Ηλίας Γκρης

Οι Εκδόσεις Γκοβόστη, συνεχίζοντας το αφιέρωμα στην ποιητική γενιά του '70, κυκλοφορούν το βιβλίο για τον ποιητή, δοκιμιογράφο, πεζογράφο και δημοσιογράφο Ηλία Γκρη (Ηλεία, 1952). Το βιβλίο φέρει την υπογραφή της Αγαθής Γεωργιάδου (κείμενα, ανθολόγηση ποιημάτων), ενώ στο τέλος διαβάζουμε και μια συνέντευξη του ποιητή στον Γιώργο Σταματόπουλο. 

Στην ποιητική του ο Ηλίας Γκρής, όπως και ο ίδιος αναφέρει, συνταιριάζονται αρμονικά τρεις πυλώνες: η ιστορία, η φιλοσοφία και το βίωμα, που συνοψίζονται στον προβληματισμό του για τις σχέσεις ποίησης και πολιτικής, ιστορίας και ποίησης, ποιητικού και φιλοσοφικού τρόπου σκέψης. 

Απομακρυνόμενος από τον Καβάφη, τον δάσκαλό του στη σύνθεση των παραπάνω τριών νοηματικών επιπέδων, ανακάλυψε εγκαίρως τους προσωκρατικούς φιλοσόφους, που τους χαρακτηρίζει ως «ποιητές που έγραψαν την ποίηση της φιλοσοφίας». 

Όπως δήλωσε σε ποιητική συνάντηση, ενίοτε οδηγείται στην ποίηση «με τη λοξή ματιά τής φιλοσοφίας» και είναι «εν μέρει λυρικός ποιητής που ρέπει προς τη δραματική εκδοχή της ζωής, με έμφαση στις αισθήσεις και τα συναισθήματα». 

Από υφολογική άποψη, εξελικτικά η ποίησή του διέρχεται τρία στάδια: αρχίζει ως επικολυρικός ποιητής, συνεχίζει ως δραματικός. Έπειτα, περνά στο «μεταδραματικό» στάδιο, στο οποίο εποπτεύει ως ουράνιος μηχανοδηγός τα ανθρώπινα. Η ποίησή του αποτελεί, παράλληλα, και μια σύνθεση αντιθέτων. Εναλλάσσει την αγωνιστική εξωστρέφεια με τη στοχαστική εσωστρέφεια, τον επικό οίστρο με τον λυρικό παλμό, το πολύστιχο σύνθεμα με το ολιγόστιχο ποίημα, το συλλογικό με το ατομικό, ενώ το επαναστατικό του ήθος φορτίζεται με δραματικούς τόνους που παραπέμπουν έμμεσα σε υπαρξιακές (απο)γνώσεις. 

Και παράλληλα διατρέχει τους στίχους του ένας θαλερός ερωτισμός που αποτυπώνεται στο χαρτί με μια δυναμική, σφριγηλή και ανήσυχη γλώσσα.