγράψει 30 βιβλία και 200 άρθρα εγκληματολογικού/σωφρονιστικού ενδιαφέροντος και έχει συμμετάσχει σε δεκάδες ελληνικά και ξένα συνέδρια. Έχει εκδώσει 4 ποιητικές συλλογές (Χώρος ευθύνης, Αγρύπνια, Αμφίκυκλος χρόνος, Τηλεθάνατοι) με το ψευδώνυμο Γιάννης Απαρθινός κι έχει δημοσιεύσει 11 αστυνομικά διηγήματα σε συλλογικούς τόμους και σε λογοτεχνικά περιοδικά. Το διάστημα 2012-4 διετέλεσε Βουλευτής Α΄ Αθηνών με τη ΔΗ.ΜΑΡ., ενώ κατά το επτάμηνο Ιανουάριος 2015-Αύγουστος 2015 ορίστηκε Αναπληρωτής Υπουργός Προστασίας του Πολίτη.

Ο Γιάννης Πανούσης, λοιπόν, είναι γνωστός στο ευρύ κοινό ως εγκληματολόγος, πανεπιστημιακός, αλλά και ως πολιτικός. Οι παραπάνω ιδιότητες απέκρυβαν, δυστυχώς, για πολλά χρόνια την αγαπημένη του ενασχόληση με τη Λογοτεχνία και κυρίως με την Ποίηση, αφού είχε εκδώσει ποιητικές συλλογές και είχε τιμηθεί με βραβεία και επαίνους. Η ποιητική του συλλογή "Μοιρόγραφτο" (Ιούλιος 2018, Εκδόσεις Ιωάννη Σιδέρη) είναι η πρώτη με το όνομά του, καθώς πιστεύει ότι, αφενός ήρθησαν όλοι οι λόγοι της σύγχυσης για "διπλή ταυτότητα" και, αφετέρου, έφτασε η ώρα της δημόσιας αφήγησης/εξομολόγησης τόσων βιωμάτων και προκλήσεων.

Όσοι γνώριζαν την ποιητική γραφή του "Γιάννη Απαρθινού", δεν εξεπλάγησαν από την ποιότητα και καθαρότητα της ποιητικής γραφής του Γιάννη Πανούση. Δεν χρησιμοποιεί μεγαλοστομίες, αερολογίες, ασυνάρτητα και μεγαλόσχημα ποιητικά σχήματα. Η ποιητική του έκφραση είναι απλή -σε καμία περίπτωση απλοϊκή-, ευφάνταστη, εμπνευσμένη και ουσιώδης. Οι αναφορές του πότε κοινωνικές και πολιτικές και άλλοτε ερωτικές ή φιλοσοφικές. Και φυσικά δεν εκλείπουν τα αυτοβιογραφικά στοιχεία. 

Ευχή μας ο κ. Πανούσης να συνεχίσει να γράφει και να εκδίδει ποίηση, γιατί μ' αυτόν τον τρόπο -όπως γράφει και ο ίδιος στον πρόλογό του "Απο-ποίηση"- δίνει στην ψυχή του υπόσταση και επικοινωνεί με τον εκάστοτε συνάνθρωπο και συμπολίτη. Και εμείς απολαμβάνουμε την πηγαία και γνήσια ποιητική γραφή ενός ανθρώπου που ουδέποτε τόλμησε να δηλώσει ποιητής, σε αντίθεση με πολλούς άλλους που αν και δηλώνουν ποιητές, δεν είναι ούτε κατά διάνοια. Παρακάτω, ορισμένα δείγματα γραφής για του λόγου το αληθές. 

Res futurae

[Μελλοντικό πράγμα]

Δεν θέλω

ν' ασχοληθεί με τη ζωή μου

ο ιστορικός του μέλλοντος.

Μου αρκεί

να μ' αγαπάνε

οι άνθρωποι του καιρού μου.

Μικρός Ήρωας

Δεν βρίσκω ούτε ένα λόγο

να γίνω "Ήρωας"

σ' ένα σύστημα που τιμάει

τους ευλύγιστους και τους εύκαμπτους

τους δειλούς και τους άφωνους.

Μου αρκεί να με νοιώθουν

ως μικρό ήρωα

οι άνθρωποι που αγαπώ

και προστατεύω.

Αλυσιδωτές Επαφές

Ο φανατικός πιο επικίνδυνος από τον αλαζόνα

Ο αλαζόνας πιο επικίνδυνος από τον τρελλό

Ο τρελλός πιο επικίνδυνος από τον εμπαθή

Ο εμπαθής πιο επικίνδυνος από τον αμόρφωτο

Ο αμόρφωτος πιο επικίνδυνος από τον ανόητο

Ο ανόητος πιο επικίνδυνος από τον αφελή

Ο αφελής πιο επικίνδυνος απ' όλους.

Αν

Αν αρκούμασταν στους αριθμούς

θα μας κυβερνούσαν τα computers

Αν αρκούμασταν στα ωραία λόγια

θα μας κυβερνούσαν οι τροβαδούροι

Αν αρκούμασταν στα όνειρα

θα μας κυβερνούσαν οι ποιητές

Αν αρκούμασταν στο χρυσάφι

θα μας κυβερνούσαν οι πλούσιοι

Αν αρκούμασταν στους νόμους

θα μας κυβερνούσαν οι δικαστές και οι δικηγόροι

Αν αρκούμασταν στους αγώνες

θα μας κυβερνούσαν οι ήρωες

Αν αρκούμασταν στην παρηγορία

θα μας κυβερνούσαν οι γιατροί και οι παπάδες

Εμείς όμως θέλουμε να μας κυβερνούν

άλλοτε έμποροι πραματευτάδες,

για να τους διώχνουμε κακήν κακώς,

κι άλλοτε θεατρίνοι υποκριτές,

για να τους γιουχαΐζουμε απ' τον εξώστη,

κάθε φορά που αλλάζουν μέσα μας

οι συσχετισμοί και οι ισορροπίες

αριθμών, λόγων, ονείρων, χρυσαφιού, νόμων,

αγώνων και παρηγορίας.

Τα ποιήματα "Μοίρα" και "Ελλάδα της κρίσης" μελοποιήθηκαν ήδη από τον γνωστό τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια και τραγουδήθηκαν από τον ίδιο και τη Λία Τζιαμπάζη (μαζί με το παλιό κι αγαπημένο "Ο κόσμος μας"), στην επίσημη πρώτη παρουσίαση της ποιητικής συλλογής στην Αθήνα, στις 14 Ιανουαρίου 2019. Ευελπιστούμε σύντομα να ηχογραφηθούν και να κυκλοφορήσουν! 

Ηλεκτρονική σελιδοποίηση-Μακέτα εξωφύλλου: Φωτεινή Σκουρή. Για περισσότερα βιβλία των "Εκδόσεων Ι.Σιδέρη" (έτος ιδρύσεως: 1891), εδώ & εδώ.

«Ο κόσμος μας» του Γιάννη Απαρθινού-Γιάννη Πανούση 

(μελοποίηση: Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ερμηνεία: Λία Τζιαμπάζη, Επί Πτυχίω - 1996).