Παρασκευή 18 Μαΐου 2018

Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε, της Γεωργίας Βεληβασάκη


Η τραγουδοποιός Γεωργία Βεληβασάκη -με την οποία είχαμε κάνει παλιότερα μία ιστορία τραγουδιού- έγραψε και κυκλοφόρησε το Μάρτιο του 2018 το ποιητικό αφήγημα "Κοντσέρτο για μία ημέρα που πέρασε" (Εκδόσεις Γραφομηχανή - Κορώνη Μεσσηνίας). Την επιμέλεια του βιβλίου, ανέλαβε ο δάσκαλος, ποιητής και πεζογράφος, Γιώργος Παναγιωτίδης. 

Πρόκειται για ένα καλαίσθητο βιβλίο 76 σελίδων, γραμμένο με αγάπη, από μια ανήσυχη και ξεχωριστή δημιουργό. Η κυρία Βεληβασάκη έχει εμπλουτίσει το ποιητικό της κείμενο με λόγια σπουδαίων λογοτεχνών. Δανείστηκε το λόγο του Σεφέρη ("Και είμασταν χαρούμενοι όλοι εκείνο το πρωί. Είμασταν χαρούμενοι όλο το πρωί"), του Ελύτη ("Ένα κορίτσι δίχως λόγο είχε σταθεί και άφηνε το μπλουζάκι του ξεκούμπωτο"), του Χειμωνά από τη μετάφραση της "Μήδειας" ("κι εσύ ξόρκι των ερώτων των κρυφών, φύλαγέ με ποτέ έρωτα μη νιώσω") και άλλων, για να φωτίσει, ίσως, καλύτερα την δική της ψυχή και σκέψη. 

Αξίζει να μοιραστώ μαζί σας ένα μικρό δείγμα γραφής της καλλιτέχνιδος: 

Ο κόσμος παρέρχεται
κι εγώ υποκλίνομαι
Τα βλέμματά σας καταδέχομαι
Σβήστε τα φώτα!
Πρόσωπα φωτισμένα
άστρα λαμπερά και απαστράπτοντα. Κι εδώ;

Κοντσέρτο για μία ημέρα που δεν πέρασε.

Αύριο πάλι.


Αντί Επιλόγου

Μία γυναίκα σ’ ένα δωμάτιο. Μία γυναίκα χτίζει ένα δωμάτιο. Το δωμάτιο είναι η γυναίκα. Αρχή της έμπνευσής μου ήταν η ιδέα του ονείρου που εμμένει, η ματαίωση. Η ηρωίδα γίνεται όχημα των προσδοκιών της, σωρεύει πέτρες-επιθυμίες και χτίζεται από αυτές. Όλα συμβαίνουν σε μία ημέρα ή σε μία ζωή. Ο χρόνος την εμπαίζει. Η ηρωίδα συνδέεται με τη μουσική. Η κιθάρα της γίνεται ένα «άλλο εγώ» στο οποίο απευθύνεται. Δεν είναι τυχαίο που χάνεται μία νότα. Η ίδια στέκεται απέναντι σ’ ένα όλον, όπως μέσα σ’ ένα «κοντσέρτο» ένα σόλο όργανο απέναντι σε μία ορχήστρα˙ ο κόσμος μέσα της κι έξω ο κόσμος ως ένα αντικαθρέφτισμα της αλήθειας της. 

Το κείμενο είναι δομημένο με την τεχνική του pastiche. Στο αρχικό μου, δηλαδή, υλικό -ποιήματα που είχα γράψει αποσπασματικά και μεμονωμένα τα προηγούμενα χρόνια και τα οποία επαναεπεξεργάστηκα προκειμένου να αποτέλεσουν ένα αφηγηματικό σύνολο- έχουν συμπεριληφθεί και ενσωματωθεί θραύσματα λόγου και ποίησης από έργα άλλων λογοτεχνών, τα οποία επανασημασιοδοτούνται και εμφανίζονται ως ένα «μωσαϊκό» με δική του λογοτεχνική αξία. Τον όρο pastiche (ή απομίμηση, ή παραμίμηση) τον συναντάμε για πρώτη φορά στα τέλη του 19ου αιώνα στη Γαλλία και την Ιταλία. Έκτοτε, με βάση αυτήν την τεχνική, έχει παραχθεί πλήθος λογοτεχνικών έργων, μεταξύ των οποίων θα άξιζε να μνημονεύσουμε την «Έρημη Χώρα» του Τ.Σ.Έλιοτ και μαζί τις ποιητικές δοκιμές του Γιώργου Σεφέρη (βλ. «Τι είπε η γκαμήλα»). Αποτελεί, πάντως, ένα ιδιαίτερα αγαπητό είδος της σύγχρονης μεταμοντέρνας λογοτεχνικής γραφής. 

