Εμβριθείς διαλέξεις κλασικής γερμανικής φιλοσοφίας

                                

Απομαγνητοφωνημένα κείμενα από τις ακαδημαϊκές, από μνήμης, διαλέξεις που έδωσε ο Ντήτερ Χένριχ στο Χάρβαρντ για τη γερμανική κλασική φιλοσοφία, συνθέτουν τον τρέχοντα φιλοσοφικό τόμο. Διαλέξεις που αποτυπώνουν τη μετάβαση από την υπερβατολογική φιλοσοφία του Καντ προς τον ιδεαλισμό του Χέγκελ, υπό την οπτική του διαπρεπούς σύγχρονου Γερμανού φιλοσόφου, έτσι όπως σχηματοποιήθηκε το 1973. Έχοντας ήδη συγγράψει μελέτες για τον Καντ, τον Φίχτε, τον Χαίλντερλιν και τον Χέγκελ, ο Χένριχ έχει αναγνωριστεί για το έργο και τον διευρυμένο ερευνητικό του ορίζοντα.

Η μετάβαση, ωστόσο, από τον Καντ στον Χέγκελ δε διαπνέεται από οργανική συνέχεια, και για τον λόγο αυτό, όπως αναφέρεται και στον εκτενή πρόλογο του Ντέιβιντ Πατσίνι, κύριο κέντρο του ενδιαφέροντος αποτέλεσε ο φωτισμός των αυτοτελών, αλλά και συγκρουσιακών σχέσεων που αναπτύχθηκαν μεταξύ των διαφόρων ιδεαλιστικών θέσεων. Οι αυτοδύναμες θέσεις των Καντ, (ύστερου) Φίχτε και Χέγκελ, παρατίθενται με απώτερο στόχο να ισχυροποιηθεί ένας γόνιμος φιλοσοφικός διάλογος.

Ολόκληρος ο κύκλος των 21 διαλέξεων αποτελεί μια απόπειρα αποκάλυψης των κινήτρων και της συστηματικής δομής της φιλοσοφίας του Καντ και των επιγόνων του. Πιο συγκεκριμένα, η ερμηνευτική προσπάθεια οργανώνεται, αναλυτικά και τεκμηριωμένα, γύρω από πέντε θεματικά μέρη: «Η συστηματική δομή της φιλοσοφίας του Καντ», «οι πρώιμοι επικριτές του Καντ», «Φίχτε», «Χαίντερλιν» και «Χέγκελ».

Ο Χένριχ προσπάθησε να διαρθρώσει το υλικό με τρόπο συνδιαλεγόμενο και με πρόθεση εξάλειψης του βαθέως σκεπτικισμού (του αμερικανικού φοιτητικού κοινού) απέναντι στη φιλοσοφική παράδοση που ο ίδιος πρέσβευε. Αν η παρούσα μελέτη συμβάλλει στη γνωριμία με τη λεγόμενη «αγγλοσαξονική» και «ηπειρωτική» φιλοσοφική παράδοση, ο συγγραφέας «προτείνει μια εναλλακτική προσέγγιση απέναντι στην ανιστορική στάση που είχε υιοθετήσει η παλαιότερη ‘αναλυτική’ φιλοσοφία, η οποία ερμήνευε τους φιλοσόφους του παρελθόντος αυστηρά».

Ο στόχος του Χένριχ είναι να διαμορφωθεί η φιλοσοφική βάση μιας οπτικής που θα σέβεται οτιδήποτε μπορούμε να διδαχθούμε στη νεωτερική δυτική ορθολογικότητα. Ο τόμος φιλοδοξεί (δικαίως) ν΄ αποτελέσει σημαντική εισαγωγή στον γερμανικό ιδεαλισμό και να ρίξει φως στην καντιανή και μετα-καντιανή σκέψη, προωθώντας τελικά τη βαθύτερη γνωριμία με τη σημαντική αυτή περίοδο της γερμανικής φιλοσοφικής σκέψης, αλλά και την επαναξιολόγηση των διαφόρων θέσεων.

Κυκλοφορεί από τις Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης, σε μετάφραση Θοδωρή Δρίτσα και επιμέλεια Γιώργου Ξηροπαΐδη.