Εξαιρετικά βιβλία από τις Εκδόσεις Επίκεντρο

Οι "Νότες Λογοτεχνίας" παρουσιάζουν τις "Εκδόσεις Επίκεντρο" από τη Θεσσαλονίκη. Έναν σπουδαίο εκδοτικό οίκο με πολλούς σημαντικούς τίτλους επιστημονικών και λογοτεχνικών βιβλίων. Παρακάτω, κάνουμε μια επιλογή από τον πλούσιο κατάλογό τους και σας παρουσιάζουμε πέντε βιβλία (τα δύο τελευταία είναι για τους μικρούς μας φίλους) και την πορεία των εκδόσεων όλα αυτά τα χρόνια. Θα επανέλθουμε στους παρακάτω τίτλους λίαν συντόμως και αναλυτικότερα.

"Ιστορία και Λογοτεχνία σε διάλογο ή περί μυθικής και ιστορικής μεθόδου" 
(Μια ανίχνευση στην νεοελληνική ποίηση του 19ου και 20ού αιώνα) της  Αφροδίτης Αθανασοπούλου. 

Το βιβλίο κυκλοφόρησε το 2016 και είναι ένα απαραίτητο εργαλείο για εκπαιδευτικούς και φοιτητές ελληνικής φιλολογίας, αλλά και για όλους τους ανθρώπους που θέλουν να κατανοήσουν τη σχέση μεταξύ ιστορίας και λογοτεχνίας στην ελληνική ποίηση των δύο τελευταίων αιώνων. Ο τόμος αυτός αποτελεί μια συναγωγή μελετημάτων για τις σχέσεις της λογοτεχνίας  με την ιστορία, με επίκεντρο τη νεοελληνική γραμματεία του 19ου και 20ού αιώνα.

Οπισθόφυλλο
Στον τόμο αυτό διερευνώ τον διάλογο ιστορίας – λογοτεχνίας στην καθ’ ημάς λογοτεχνία, και πιο ειδικά στην ποίηση. Η μελέτη οργανώνεται σε δύο άξονες: ο πρώτος, θεωρητικός άξονας αφορά τον καθορισμό των σχέσεων (ανταγωνισμού; διασταύρωσης; όσμωσης;) λογοτεχνίας και ιστορίας, ως οπτικών και λόγων/αφηγήσεων που διαμεσολαβούν τη γνώση μας για τον κόσμο. Ο δεύτερος, παραδειγματικός άξονας αφορά τον διάλογο που συνάπτουν με την ιστορία στα έργα τους Νεοέλληνες ποιητές του 19ου και του 20ού αιώνα. Στο βιβλίο προτείνεται μια τυπολογία των τρόπων (παραβολικός, αλληγορικός, συμπεριληπτικός, χρονογραφικός, ειρωνικός) βάσει των οποίων το ιστορικό ή μυθικό παρελθόν «συστοιχεί» (συνταυτίζεται, συσχετίζεται, διαλέγεται) με το βιωματικό παρόν στην ποίηση των Νεοελλήνων ποιητών, ρομαντικών και μοντερνιστών, μέσα από την ανάλυση αντιπροσωπευτικών κειμένων, και με στόχο τη διάκριση της «ιστορικής» από τη «μυθική μέθοδο». 
Ειδικότερα εξετάζονται: ο εθνορομαντικός ιστορισμός, με έμφαση στο Κρητικό και το Κυπριακό ζήτημα, ο ιστορικός Καβάφης, ο «μυθιστορικός» Σεφέρης, η αντι-ιστορία του Μόντη. Από την εξέταση προκύπτει ότι η μυθική μέθοδος ενοποιεί παρελθόν – παρόν – μέλλον σε ένα καθολικευμένο σχήμα που εκφράζει το ιστορικό «πεπρωμένο» ενός λαού. Η ιστορική μέθοδος, από την άλλη, αναγνωρίζει τη δυναμική ενότητα του ιστορικού χρόνου, όπου η σχέση διαχρονίας – συγχρονίας νοείται ως συνάρτηση, όχι εξίσωση (κάτι «παγιωμένο»). Η εφαρμογή του γενικού αυτού σχήματος στα κείμενα αποκαλύπτει διάφορες όψεις των σχέσεων ιστορίας – λογοτεχνίας διηθημένες από την ποιητική ιδιοσυγκρασία του κάθε δημιουργού, σε συνάρτηση με το πολιτισμικό παράδειγμα κάθε εποχής. 

