Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας

Πρόσφατα κυκλοφόρησε από τις εκδόσεις Πατάκη το πολύμοχθο, ενδιαφέρον και απολαυστικό βιβλίο της Λένας Διβάνη για τα "Ζευγάρια που έγραψαν την ιστορία της Ελλάδας". Πρόκειται για ένα εκπληκτικό συνταίριασμα ιστορίας και λογοτεχνίας, στο οποίο ιστορικές αναφορές και γεγονότα αποτυπώνονται με λογοτεχνική υφή, αντικειμενικότητα, εύστοχους σχολιασμούς και έντονα γλαφυρό ύφος. Στις διηγήσεις φωτίζονται αθέατες πτυχές της ιδιωτικής και συχνά θυελλώδους ζωής των πρωταγωνιστών της Ιστορίας, αποτελώντας το κέντρο του ενδιαφέροντος και τη βασική πραγμάτευση του βιβλίου, χωρίς όμως να εκλείπει το πρόσθετο, πλούσιο εισαγωγικό υλικό. Μέσα από λεπτομερείς ιστορικές πληροφορίες, ξετυλίγεται μπροστά στον έκπληκτο αναγνώστη ολόκληρο το ιστορικοκοινωνικό φόντο της Ελλάδας, από την επανάσταση του 1821 μέχρι τα μέσα της δεκαετίας του 1960. 

Τον πρόλογο της συγγραφέως ακολουθούν οκτώ κεφάλαια με πετυχημένους ακόμη και τους δοσμένους τίτλους, θέτοντας στο επίκεντρο τις συχνά μοιραίες για την τύχη της Ελλάδας σχέσεις που αναπτύχθηκαν μεταξύ του Γεωργίου Παπανδρέου και της Κυβέλης, του Παύλου και της Φρειδερίκης, του Νίκου Μπελογιάννη και της Έλλης Παππά, του Ελευθέριου Βενιζέλου και της Έλενας, τη σχέση του Ίωνος Δραγούμη με την Πηνελόπη Δέλτα και τη Μαρίκα Κοτοπούλη, του Όθωνα και της Αμαλίας, την αδελφική σχέση του Χαρίλαου και της Σοφίας Τρικούπη, κλείνοντας με την αδιέξοδη σχέση της Μαντώς Μαυρογένους με τον Δημήτριο Υψηλάντη. Χορταστικό και διδακτικό ανάγνωσμα στο σύνολό του.

"Πόσο επηρεάζει άραγε η προσωπική ζωή των πρωταγωνιστών της ιστορίας την πολιτική δράση τους αλλά και αντιστρόφως, πόσο επηρεάζει η δημόσια έκθεση τα του οίκου τους; Αυτό διερευνά το βιβλίο που κρατάτε στα χέρια σας. Γιατί είναι δύσκολο να κατανοήσουμε τις αποφάσεις ενός δημόσιου προσώπου χωρίς να γνωρίζουμε τις ανομολόγητες ανάγκες του, τα τραύματά του. Αν δεν ξέρεις τι σήμαινε για την Έλλη Παππά ο Μπελογιάννης, πώς να δικαιολογήσεις την απόφασή της να γεννήσει το παιδί του, αν και παντρεμένη με άλλον, φυλακισμένη και μελλοθάνατη; Πώς να ερμηνεύσεις τη διαλυτική στάση του Ανδρέα Παπανδρέου απέναντι στην Ένωση Κέντρου αν δεν ξέρεις την άβυσσο που τον χώριζε από τον πατέρα του; Και ο Παύλος γιατί άραγε άφησε τη Φρειδερίκη να γίνει από βασίλισσα βασιλιάς; 

Διάλεξα να μιλήσω για ζευγάρια γιατί στον έρωτα και στη συμβίωση είμαστε όλοι έκθετοι και γυμνοί, ολόκληροι. Φυσικά άκουγα συνεχώς στα αυτιά μου τον αντίλογο: Πώς να μαντέψω τη δυναμική ενός ζευγαριού, πώς να συνοψίσω το φως και το σκοτάδι του; Η αμφιβολία όμως δε με σταμάτησε, απλώς έθρεψε τη γοητεία της έρευνας. Βούτηξα με το κεφάλι στις ζωές τους και κυριολεκτικά τους αγάπησα προσπαθώντας να δω μέσα από τα μάτια τους. Δεν ήθελα απλώς να ψαχουλέψω τα συρτάρια τους, ήθελα να καταλάβω τους περιορισμούς που η κοινωνία τούς επέβαλλε τότε, να δώσω σάρκα και οστά στις χάρτινες φιγούρες των πρωτοσέλιδων. 

Διάλεξα τα πιο επιδραστικά ζευγάρια, τα πιο έντονα για να καλύψουν την ιστορία της Ελλάδας από το 1821 ως τη χούντα. Οι άντρες λόγω εποχής είναι πρωταγωνιστές αλλά και οι γυναίκες της ζωής τους είναι εξίσου σημαντικά, φλεγόμενα πρόσωπα. 

Ελπίζω να απολαύσετε όσο απήλαυσα εγώ αυτή την ακροβασία ανάμεσα στην ιστορία και στη λογοτεχνία". Λένα Διβάνη.

Η Λένα Διβάνη γεννήθηκε το 1955 στον Βόλο και είναι αναπληρώτρια καθηγήτρια Ιστορίας της Εξωτερικής Πολιτικής στη Νομική Σχολή Αθηνών. Εκτός από τις ιστορικές μελέτες της, έχει δημοσιεύσει μία συλλογή διηγημάτων ("Γιατί δεν μιλάς για μένα;" Νεφέλη, 1995, Βραβείο Μαρία Ράλλη για πρωτοεμφανιζόμενους συγγραφείς) και τέσσερα μυθιστορήματα ("Οι γυναίκες της ζωής της", Καστανιώτης, 1997, που έχει μεταφερθεί στην τηλεόραση από την ΕΤ1, "Εργαζόμενο αγόρι", Καστανιώτης, 2000, "Ενικός αριθμός", Καστανιώτης, 2002, "Ψέματα. Η αλήθεια είναι...", Καστανιώτης, 2005). Το πρώτο της μυθιστόρημα έχει μεταφραστεί στα ισπανικά και κυκλοφορεί από τον εκδοτικό οίκο "Alfaguara Global" και στα ιταλικά από τον εκδοτικό οίκο "Crocetti". Διηγήματά της έχουν μεταφραστεί στα γερμανικά και τα πολωνικά. Επίσης, έχει εκδώσει τέσσερα βιβλία για παιδιά και έναν τόμο με τα θεατρικά της έργα που παίχτηκαν στο "Τρένο στο Ρουφ" και στην "Πειραματική Σκηνή Τέχνης", στη Θεσσαλονίκη. Συνεργάστηκε με το Κέντρο Ελληνικού Πολιτισμού σε θέματα ομογένειας. Θήτευσε ως αντιπρόεδρος του Εθνικού Κέντρου Βιβλίου και του Οργανισμού Συλλογικής Διαχείρισης Έργων Λόγου. Είναι ιδρυτικό μέλος της Εθνικής Επιτροπής για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και μέλος του ΔΣ της ΕΡΤ.