Λίγους μήνες μετά τις επιτυχημένες εμφανίσεις του στο "Κύτταρο" (Νοέμβριος 2009), ο Θανάσης Γκαϊφύλλιας, ενώ γίνεται η επεξεργασία του διπλού λάιβ άλμπουμ στην Καβάλα, δίνει μια σύντομη συνέντευξη με αφορμή αυτή την ηχογράφηση.
Υπάρχουν τραγούδια από την προσωπική του δισκογραφία (Ωτοστόπ-1971, Ατέλειωτη Εκδρομή-1975, Φύλλο Πορείας-1985, Βραδιάζει-1991, Stavento-1999), το "Αντισταθείτε" και το ακυκλοφόρητο "Υστερόγραφο" του Μιχάλη Κατσαρού, καινούργια τραγούδια που έγραψε ο δημιουργός τα τελευταία χρόνια και όχι μόνο. Φυσικά δεν λείπουν και οι εκπλήξεις από το δίσκο αυτό…
Μιλήσαμε με τον ιδιαίτερο και ακριβοθώρητο τραγουδοποιό για το νέο του δίσκο που θα κυκλοφορήσει τον Οκτώβριο του 2010:
Πώς αισθάνεσαι Θανάση;
Είμαι περήφανος για την δουλειά αυτή! Υπάρχει ένας ενθουσιασμός από την μπάντα που με συνοδεύει, αλλά και από τον κόσμο και αυτό βγαίνει στην ηχογράφηση. Από ένα live που θα ακούσει κάποιος μπορεί να καταλάβει εύκολα το δέσιμο μεταξύ των μουσικών που παίζουν. Tα παιδιά αυτά έχουν μια αφοσίωση σ' αυτό που κάνουν. Λειτουργήσαμε σαν μια ομάδα, η οποία μπορεί να μεταφέρει τον ενθουσιασμό της και στο κοινό. Είναι απίστευτο αυτό, θεωρώ τυχερό τον εαυτό μου που συνάντησα αυτά τα παιδιά, είναι πάρα πολύ καλοί μουσικοί όλοι, αλλά δεν φτάνει μόνο αυτό… Λειτουργήσαμε ξαφνικά σαν ομάδα που ήταν έτοιμοι από καιρό!
Πόσες πρόβες έγιναν πριν την πρώτη εμφάνιση (2/11/09);
Κάναμε κάτω από δύσκολες συνθήκες 1-2 πρόβες μόνο, αφού ήρθα στην Αθήνα μια μέρα πριν την πρεμιέρα στο Κύτταρο!
Κατέβηκες για να κάνεις πέντε εμφανίσεις και ετοίμασες ένα πρόγραμμα με ωραία δομή, με μικρές ιστορίες πριν από κάθε τραγούδι. Δεν γνώριζες όμως ότι θα ηχογραφηθεί και θα κυκλοφορήσει…
Ναι, βέβαια. Κατέβηκα για να κάνουμε πέντε εμφανίσεις τις Δευτέρες του Νοεμβρίου του 2009 και έμεινα όλο το μήνα στην Αθήνα. Νωρίτερα είχα στείλει τα τραγούδια στα παιδιά για να τα δουλέψουν. Τη μουσική επιμέλεια είχε η ψυχή της ομάδας, η Άλκηστις Ραυτοπούλου, η οποία έκανε εξαιρετική δουλειά. Τα είχαν μελετήσει και οι υπόλοιποι (Γιάννης Ζερβός, Σωκράτης Γανιάρης, Φώτης Μυλωνάς) με πολύ μεγάλο ενδιαφέρον και φροντίδα. Και μετά πήγα εγώ και κάναμε το πρώτο μας live. Την πρώτη Δευτέρα λοιπόν ήρθαν άνθρωποι της Λύρας, άκουσαν το πρόγραμμα και μου έκαναν την πρόταση να το ηχογραφήσουν και να το κυκλοφορήσουν.
Ήταν ιδέα του Άγγελου Κουτσούκη. Και φυσικά δέχτηκα με μεγάλη χαρά! Και την επόμενη Δευτέρα (9/11/09) ήρθαν για να γράψουν… έγινε και μια συμπληρωματική ηχογράφηση την τελευταία Δευτέρα (30/11/09) και οι καλύτερες στιγμές θα κυκλοφορήσουν σε ένα διπλό album!