Η Αφροδίτη Αθανασοπούλου είναι Επίκουρη Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κύπρου. Έχει διδάξει επίσης στο Πανεπιστήμιο της Padova, της Πάτρας και στο Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο, καθώς και στο Πανεπιστήμιο Αιγαίου ως επιστημονική συνεργάτις στο «Εργαστήριο Ιστορίας» του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης. Το επιστημονικό πεδίο ειδίκευσής της είναι η Νεοελληνική Λογοτεχνία του 19ου και 20ού αιώνα. Τα ερευνητικά της ενδιαφέροντα αφορούν το έργο του Σολωμού, τη Νεοελληνική Μετρική, τη σκέψη του Καζαντζάκη, τη Διδακτική της Λογοτεχνίας και τις σχέσεις Ιστορίας – Λογοτεχνίας.

"Η Θεσσαλονίκη στο έργο των Θεσσαλονικέων πεζογράφων" του Τριαντάφυλλου Η. Κωτόπουλου 

Το βιβλίο κυκλοφόρησε για πρώτη φορά το 2006, αλλά το 2014 έχουμε τη νέα αναθεωρημένη έκδοση από το Επίκεντρο. Ο συγγραφέας καταπιάνεται με πέντε σπουδαίους πεζογράφους της Θεσσαλονίκης: Νίκος Γαβριήλ Πεντζίκης (1908-1993), Τηλέμαχος Αλαβέρας (1926-2007), Βασίλης Βασιλικός (1934), Γιώργος Ιωάννου (1927-1985) και Νίκος Μπακόλας (1927-1999). 

Οπισθόφυλλο
Στην παγκόσμια λογοτεχνική παραγωγή σπουδαία έργα αποτυπώνουν πόλεις, οι οποίες επαναδημιουργούνται με τη γραφή, αναλαμβάνουν συγκεκριμένες λειτουργίες και επωμίζονται αισθητικούς και ιδεολογικούς ρόλους. Στη συγκεκριμένη μελέτη αποδεικνύεται ότι οι Θεσσαλονικείς πεζογράφοι, καθένας ανάλογα με τα βιώματα, τους προβληματισμούς και τις επιδιώξεις του, "συνομίλησαν" με την πόλη τους. Η απεικόνιση της πόλης στην πεζογραφία αλλάζει εντυπωσιακά από τον 18ο αι. ως τις αρχές του 20ου. Η λογοτεχνική πόλη μετατρέπεται σταδιακά από ένα στατικό σύνολο του χώρου, σε μια σημαίνουσα ολότητα του χρόνου. Κι ενώ ως τώρα ο χαρακτήρας, η πλοκή και το θέμα κυριαρχούσαν ολοκληρωτικά, στο σύγχρονο αστικό μυθιστόρημα η έννοια της πόλης συνιστά ένα χώρο νοηματικό που κατέχει κεντρική θέση. Στη μεταγραφή αυτή σε έντεχνο λόγο η Θεσσαλονίκη μεταμορφώθηκε και συχνά μυθοποιήθηκε, πάντως σε κάθε περίπτωση αναδείχτηκε σε μία από τις σημαντικότερες πόλεις της λογοτεχνίας. Η Θεσσαλονίκη του Πεντζίκη, του Ιωάννου, του Μπακόλα, του Βασιλικού και του Αλαβέρα μπορεί να σταθεί επάξια δίπλα στο Παρίσι του Balzac, του Hugo, του Baudelaire και του James, το Λονδίνο του Dickens, του Edgar Allan Poe και της Virginia Woolf, το Δουβλίνο του Joyce, τη Νέα Υόρκη του John Dos Passos, τις αμερικάνικες πόλεις του Kerouac, την Αλεξάνδρεια του Καβάφη κ.ά. 

