Παρασκευή 15 Ιουνίου 2018

Ο Ευγένιος Τριβιζάς και το αγόρι που ό,τι άγγιζε γινότανε γλυκό!


Το Μάρτιο του 2018 κυκλοφόρησε από τα "Ελληνικά Γράμματα" ένα από τα καλύτερα παιδικά βιβλία που έγραψε ο σπουδαίος παραμυθάς Ευγένιος Τριβιζάς. Είναι "Το αγόρι που ό,τι άγγιζε γινότανε γλυκό" και ανήκει στη "Σειρά Τα Κουκιά και τα Ρεβίθια". Η όμορφη εικονογράφηση είναι της Λίζας Ηλιού.

​Ένα αγόρι, την ώρα που τρέχει ανέμελο με ένα πατίνι, σκοντάφτει σε μια μανταρινιά και πέφτει στο κεφάλι του ένα μανταρίνι. Όχι όμως συνηθισμένο μανταρίνι! Ένα μανταρίνι μαγικό! Μέσα από το μανταρίνι βγαίνει ένα τζίνι και του ζητάει να κάνει μια ευχή που αμέσως θα πραγματοποιηθεί! Το αγόρι που τρελαίνεται για γλυκά και κάθε λογής ζαχαρωτά, κέικ, προφιτερόλ, κρεμ καραμελέ, κρέπες και παγωτά παρφέ αποφασίζει να επωφεληθεί από την ευκαιρία αυτή, χωρίς να φαντάζεται τι αναπάντεχες περιπέτειες, τι εκπληκτικές μεταμορφώσεις και τι φοβερές δοκιμασίες το περιμένουν... 

Γι’ αυτό άκου αυτή τη συμβουλή! Πρόσεχε κι εσύ πολύ, Προτού κάνεις μια ευχή!

Στην αρχή του βιβλίου έχουν επιλεγεί εγκωμιαστικά κείμενα για το συγγραφέα. Τα υπογράφουν η Κική Δημουλά, η Νίκη Γουλανδρή, η Φωτεινή Τσαλίκογλου, κ.ά.
Στο τέλος υπάρχουν ερωτήσεις σχετικά με το βιβλίο, ασκήσεις για τους μικρούς μας φίλους και η πλούσια εργογραφία του μεγάλου ποιητή και συγγραφέα της ελληνικής παιδικής λογοτεχνίας, ο οποίος έχει εξασφαλίσει μείζονα θέση και στη διεθνή παιδική λογοτεχνία.


Βιογραφικό Σημείωμα

Ο Ευγένιος Τριβιζάς είναι δικηγόρος, πτυχιούχος της Νομικής και των Πολιτικών και Οικονομικών Επιστημών του Πανεπιστημίου Αθηνών, κάτοχος του πτυχίου Master of Laws (University College), διδάκτωρ Νομικής του Πανεπιστημίου του Λονδίνου (London School of Economics and Political Science) και Senior Research Fellow του Πανεπιστημίου Λονδίνου. Διδάσκει Εγκληματολογία και Συγκριτικό Ποινικό Δίκαιο στο Πανεπιστήμιο του Reading και διευθύνει το Τμήμα Εγκληματολογικών Μελετών του ίδιου Πανεπιστημίου (Director fo Cominal Justice Studies). Έχει διδάξει επίσης στο Bramshill Police College, τo Central London Polytechnic και το London School of Economics. Από το 1993-1998 ήταν επισκέπτης καθηγητής Εγκληματολογίας στο Πάντειο Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εγκληματολογικά και νομικά άρθρα του έχουν δημοσιευθεί στα περιοδικά Lancet, British Journal of Cominiology, Annales intermnationales de Criminologie κ.ά. 

Με τη λογοτεχνία ο Ευγένιος Τριβιζάς έχει ασχοληθεί από τα παιδικά του χρόνια. Έχει γράψει πάνω από 150 βιβλία για παιδιά, ένα βιβλίο για ενήλικες (Ο Ερωτευμένος Πυροσβέστης) και πάνω από 20 θεατρικά έργα, μα και λιμπρέτα για όπερες. Έργα του έχουν τιμηθεί με βραβεία από την "Ένωση Ελλήνων Λογοτεχνών", τον "Κύκλο του Ελληνικού Παιδικού Βιβλίου" και τη "Γυναικεία Λογοτεχνική Συντροφιά. Στην Αγγλία και Αμερική βιβλία του έχουν λάβει μεταξύ άλλων: το Parents Choice Amazing Accomplishment Award, το The Sheffiedls children's Book Award Commendation, το Hudson, Massachusetts Children's Choice Award, το Arizona Library Association Young Readers Award. 