Είσαι ευχαριστημένος από την μέχρι τώρα διαδικασία και το αποτέλεσμα;
Πάρα πολύ! Και από το αισθητικό αποτέλεσμα της δουλειάς, αλλά κυρίως από την επικαιρότητα που έχουν αυτή τη στιγμή τα τραγούδια, τραγούδια που ερμηνεύω μια ζωή! Κι όμως, έφτασε ο καιρός όπου πιο επίκαιρα δεν γίνονται! Ίσως κάποια από αυτά τα τραγούδια, παλαιότερα, να ήταν άκαιρα, γιατί αφορούσαν το μέλλον και όχι το παρόν.
Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να βλέπει αυτό που θα έρθει τελικά;
Ο ρόλος του καλλιτέχνη είναι να κοιτάζει μπροστά και να οραματίζεται το μέλλον, να ανιχνεύει γεγονότα που θα συμβούν μέσα από καταστάσεις. Όπως για παράδειγμα, ένας οικονομικός αναλυτής κάνει μια οικονομική μελέτη, ένας κοινωνιολόγος μια κοινωνιολογική μελέτη, κάπως έτσι είναι και ένας καλλιτέχνης. Γράφει για πράγματα που θα συμβούν. Και σήμερα αυτά τα τραγούδια είναι άκρως επίκαιρα. Το τονίζω αυτό!
Και απευθύνονται κυρίως στους νέους, γιατί ας μη γελιόμαστε, οι νέοι που ήδη έχουν αποκτήσει συνείδηση είναι και τα μεγαλύτερα θύματα και το νιώθουν αυτό και οργίζονται και σίγουρα αυτή η οργή τους θα βρει τρόπο να εκτονωθεί μέσα από διαμαρτυρίες, μέσα από απεργίες και καταλήψεις, μέσα από αγώνες.
Όλα τα κεκτημένα που μας πήρανε εν μία νυκτί, πρέπει να αρχίσουμε να τα παίρνουμε πίσω!
Όλα αυτά που κατακτήθηκαν από τις προηγούμενες γενιές (εργασιακά δικαιώματα κ.λπ.) αρχίζουν να χάνονται σιγά σιγά… τί φταίει;
Οι προηγούμενες γενιές δεν στάθηκαν στο ύψος τους για να τα διατηρήσουν… κυρίως η δική μου γενιά είναι αυτή που κατασπατάλησε όλους τους αγώνες που έκαναν οι πατεράδες και οι παππούδες μας. Λοιπόν, οι νέοι τώρα, θα πρέπει να κοιτάξουν λίγο πίσω για να δούνε τα λάθη των παλαιότερων, να διαβάσουν καλά την ιστορία και να γράψουν πραγματικά καινούργια κεφάλαια, καινούργιες σελίδες… γιατί το βιβλίο έχει πια μόνο λευκές σελίδες.
Ο δίσκος κυκλοφόρησε τη Δευτέρα 4 Οκτωβρίου 2010 σε όλη την Ελλάδα και την Κύπρο.
Εδώ έχουμε να κάνουμε με την πρώτη ζωντανή ηχογράφηση του Θανάση Γκαϊφύλλια. Αυτό και μόνο, σε συνδυασμό με τη δισκογραφική του επιστροφή αποτελεί ένα σημαντικό μουσικό γεγονός. Μπορεί ο τελευταίος προσωπικός του δίσκος (“Stavento” από το label “Δίσκοι Κύτταρο” της Κομοτηνής) να κυκλοφόρησε πριν έντεκα χρόνια, αλλά όλο αυτό το διάστημα ο τραγουδοποιός δεν σταμάτησε να κάνει εμφανίσεις και να τραγουδά, να γράφει μουσική για το Θέατρο, αλλά και τραγούδια. Κάποια από αυτά υπάρχουν και σ’ αυτή τη δουλειά. Ας τα πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή!
Το Νοέμβριο του 2009 κατέβηκε στην Αθήνα για μια σειρά εμφανίσεων και συγκεκριμένα στο ιστορικό Κύτταρο. Ήταν από τους πρώτους που έπαιξαν στο χώρο αυτό όταν άνοιξε, το 1971, μαζί με τους Socrates, Εξαδάκτυλος, Δάμων και Φιντίας κ.ά.
Δυο από αυτές τις πέντε εμφανίσεις ηχογραφήθηκαν (9 & 30 Νοεμβρίου 2009) και κυκλοφόρησαν σ’ ένα καλαίσθητο διπλό live album, από την ιστορική ετικέτα Lyra, τη δισκογραφική εταιρεία στην οποία ξεκίνησε το 1968 την πορεία του ο Θρακιώτης καλλιτέχνης. Επιστροφή στις ρίζες λοιπόν, από κάθε άποψη!
Την αρχική ιδέα για την ηχογράφηση του προγράμματος και την κυκλοφορία του σε δίσκο είχε ο μουσικός και ραδιοφωνικός παραγωγός Άγγελος Κουτσούκης.