Ο Τριαντάφυλλος Η. Κωτόπουλος είναι Επίκουρος Καθηγητής Ελληνικής Λογοτεχνίας στο Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας και Επιστημονικά Υπεύθυνος του Μεταπτυχιακού Προγράμματος Σπουδών «Δημιουργική Γραφή» του ίδιου Πανεπιστημίου. Είναι πτυχιούχος και διδάκτορας φιλολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων. Το συγγραφικό του έργο και τα ερευνητικά του ενδιαφέροντα αφορούν τη μελέτη και τη διδακτική της Λογοτεχνίας, της Θεωρίας της Λογοτεχνίας και της Δημιουργικής Γραφής. Έχει εκδώσει επτά (7) επιστημονικά συγγράμματα και τρεις (3) ποιητικές συλλογές. Άρθρα του έχουν συμπεριληφθεί σε συλλογικούς τόμους, ελληνικά και ξένα επιστημονικά περιοδικά και πρακτικά διεθνών συνεδρίων. Έχει συμμετάσχει και συμμετέχει σε διάφορα ερευνητικά προγράμματα (ενδεικτική αναφορά στο “TSTORY Storytelling Applied to Training 2012-2014”). Είναι μέλος πολιτιστικών φορέων και διεθνών εταιρειών. Προκρίνει όμως, ανεπιφύλακτα, όλων τη συμμετοχή του ως ιδρυτικό μέλος στην πολιτιστική ομάδα του Πανελληνίου Συλλόγου Παραπληγικών – παράρτημα βόρειας Ελλάδας.

"Τα πιο πολλά βασανιστήρια τα πέρασε μια Τασούλα"

Ένα από τα καινούργια και άκρως ενδιαφέροντα βιβλία των εκδόσεων. Είναι οι μαρτυρίες της Τασούλας Μουτάκη και του Ηλία Ιωαννάκη για την 7η Μεραρχία του ΔΣΕ στη Θράκη, την υπερορία και τον επαναπατρισμό, σε επιμέλεια Κατερίνας Τσέκου, Βασίλη Δαλκαβούκη, Μαρίας Μποντίλα. Με το βιβλίο αυτό εγκαινιάζεται μια εκδοτική απόπειρα του Επίκεντρου που τιτλοφορείται «Οριακές μαρτυρίες για τη δεκαετία του 1940». 

Οπισθόφυλλο
Πρόκειται για μαρτυρίες που δεν έχουν βρει ακόμη τη θέση τους στον δημόσιο λόγο για τη δεκαετία του 1940, καθώς δεν έχουν σχηματιστεί ακόμη οι ανάλογες «κοινότητες μνήμης» που θα τις διαχειριστούν και θα τις μετασχηματίσουν σ’ ένα αφήγημα δίπλα στα υπόλοιπα. Αυτή ακριβώς η κατάσταση – μια κατάσταση «οριακότητας», δηλαδή απουσίας ταξινόμησης – είναι που καθιστά τις συγκεκριμένες μαρτυρίες «οριακές», και κατά συνέπεια ονοματοθετεί και τη συνολική εκδοτική απόπειρα ως «σειρά». 
Η πρώτη διπλή μαρτυρία, που κατατίθεται στο πρώτο βιβλίο της σειράς, αφορά την 7η Μεραρχία του Δημοκρατικού Στρατού Ελλάδας, που έδρασε στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη και σημαδεύτηκε από τα βασανιστήρια που υπέστησαν συγκεκριμένοι μαχητές από τους συντρόφους τους. Παρά το γεγονός ότι για τα βασανιστήρια αυτά έχουν ειπωθεί αρκετά, από τις αφηγήσεις των δύο πρωταγωνιστών αυτού του βιβλίου διαφαίνεται η απουσία μιας «κοινότητας μνήμης» που να έχει διαχειριστεί αποτελεσματικά το τραύμα τόσο των ίδιων των θυμάτων των βασανιστηρίων όσο και της «κρίσιμης», όπως μας επισημαίνει η σχετική βιβλιογραφία, δεύτερης γενιάς. 

Η Κατερίνα Θ. Τσέκου είναι απόφοιτος του Τμήματος Ιστορικών Σπουδών της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ., με μεταπτυχιακές σπουδές στην Ιστορία των Σλαβικών Λαών του ιδίου Τμήματος, και Διδάκτωρ του Τμήματος Ιστορίας του Ιονίου Πανεπιστημίου. Από τις εκδόσεις Επίκεντρο κυκλοφορεί το βιβλίο της “Προσωρινώς διαμένοντες… Έλληνες πολιτικοί πρόσφυγες στη Λαϊκή Δημοκρατία της Βουλγαρίας (1948-1982)”(2010). 
Ο Βασίλης Κ. Δαλκαβούκης σπούδασε στο Τμήμα Ιστορίας – Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. και διδάσκει εθνογραφία και κοινωνική και πολιτισμική ανθρωπολογία στο Τμήμα Ιστορίας και Εθνολογίας του ΔΠΘ. Από τις εκδόσεις Επίκεντρο κυκλοφορεί το βιβλίο του “Γράφοντας Ανάμεσα. Εθνογραφικές δοκιμές με αφορμή το Ζαγόρι” (2015). 
Η Μαρία Μποντίλα είναι διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής του Α.Π.Θ. Ασχολείται με θέματα Ιστορίας της Εκπαίδευσης και δόμησης ταυτοτήτων. Έχει μελετήσει την εκπαίδευση των ελλήνων πολιτικών προσφύγων στις χώρες υποδοχής τους.


"Δαμιανός - Ο Υποχόνδριος Δράκος" 
Δύο εμπνευσμένα παιδικά βιβλία που έγραψε και εικονογράφησε ο Σταύρος Τσιάκαλος. Το 2009 το πρώτο και το 2013 το δεύτερο:

Ο Δαμιανός είναι ένας δράκος διαφορετικός απ' όλους τους άλλους δράκους. Βλέπετε, είναι υποχόνδριος. Μια μέρα αποφασίζει ότι είναι πραγματικά βαριά άρρωστος. Και αφού στην κρίσιμη κατάσταση που βρίσκεται η υγεία του πρέπει να συμβουλευτεί γιατρό, ξεκινάει την αναζήτηση για εκείνον το γιατρό, που θα συμφωνήσει με την διάγνωση του. Θα τον βρει όμως; 

Ο Δαμιανός μιαν άλλη μέρα ανακαλύπτει τον μύθο του Άτλαντα. Το βάρος που βαστάει στους ώμους του καθημερινά ο Άτλαντας, εκπλήσσει τον Δαμιανό. Τρομάζει με τις επιπτώσεις που θα μπορούσε να έχει στην υγεία του Άτλαντα. Έτσι αποφασίζει να μεταφέρει την λίμνη, που βρίσκεται κοντά στην σπηλιά του, στον Άτλαντα, αφού η κολύμβηση σίγουρα θα του κάνει καλό.

Για περισσότερα βιβλία των "Εκδόσεων Επίκεντρο" της Θεσσαλονίκης, εδώ & εδώ.

Παρακάτω, δύο λόγια από τον εκδοτικό οίκο για την πορεία του όλα αυτά τα χρόνια:

Οι εκδόσεις μας προσφέρουν βιβλία ποιότητας σε μια σειρά από επιστημονικές θεματικές ενότητες όπως κοινωνιολογία, πολιτικές επιστήμες, ιστορία, κλασικά γράμματα, αρχαιολογία, εκπαιδευτικά θέματα, ηλεκτρονικοί υπολογιστές, θεολογία, ιατρική, σημειωτική, δίκαιο, γλώσσα, μέσα ενημέρωσης, οικονομία, πολιτική σκέψη, ισότητα των δύο φύλων, ρατσισμός, μάνατζμεντ και πολλές άλλες. Κάθε χρόνο εκδίδουμε πάνω από 100 νέους τίτλους βιβλίων. 
Πολλά από τα βιβλία μας χρησιμοποιούνται ως διδακτικά εγχειρίδια και βοηθήματα σε όλα τα ελληνικά πανεπιστήμια επί δεκαετίες και χαρακτηρίζονται από την υψηλή ποιότητα του περιεχομένου και την ιδιαίτερα επιμελημένη μορφή τους. Μερικοί από τους σημαντικότερους Έλληνες συγγραφείς επιστημονικών βιβλίων συνεργάζονται με τις εκδόσεις μας όπως οι Ι. Κολιόπουλος, Ι. Χασιώτης, Β. Γούναρης, Β. Κόντης, Β. Σφέτας, Σ. Δορδανάς, Γ. Τσιάκαλος, Σπ. Ράσης, Δ. Κογκίδου, Σ. Μητακίδου, Ε. Τρέσσου, Φ. Σέρογλου, Ε. Βενιζέλος, Ι. Κουκιάδης, Χρ. Ιορδάνογλου, Θ. Χατζηπαντελής, Κ. Αναγνωστόπουλος, Α.Φ.Λαγόπουλος, Ι. Μανωλεδάκη, Δ. Λυπουρλής, Θ. Παυλίδου, Δ. Φατούρος, Κ. Τσουκαλά, Σ. Ρομπόλης, Γ. Γιαννόπουλος, Σ.Κόρτη-Κόντη, Π. Βασιλειάδης, Μ. Κωνσταντίνου, Λ. Λαμπριανίδης, Γ. Χατζηκωνσταντίνου, Κ. Χατζηκωνσταντίνου, Ι. Μπέης, Π. Γεωργάκας, Ι. Γκανούλης, Ε. Καρνάβου, Χ. Κουτίτας, Δ. Τολίκας, Ι. Τσακογιάννης, Β. Παπαγεωργίου, Μ. Ρουμελιώτης και πολλοί άλλοι. 
Ανάμεσα στους ξένους συγγραφείς που έργα τους έχουν μεταφραστεί στα ελληνικά από τις εκδόσεις Επίκεντρο, ξεχωρίζουν οι Umberto Eco, Paulo Freire, E.M.Burns, Norberto Bobbio, Umberto Cerroni, Noam Chomsky, Olivier Blanchard, Rene Passet, Thomas Carpenter, Madarn Sarup, Geoff Whitty, Wolfgang Abendrorh, Michael Miaille, Roger Schwarzenberg, Maria Todorova, Olive Banks, Michael Apple. Κύριο χαρακτηριστικό των βιβλίων που εκδίδονται από το Επίκεντρο είναι η διαχρονία. 

Ο εκδοτικός μας οίκος αποφεύγει τα εφήμερα best sellers και επικεντρώνεται στην έκδοση βιβλίων που παραμένουν επίκαιρα και ενεργά για πολλά χρόνια. Ανάμεσα στους τίτλους μας ξεχωρίζουν οι: "Υπόσχεση της Παιδαγωγικής" του Γ. Τσιάκαλου, "Ευρωπαϊκή Ιστορία" του E. Burns, "Η δικτατορία του Μεταξά και ο πόλεμος του 1940" του Ι. Κολιόπουλου, "Το ανατολικόν ζήτημα" του Μ.Θ. Λάσκαρι, "Κοινωνιολογία της εκπαίδευσης" της O. Banks, "Εκπαίδευση και Εξουσία" του W. Abentroch, "Πολιτική Κοινωνιολογία" του R. Schwartzenberg, "Οι επιστήμες του τεχνητού" του H. Simon, "Ο Νόαμ Τσόμσκι και τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης" των P. Wintonich - M. Achabar, "Αρχαία Ελληνική Μετρική" του Δ. Λυπουρλή, "Μακροοικονομική" του O. Blanchard. 
Με δεδομένο ότι πολλά από τα βιβλία των εκδόσεών μας αφορούν στην εκδπαιδευτική κοινότητα, προσφέρουμε δωρεάν στους φοιτητές και σπουδαστές online συμπληρωματικές ασκήσεις και βιβλιογραφία. Στους διδάσκοντες προσφέρουμε δωρεάν αντίτυπα των εκδόσεων μας, επιπρόσθετο διδακτικό υλικό και ηλεκτρονικές παρουσιάσεις μαθημάτων για τις πιο πρόσφατες εκδόσεις μας. 
Οι κεντρικές εγκαταστάσεις των εκδόσεων μας είναι στη Θεσσαλονίκη (Καμβουνίων 9, τηλ. 2310-256146). Στην Αθήνα λειτουργεί βιβλιοπωλείο του Επικέντρου (Κιάφας 5, τηλ. 210-3811077). Παράλληλα συνεργαζόμαστε με ένα δίκτυο πολλών βιβλιοπωλείων σε όλη την Ελλάδα.