Τα θεατρικά του έργα Το όνειρο του σκιάχτρου παίχτηκε το 1992 στο θέατρο του Βρετανικού Μουσείου της Αγγλίας στα πλαίσια του European Arts Festival. Τον ίδιο χρόνο, το έργο του Χίλιες και Μία Γάτες σε μετάφραση του Z. Rudrinski βραβεύτηκε με το Α΄ Βραβείο στον παγκόσμιο διαγωνισμό θεατρικού έργου που οργάνωσε το Πολωνικό Κέντρο Τέχνης για τη Νεότητα. Το 1993 το βιβλίο του Τα Τρία Μικρά Λυκάκια έφτασε στη δεύτερη θέση των αμερικάνικων παιδικών best sellers (Picture Books). 

Βιβλία του Ευγένιου Τριβιζά έχουν μεταδοθεί από το BBC, έχουν περιληφθεί στα αναγνωστικά ελληνικών και αμερικανικών σχολείων και έχουν μεταφραστεί στα αγγλικά, γερμανικά, ισπανικά, ολλανδικά, σουηδικά, ιαπωνικά και πολλές άλλες γλώσσες. Στην Αμερική η βιβλιοθήκη του Πανεπιστημίου της Μινεσότα της Μινεάπολης (Ε.Μ. Αndersen Library) αποφάσισε να συγκεντρώσει το σύνολο των λογοτεχνικών βιβλίων του Ευγένιου Τριβιζά, μελέτες για το έργο του, χειρόγραφα και άλλο υλικό σε μια ειδική ερευνητική συλλογή. Η έκθεση των πρώτων αποκτημάτων της συλλογής έγινε στο Πανεπιστήμιο της Μινεσότα το Μάιο του 2000, όπου ο Ευγένιος Τριβιζάς μίλησε με θέμα "Τα στερεότυπα του καλού και του κακού στην Παιδική Λογοτεχνία" και στην εισήγησή του απάντησε ο γνωστός θεωρητικός της Παιδικής Λογοτεχνίας, Καθηγητής Jack Zipes. 

Ο Ευγένιος Τριβιζά εδώ και τριάντα χρόνια, ασχολείται με όλα σχεδόν τα είδη του λόγου (παραμύθι, ποίηση, θέατρο για παιδιά, διήγημα, κόμικς, παραμυθική και χιουμοριστική ιστορία, λιμπρέτο όπερας) καθώς και με την παραγωγή εκπαιδευτικού λογισμικού (CD-ROM) για παιδιά ('Ένας Ιππότης στο Κάστρο των Γραμμάτων, Ινστιτούτο Επεξεργασίας Λόγου, υπό έκδοση). 

Ένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του έργου του είναι το χιούμορ: χιούμορ καταστάσεων με έντονο φραστικό στοιχείο, παρωδία, σάτιρα, χιούμορ παραλόγου με αναφορές στον Lewis Carroll και στον Edward Lear και ιδιαίτερα λεκτικό χιούμορ που στηρίζεται σε ευφυή λογοπαίγνια, σε νεολογισμούς, ονοματοποιίες, Mots-valises κ.ά. 

Με όχημα το χιούμορ και μια αστείρευτη φαντασία οργανώνει μια ποιητική της ανατροπής, ανατρέπει τις συμβατικές χρήσεις των λέξεων και των αντικειμένων και, περαιτέρω, πλήττει την καταπιεστική λογική, τη σοβαροφάνεια ή ορισμένες στερεότυπες αντιλήψεις. Το έργο του τοποθετείται στον αντίποδα του διδακτισμού και της στείρας ηθικολογίας, κινείται σ' ένα κλίμα ελευθερίας, αντισυμβατικότητας, τολμηρών μυθοπλαστικών εφευρημάτων και απροσδόκητων εξελίξεων. Με διάθεση ανατροπής, ο συγγραφέας ξαναδιαβάζει και παραλλάσσει γνωστά λαϊκά παραμύθια έτσι ώστε το μήνυμά τους να εκσυγχρονίζεται και να συνομιλεί με τα δεδομένα της εποχής μας (Τα τρία μικρά λυκάκια, Heinemann 1993, Μίνωας 1994, το οποίο έχει μεταφραστεί σε δώδεκα γλώσσες). 

Στο έργο του Τριβιζά το χιουμοριστικό και κωμικό στοιχείο υποκρύπτει μια τραγική σύλληψη της ζωής καθώς και την κριτική στάση του συγγραφέα απέναντι στη σύγχρονη κοινωνία και τα προβλήματά της. Πίσω από την ελκυστική παραμυθιακή πλοκή και τις απολαυστικές χιουμοριστικές ανατροπές, θίγονται σοβαρά κοινωνικά θέματα. Η συνύφανση κωμικού και τραγικού στοιχείου, η υπαινικτική συμπύκνωση σε συνδυασμό με το ευφυές χιούμορ καθώς και η δυνατότητα αναγωγής της φαινομενικά απλής αφήγησης σε πολλαπλές και πολυεπίπεδες αναγνώσεις, είναι χαρακτηριστικά που καθιστούν το έργο του Τριβιζά ιδιαίτερα αγαπητό όχι μόνο στους μικρούς αλλά και στους μεγάλους αναγνώστες. 

Σταθμός στο έργο του Τριβιζά μπορούν να θεωρηθούν τα διηγήματα του τόμου Ο Ταξιδιώτης και η Μαργαρίτα (εκδ. Πατάκη 1996), τα οποία απευθύνονται σε μεγάλα παιδιά και σε μεγάλους. Κύρια χαρακτηριστικά της γραφής του σ' αυτό το βιβλίο είναι ο λυρισμός, η ποιητικότητα και η μουσικότητα. Ο συγγραφέας δοκιμάζει, χωρίς να καταργεί, τα όρια του πεζογραφικού λόγου και δημιουργεί μια αφήγηση γεμάτη ποιητική υποβολή. Ταυτόχρονα συνομιλεί δημιουργικά και διακειμενικά με τα παραμύθια του Οscar Wilde και θίγει θέματα όπως είναι ο ανεκπλήρωτος έρωτας, η αγάπη και η αδικαίωτη αυτοθυσία. Ιδιαίτερη αναφορά πρέπει να γίνε και στο ιδιαίτερα δημοφιλές βιβλίο του Τριβιζά Τα Ογδόντα Οχτώ Ντολμαδάκια (εκδ. Καλέντης 1997), ένα ευρηματικό στη σύλληψη και σύνθεσή του παραμύθι. 

Πρόκειται για ένα είδος διαδραστικού (interactive) βιβλίου, στο οποίο ο Τριβιζάς προτρέπει το παιδί-αναγνώστη να συμπεριφερθεί όπως ο συγγραφέας και να κατασκευάσει τη δική του ιστορία, επιλέγοντας μια ή περισσότερες από τις διαφορετικές εκδοχές της πλοκής που του προσφέρονται στο βιβλίο. Έτσι ο Τριβιζάς προωθεί τον αναγνώστη σ' έναν δημιουργικό-ενεργητικό ρόλο και με την τεχνική που ακολουθεί θυμίζει ανάλογες τακτικές του μεταμοντέρνου μυθιστορήματος. Το έργο του Τριβιζά είναι ένα έργο με διεθνικό χαρακτήρα και εμβέλεια, το οποίο αποτελεί ήδη αντικείμενο μελέτης σε ελληνικά και ξένα πανεπιστήμια.

Και ένα διαφορετικό "βιογραφικό σημείωμα":

Ο ΕΥΓΕΝΙΟΣ ΤΡΙΒΙΖΑΣ είναι εξερευνητής, εφευρέτης και ζογκλέρ μελάτων αυγών. Έχει ανακαλύψει το Νησί των Πυροτεχνημάτων, τη Φρουτοπία, το Πιπερού, το Κουτσολιστάν, την Κουμασιλάνδη, τη Χώρα των Χαμένων Χαρταετών και την Πολιτεία με Όλα τα Χρώματα εκτός από το Ροζ. Οι γνωστότερες εφευρέσεις του Ευγένιου είναι: ο γαργαλιός (ένα μηχάνημα που σε γαργαλάει όταν είσαι λυπημένος), το ηλεκτρικό ρουφοσκόπιο (ένας συνδυασμός τηλεσκόπιου και ηλεκτρικής σκούπας, με το οποίο όχι μόνο βλέπει κανείς τα αστέρια, αλλά άμα θέλει τα ρουφάει και τα κάνει γιρλάντες), ο φαγώσιμος χαρτοπόλεμος, η μπανιέρα με τις δώδεκα τρύπες, ο ιπτάμενος ανεμόμυλος, η τσουλήθρα με τα σκαλοπάτια, η μελωδική ομπρέλα, το παπιγιόν για νάνους και ο αναδρομικός καθρέφτης (που σε δείχνει όπως ήσουνα πριν από δέκα χρόνια). 
Ο Ευγένιος ζει στο Νησί των Πυροτεχνημάτων με τον παπαγάλο του, τη Σύνθια, τον άσπρο του ελέφαντα, τον Πουκιπόν, τη Λιλή, την παρδαλή λεοπάρδαλη, τον Οράτιο Αοράτιο, το αόρατο πράσινο καγκουρό, και άλλους πολλούς γνωστούς και φίλους. Ο Ευγένιος έχει μια μοναδική συλλογή από κομμάτια παλιών παραμυθιών. Η σπάνια συλλογή του περιλαμβάνει: ένα πούπουλο από το μαξιλάρι που κοιμόταν η πεντάμορφη πριγκιποπούλα, το κορδόνι από το δεξί παπούτσι του παπουτσωμένου γάτου, ένα τούβλο απ’ το σπίτι που είχαν χτίσει τα τρία γουρουνάκια, τα γυαλιά της γιαγιάς της Κοκκινοσκουφίτσας και το φιτίλι από το λυχνάρι του Αλαντίν.

Περισσότερα βιβλία από τις "Εκδόσεις Ελληνικά Γράμματα" εδώ και εδώ!

Δεν υπάρχουν σχόλια:

"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.