Στο δίσκο αυτό ακούμε παλιά σπουδαία τραγούδια από την προσωπική δισκογραφία του Θανάση Γκαϊφύλλια, όπως η «Τεμπελιά» των Δημήτρη Ψαριανού - Γιώργου Σουρή από το ¨Ωτοστόπ¨ του 1971, η «Πρέβεζα» των Κώστα Καρυωτάκη – Γιάννη Γλέζου, το «Άδοξο Τέλος» του Θανάση Γκαϊφύλλια, η «Γνωριμία» και η «Ατέλειωτη Εκδρομή» των Μάνου Ελευθερίου – Θανάση Γκαϊφύλλια από την ¨Ατέλειωτη Εκδρομή¨ του 1975, η «Κομοτηνή» του Θανάση Γκαϊφύλλια, το «Για τον Καββαδία» και το «Γαμήλιο Προσκλητήριο» των Αντώνη Παπαϊωάννου – Θανάση Γκαϊφύλλια, από το ¨Φύλλο Πορείας¨ του 1985, το «Βραδιάζει» και τον «Επίλογο» των Αντώνη Παπαϊωάννου – Θανάση Γκαϊφύλλια από το ¨Βραδιάζει¨ του 1991, το «Αντισταθείτε» των Μιχάλη Κατσαρού – Θανάση Γκαϊφύλλια από το "Επί Πτυχίω" του 1996, το «Stavento» των Θανάση Αβραμίδη – Θανάση Γκαϊφύλλια και τις «Ιστορίες» του Νίκου Αρμπιλιά, από το "Stavento" του 1999.
Η νεανική μπάντα που τον συνοδεύει σ’ αυτό το μουσικό ταξίδι αντιμετώπισε τα τραγούδια με σεβασμό και αγάπη. Λιτές ενορχηστρώσεις, βασισμένες στην κλασική αρχική μορφή των τραγουδιών.
Η Άλκηστις Ραυτοπούλου (μουσική επιμέλεια, πιάνο, φωνητικά), ο Φώτης Μυλωνάς (μπάσο, φλάουτο, φυσαρμόνικα), ο Γιάννης Ζερβός (ηλεκτρική και ακουστική κιθάρα, φωνητικά) και ο Σωκράτης Γανιάρης (κρουστά) έδωσαν τον καλύτερο εαυτό τους κι ας είχαν λίγο χρόνο -για τις πρόβες και την προετοιμασία της ηχογράφησης- στη διάθεσή τους, όπως αναφέρει και ο ίδιος ο Γκαϊφύλλιας σε κάποιο σημείο του δίσκου.
Ακούμε επίσης την «Ωδή στον Διονύση» που έγραψε ο Τάσος Σαμαρτζής και ο Νότης Μαυρουδής στο δίσκο "Τοπίο Μυστικό" του 1993. Ένα τραγούδι – καταγγελία, που γράφτηκε με πραγματική αγάπη, για όσα κατά καιρούς έκανε και έλεγε δημόσια ο Σαββόπουλος. Σ’ αυτό το τραγούδι ο Γκαϊφύλλιας παίζει μόνο με την κιθάρα του και δίνει μια συγκλονιστική και παθιασμένη ερμηνεία.
Το ίδιο κάνει και στην «Ιστορία του Διομήδη», που κυκλοφόρησε αρχικά το 2005 με το πρώτο τεύχος του μηνιαίου μουσικού περιοδικού "Octava". Στο διπλό αυτό δίσκο ακούμε άλλα τέσσερα καινούργια τραγούδια που κυκλοφορούν για πρώτη φορά στη δισκογραφία.
Είναι το «Δεκάξι χρόνια μετά» που είναι η συνέχεια του τραγουδιού του γάμου του, με τη Λία Τζιαμπάζη «Γαμήλιο Προσκλητήριο» σε στίχους του Αντώνη Παπαϊωάννου και μουσική του ίδιου του Γκαϊφύλλια, το «Αυτά που ρωτάς» που είναι μια ευχάριστη διασκευή του «Blowin in the wind» του Bob Dylan με τους ελληνικούς στίχους του ίδιου του τραγουδοποιού. Ένα τραγούδι που επέλεξε η δισκογραφική εταιρεία για τίτλο δίσκου και promo τραγούδι. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά νομίζω για κάτι τέτοιο… Δυο από τις καλύτερες στιγμές αυτής της εργασίας είναι το τρυφερό «Υποχθόνιο βαλς της βραδιάς των αριθμών» του Θανάση Γκαϊφύλλια και βέβαια, το «Υστερόγραφο» (ως συνέχεια του «Αντισταθείτε») του ποιητή Μιχάλη Κατσαρού. Ανατριχιάζει κανείς ακούγοντάς τον να τραγουδά ¨Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν¨. Όπως τότε… με το "Παλιοκουφάλες ανάληψη μυρίζει ο αέρας"! Η φωνή του Γκαϊφύλλια έχει δύναμη, νεύρο, ενέργεια και χρώματα… πιο ώριμος από ποτέ, δίνει αξιοπρόσεκτες ερμηνείες.
