Η πρώτη ποιητική συλλογή του Πασχάλη Κατσίκα

54 ποιητικά ίχνη με σημασιακό βάθος συγκροτούν την πρώτη ποιητική απόπειρα του Πασχάλη Κατσίκα, "Τεταρτημόρια". Ο ποιητής με συναισθηματικά ζυγισμένο λόγο στήνει ένα αφηγηματικό σκηνικό που ισορροπεί κυρίως ανάμεσα στον έρωτα και τον θάνατο. Το αντιθετικό, φαινομενικά, δίπολο συνυφαίνεται με έναν αξεδιάλυτο δεσμό νοήματος, όπου το ερωτικό αίσθημα είτε αποδεικνύεται ζωογόνο και απελπίζει ακόμη και τον θάνατο, είτε αποδεικνύεται οδυνηρό κι εκεί η σύζευξη με την οριστική απώλεια είναι αναπόδραστη. Το σημείο όπου τέμνονται τα ποιήματα καθορίζεται από το βαρύ βιωματικό φορτίο, καθώς ανακαλούνται και αναπλάθονται μνήμες, στιγμές και μορφές που γυρεύουν την καθαγίασή τους. 

Από το οπισθόφυλλο: «Ποιήματα σαν τα "Τεταρτημόρια" γράφονται μέσα μας, στη λυρική αποθήκη του αρχετυπικού μας βίου. Από κει ο δημιουργός τους, Πασχάλης Κατσίκας, άντλησε και δημιούργησε τη δική του λογοτεχνική αφήγηση. Οι ποιητικές πράξεις που αποδίδονται στο βιβλίο αυτό είναι συγχρόνως εκρηκτικές και στοχαστικές και μας καλούν η καθεμιά τους σε αναγνωστικές συναντήσεις γόνιμες, απολαυστικές, συγκινητικές ή και αποκαλυπτικές. Συναντώντας τα ποιήματα των "Τεταρτημορίων" άλλοτε παρασύρεσαι στον λυρισμό τους και άλλοτε έλκεσαι σε μέρη νηφάλια και στοχαστικά, ειρωνικά και κριτικά, που σου θυμίζουν ότι ο ποιητικός λόγος δεν είναι απλώς έκφραση συναισθημάτων. Η ποίηση είναι ένα πεδίο πυκνό και σημασιολογικά αποδοτικό. Και οι ποιητές αλλά και οι αναγνώστες τους έχουν γίνει σήμερα απαιτητικότεροι και έχουν πλέον συνείδηση ότι ζούμε σε έναν πολιτισμό κειμένων. 

Γραμμένα με τόλμη, κυρίως όταν συνδυάζουν το υψηλό ύφος με την αγοραία επίθεση και τον σαρκασμό, τα "Τεταρτημόρια" είναι ένα βιβλίο συγκινητικό και δραματικό. Προκαλεί αισθητικά ολοκληρωμένες συγκινησιακές εντάσεις, από τη μεγαλύτερη τρυφερότητα και τον χαριτωμένο σαρκασμό έως την πιο μνημειακά μεγαλειώδη θλίψη, από την παιγνιώδη ελαφρότητα έως τον κίνδυνο του πιο μεγάλου αποχωρισμού». Ελισάβετ Αρσενίου 

Ακολουθεί ενδεικτικό δείγμα της ποιητικής γραφής, όπου στο τελευταίο ποίημα ("Ατελής ή τετέλεσται;'') διαφαίνεται μια έντονη κοινωνικοπολιτική χροιά, αποτελώντας προάγγελο της επόμενης συλλογής του ποιητή:

ΠΟΙΗΜΑ ΜΟΥ 

Νέα χαρίζεις οπτική 
Είσαι μικρό, μα ολοκληρωμένο σύμπαν 
Η αξία σου εκφράζει τη ζωή μου 
Μιλάς ενίοτε μια γλώσσα που δεν καταλαβαίνω 
Με όλες τις λέξεις ρυθμικά οργανωμένες 
Μια διάλεκτο τόσο φορτισμένη με συγκίνηση 
Δημιουργώντας ένα ακανόνιστο μοντέλο 
Που στην ψυχή μου αντηχεί 
Εξίσου όμορφα με την τζαζ.

ΠΑΡΑΠΛΕΥΡΗ ΟΜΟΡΦΙΑ 

Τίποτε ορθό 
επίγεια δεν έκαμα 
απέτυχα και ν' αποθάνω 

Χρόνος 
Αγάπη 
Θάνατος 

κανείς δε μ' αποδέχτηκε
επιστράφηκα στον αποστολέα

Στο σαρκίο μου 
εγκλωβισμένος στριφογυρνώ 
στις πύρινες γλώσσες 
της απέλπιδος μοναξιάς αδιαμαρτύρητα 

Γλυκύτερη Ερινύα μου 
την πόρτα ανυπόμονα σου ανοίγω 
Τα δεύτερα Σαββατοκύριακα 
παράπλευρη ομορφιά 
μέσ’ από τύψεις ξεπηδά 

Δύο γαλαξίες η ζωή σου πια 
κι εγώ σκουριάρικο κλειδί 
σε διαστημόπλοιο άδειο από κηροζίνη 
Όσα τραγούδια κι αν σου πω 
δεν μοιάζει να ημερεύει 
η πίκρα του αποχωρισμού 

Στα μάτια αυτά 
μόνο δυο δεύτερα θα ζω 
καθώς απογειωνόμαστε στο όνειρο 
με χέρια τεντωμένα.

ΑΤΕΛΗΣ ή ΤΕΤΕΛΕΣΤΑΙ; 

Θρηνώ 
γιατί αδυνατώ να επιστρέψω 
στα παιδικά μου χρόνια 

για τους ανομολόγητους έρωτες 
που άφησαν απωθημένα 
κι όσα δεν τόλμησα 

Θρηνώ 
για τη γενέτειρα της Δημοκρατίας 
που η ομορφιά 
ήταν ανέκαθεν η κατάρα της 
για τα άνεργα παιδιά 
που θα κληθούν να ξεχρεώσουν το τέλος 

Θρηνώ 
για τα αγέννητα 
που η άμβλωση τους στέρησε την ευκαιρία 
ν’ αλλάξουν τον κόσμο 

για εκείνα που πριν αντρωθούν 
τα παίρνει ο πόλεμος 

Ολάκερη η ζωή μία εξόδιος ακολουθία 

Χαίρομαι 
που ήρθε η ώρα να με θρηνήσουν.

Η πρώτη ποιητική συλλογή του Πασχάλη Κατσίκα, "Τεταρτημόρια" κυκλοφορεί από τις "Εκδόσεις Παρατηρητής της Θράκης" (Κομοτηνή, Μάιος 2019). Στο εξώφυλλο πίνακας της Αλεξάνδρας Μάντζαρη.

Εδώ πέντε αδημοσίευτα ποιήματα που μοιράστηκε ο ποιητής με τις Νότες Λογοτεχνίας τον Νοέμβριο του 2018.