Τα παιδιά του κρόνου του Αλέξανδρου Κοτζιά

Τέσσερις νουβέλες που διαδραματίζονται την 21η Μαΐου 1958, εννιά έτη από το πέρας του ελληνικού Εμφυλίου Πολέμου και μόλις δέκα μέρες από τις εκλογές που ανέδειξαν για πρώτη φορά ένα αριστερό κόμμα σε αξιωματική αντιπολίτευση στη Βουλή των Ελλήνων. Μετά τις εκλογές αυτές, ενισχύονται οι μηχανισμοί «απόκρουσης» της «κομμουνιστικής απειλής» και ταυτόχρονα οι μηχανισμοί εκείνοι που θα οδηγήσουν το 1967 στην κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος. 

Από τη συγγραφική επιλογή του συγκεκριμένου χρόνου, που τοποθετείται στη μέση ακριβώς της περιόδου την οποία ο Αλέξανδρος Κοτζιάς χαρακτήρισε νεοελληνικό «τριακονταετή πόλεμο» (1943-1973), είναι φανερό πως οι νουβέλες που συγκεντρώνονται για πρώτη φορά στον τόμο αυτό δεν συναρτώνται απλώς με την ιστορική συγκυρία. Τα Παιδιά του Κρόνου είναι ουσιαστικά τα παιδιά της Ιστορίας («η ίδια η Ιστορία, από τη μια στιγμή στην άλλη, εκμηδένισε τις διαστάσεις μας»). 

Σε όλες τις νουβέλες του Αλέξανδρου Κοτζιά, η ιστορική τομή του 1958 συνυπάρχει με την τομή στην ανθρώπινη ζωή των ηρώων. Δέσμιοι των παρανοήσεών τους, μέσα από έκρυθμες και οριακές καταστάσεις επαναβιώνουν το παρελθόν τους και αναμετρώνται την 21η Μαΐου 1958 με τις κρίσιμες εμπειρίες της ζωής τους.

«Σε λαβυρίνθους μάς πάει το έργο του Κοτζιά. Του άρεσε να σκάβει εκεί που το οξυγόνο ήταν αραιό. Ακούραστα έσκαβε. Κάπως έτσι, σε συνθήκες ελάχιστου ή καθόλου οξυγόνου, νιώθω ότι βρισκόμαστε ξανά στις μέρες μας», γράφει η Κατερίνα Ευαγγελάκου.

Το βιβλίο «Τα παιδιά του κρόνου» του σπουδαίου κριτικού λογοτεχνίας και συγγραφέα Αλέξανδρου Κοτζιά (1926-1992), κυκλοφορεί από τις «Εκδόσεις Πατάκη». Επιμέλεια: Μαρία Ρώτα.