Στο δίσκο συμμετέχουν με τρία παραδοσιακά τραγούδια η Ελένη και η Σουζάνα Βουγιουκλή. Διασκευάζουν και ερμηνεύουν με τον δικό τους ιδιαίτερο και μοναδικό τρόπο δυο Θρακιώτικα: Θα τραγουδήσω αγαλινά & Αλεξανδρής και ένα παραδοσιακό από τα ελληνόφωνα χωριά της Κάτω Ιταλίας: Ώρια μου ροντιvedda. Δίκαια κερδίζουν το ζεστό χειροκρότημα του κοινού. Οι αδερφές Βουγιουκλή "προσθέτουν" στο δίσκο με την παρουσία τους, με την έκτακτη αυτή συμμετοχή τους.
Στο τέλος ακούμε -έτος Γιάννη Ρίτσου το 2009- το «Δεν κλαίω» σε μουσική Μάριου Τόκα και το «Και να αδερφέ μου» σε μουσική Χρήστου Λεοντή. Στο πρώτο τον συνοδεύει με τα φωνητικά της η Λήδα Χαλκιαδάκη, ενώ, το δεύτερο, το ερμηνεύουν μαζί. Η ερμηνεία του Γκαϊφύλλια στο ερωτικό ποίημα του Ρίτσου που πρωτοερμήνευσε ο Λάκης Χαλκιάς και έπειτα ο Αντώνης Καλογιάννης, πραγματικά συγκλονίζει. Ένας διαφορετικός, περισσότερο λυρικός Γκαϊφύλλιας βγαίνει στην επιφάνεια με αυτή την ιδιαίτερη στιγμή του δίσκου.
Οι ζωντανά ηχογραφημένοι δίσκοι όμως έχουν και τις αδυναμίες τους. Δυστυχώς πολλά σημαντικά τραγούδια δεν συμπεριλαμβάνονται στην έκδοση αυτή. Όπως δεν ακούστηκαν και στις συγκεκριμένες εμφανίσεις στο Κύτταρο, λόγω χρόνου, μιας και το πρόγραμμα στο Κύτταρο ο Γκαϊφύλλιας το μοιράστηκε με τη Χαλκιαδάκη.
Έτσι, τραγούδια όπως: Ωτοστόπ (στην ελληνική και ιταλική εκδοχή του), Αν είχα δυο ανάσες, Βουνίσιο και θαλασσινό, Πάρε με ταξιδιώτη, Οδοιπορικό, Κιθάρες των νερών, Βαθιές οι ρίζες, Ο θείος μας ο πόλεμος, Περνούν οι μέρες στο σκοτάδι, Όλοι εμείς, Αναπούρνα, Ματιές, Αντιστέκομαι, Μη με ακούτε, το «Μη με ρωτάς» από το "Τραγούδι της Τιμής", το «Θα βρεθούμε ξανά» κ.ά. δυστυχώς δεν υπάρχουν στο live αυτό.
Επίσης, από τον δίσκο λείπουν -αισθητή η απουσία τους θα έλεγα- δυο τραγούδια που ερμήνευε στο Κύτταρο ο Γκαϊφύλλιας, αλλά για διάφορους τεχνικούς κυρίως λόγους, δεν υπάρχουν στο δίσκο. Είναι το «Αγύριστο Κεφάλι» των Άλκη Αλκαίου – Μιλτιάδη Πασχαλίδη και βέβαια, η «Συνωμοσία των μετρίων» του Θοδωρή Μανίκα. Το πρώτο είναι ένα τραγούδι - αναφορά στον Γκαϊφύλλια (…κι ένας τελάλης σ' έρημη πλατεία τριάντα χρόνια ψάχνει την αιτία… ) που ερμηνεύει σε κάθε του σχεδόν εμφάνιση κι ας μην το έχει τραγουδήσει ο ίδιος σε δίσκο, ενώ το δεύτερο είναι ένα σύγχρονο πολιτικό τραγούδι που ¨ξέθαψε¨ πριν αρκετά χρόνια και έφερε στην επιφάνεια, με ένα μοναδικό και ανεπανάληπτο τρόπο, ο Γκαϊφύλλιας…
Τελειώνοντας, θέλω να τονίσω πως το σημαντικότερο στον δίσκο αυτό είναι οι πρόζες. Μπορεί για τις δισκογραφικές εταιρείες και τα περισσότερα ραδιόφωνα να είναι "αντιεμπορικό – αντιραδιοφωνικό", αλλά πιστεύω πως όλες αυτές οι ιστορίες πριν από κάθε τραγούδι είναι το μεγάλο πλεονέκτημα αυτής της δουλειάς. Εξάλλου το κάθε τραγούδι του, έχει και μια μεγάλη ή μικρή ιστορία. Μ’ αυτό τον τρόπο, φωτίζει περισσότερο τα τραγούδια, διηγείται ιστορίες, λέει αστεία, κάνει λάθη... ακόμα και αυτά έχουν τη γοητεία τους.