Στο «Κοντσέρτο για μία μέρα που πέρασε» αντλείται υλικό από έναν λογοτεχνικό καμβά που συμπεριλαμβάνει ποιητές, πεζογράφους και φιλοσόφους που θαυμάζω, όπως η Elizabeth Bishop, ο Fernando Pessoa, ο Jorge Luis Borges, ο Immanuel Kant, ο Γιώργος Χειμωνάς, ο Οδυσσέας Ελύτης, ο Γιώργος Σεφέρης, ο Γιώργος Παναγιωτίδης, ο Μαρίνος Καρβελάς και η Λένα Πλάτωνος. Θα με ρωτούσατε, ενδεχομένως, γιατί αυτούς και όχι άλλους (και θα ήταν, πράγματι, μία εύλογη ερώτηση). Από μία ιδιοτροπία της τύχης, θα σας έλεγα, που τη δεδομένη στιγμή με έφερε μπροστά σε αυτά και όχι σε άλλα κείμενα, ή μπορεί κάποιο κρυφό δαιμόνιο της λογοτεχνίας να με οδήγησε, κατά τρόπο μαγικό, σ’ εκείνο που ήξερα πως ήθελα να βρω. 

Το έργο δοκιμάστηκε για πρώτη φορά, ως μουσικοθεατρική performance, τον Ιανουάριο του 2017 στον χώρο τέχνης «Ειλισσός» στην Αθήνα, ενώ παρουσιάστηκε πιο ολοκληρωμένα τον Απρίλιο του 2017 στο θέατρο Αμαλία στη Θεσσαλονίκη, σε σκηνοθεσία του Κωνσταντίνου Αθυρίδη. 


Οφείλω ένα μεγάλο ευχαριστώ στον δάσκαλο, ποιητή και πεζογράφο, Γιώργο Παναγιωτίδη για την πολύτιμη βοήθειά του, την αγάπη και τη λογοτεχνική φροντίδα που μου προσέφερε, αφειδώς, από τη σύλληψη έως την ολοκλήρωση του έργου.

Με την αγάπη της τέχνης μας,
Γ.Β.

Βιογραφικό σημείωμα (www.velivasaki.gr)
Η Γεωργία Βεληβασάκη γράφει ποίηση, έμμετρα παραμύθια, θεατρικά έργα και διηγήματα. Ασχολείται με το τραγούδι και τη στιχουργική. Στο εργοβιογραφικό της περιλαμβάνεται εκτενής προσωπική δισκογραφία, καθώς και πλήθος συμμετοχών σε έργα άλλων καλλιτεχνών. Σπούδασε μουσική, θέατρο, Ευρωπαϊκό Πολιτισμό (Ελληνικό Ανοιχτό Πανεπιστήμιο) και ακολούθησε μεταπτυχιακές σπουδές στη Δημιουργική Γραφή (Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας). 

Συγγραφικό έργο: 
Το Μικρό Μυστικό της Ζωής (Polytropon, έμμετρο παραμύθι, 2011). Απόδοση/μετάφραση του Alexander Rock Opera (Polytropon, 2012), μετάφραση/υπέρτιτλοι του Alexander the Great. Rock Opera (ΚΘΒΕ, 2014). Ποιήματα και κείμενά της έχουν συμπεριληφθεί στις συλλογές: Σύγχρονοι Έλληνες Λογοτέχνες (2008), Το Ολοκαύτωμα (2016), 2ος Λογοτεχνικός Διαγωνισμός Μίμης Σουλιώτης (εκδ. LIBRON, 2016), Οδός Δημιουργικής Γραφής 2 – Ποίηση (εκδ. Γραφομηχανή, 2017), καθώς και στα λογοτεχνικά περιοδικά Πνευματική Ζωή (2009-2011), Φρέαρ (2014, 2016, 2017) και Λεξητανίλ (2017). Διηγήματά της έχουν συμπεριληφθεί στο ανθολόγιο Οδός Δημιουργικής Γραφής – Διαδρομή 2 (εκδ. Γραφομηχανή, 2017) και σε λογοτεχνικές διαδυκτιακές πλατφόρμες. Τον Δεκέμβριο του 2017, το θεατρικό της μονόπρακτο "Τελευταία φορά" βραβεύτηκε από την "Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδος" και το "Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης".


Δεν υπάρχουν σχόλια:

"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.