Στις ζωντανές εμφανίσεις υπήρχε αυθορμητισμός, ένταση, ζωντάνια, συγκίνηση, χαρά … αυτά έχουν περάσει και στον δίσκο. Έχουν μείνει όλα. Και αυτό είναι υπέροχο!
Τα τραγούδια αυτού του δίσκου, παλιά και καινούργια, είναι σήμερα πιο επίκαιρα από ποτέ. Όσο για το Γκαϊφύλλια, είναι ένας από τους διαχρονικούς δημιουργούς του ελληνικού τραγουδιού. Έχει δική του ταυτότητα και μια σφραγίδα ανεξίτηλη! Και αυτό φάνηκε για άλλη μια φορά με αυτή την ηχογράφηση – μουσικό ντοκουμέντο!
CD1
01. Πρόζα
02. Βραδιάζει
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Αντώνης Παπαϊωάννου)
03. Πρόζα
04. α) Το υποχθόνιο βαλς της βραδιάς των αριθμών
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας) &
β) Ιστορίες (Νίκος Αρμπιλιάς)
05. Πρόζα
06. Αντισταθείτε
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Μιχάλης Κατσαρός)
07. Πρόζα
08. Το υστερόγραφο
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Μιχάλης Κατσαρός)
09. Πρόζα
10. Γαμήλιο Προσκλητήριο
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Αντώνης Παπαϊωάννου), συμμετέχει η Άλκηστις Ραυτοπούλου
11. Πρόζα
12. Δεκάξι χρόνια μετά
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Αντώνης Παπαϊωάννου), συμμετέχει η Άλκηστις Ραυτοπούλου
13. Πρόζα
14. Πρέβεζα
(Γιάννης Γλέζος-Κώστας Καρυωτάκης)
15. Πρόζα
16. Γνωριμία
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Μάνος Ελευθερίου)
17. Πρόζα
18. Ατέλειωτη εκδρομή
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Μάνος Ελευθερίου)
19. Πρόζα
20. Αυτά που ρωτάς
(Blowin΄ in the wind, Bob Dylan,
διασκευή-ελεύθερη απόδοση στίχων: Θανάσης Γκαϊφύλλιας)
21. Πρόζα
22. Ωδή στον Διονύση
(Νότης Μαυρουδής-Τάσος Σαμαρτζής)
CD2
01. Stavento
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Θανάσης Αβραμίδης)
02. Πρόζα
03. Για τον Καββαδία
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Αντώνης Παπαϊωάννου)
04. Άδοξο τέλος
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας)
05. Κομοτηνή
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας)
06. Πρόζα
07. α) Θα τραγουδήσω αγαλινά & β) Αλεξανδρής
(ερμηνεία-διασκευή: Ελένη και Σουζάνα Βουγιουκλή)
08. Πρόζα
09. Ώρια μου ροντιvedda
(ερμηνεία-διασκευή: Ελένη και Σουζάνα Βουγιουκλή)
10. Πρόζα
11. Η ιστορία του Διομήδη (Θανάσης Γκαϊφύλλιας)
12. Επίλογος
(Θανάσης Γκαϊφύλλιας-Αντώνης Παπαϊωάννου)
13. Παρουσίαση ορχήστρας
14. Πρόζα
15. Δεν κλαίω
(Μάριος Τόκας-Γιάννης Ρίτσος), φωνητικά: Λήδα Χαλκιαδάκη
16. Και να, αδερφέ μου
(Χρήστος Λεοντής, Γιάννης Ρίτσος), συμμετέχει η Λήδα Χαλκιαδάκη
17. Πρόζα
18. Τεμπελιά
(Δημήτρης Ψαριανός, Γεώργιος Σουρής)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου