Τρίτη 14 Φεβρουαρίου 2017

Συνέντευξη με τον Τάκι Αλεξίου



Με αφορμή την καινούργια δισκογραφική εργασία "Αγάπης Χάδι" του αρχιτέκτονα, ζωγράφου, συγγραφέα, μουσικοσυνθέτη και στιχουργού Τάκι Αλεξίου, το πολιτιστικό ιστολόγιο "Να μείνουν μόνο τα τραγούδια", προσεγγίζει για πρώτη φορά το ξεχωριστό έργο και την προσωπικότητα ενός ιδιαίτερου καλλιτέχνη και δημιουργού.
Ο Τάκις Αλεξίου γεννήθηκε στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου στις 5 Ιανουαρίου του 1942. Σπούδασε Αρχιτεκτονική στη Γερμανία (Δίπλωμα Αρχιτεκτονικής και Σχεδιασμού, Τεχνικό Πανεπιστήμιο, Δρέσδη, 1964). Το 1967 ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές του σπουδές στην Αντιληπτική Ψυχολογία και το 1968 το διδακτορικό του στη Μηχανική.
Έχει εργαστεί ως Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος, σε διάφορα έργα στην Ελλάδα, τη Γερμανία, την Ελβετία, τις ΗΠΑ, το Κουβέιτ, το Ιράν και τη Ζάμπια. Είναι μέλος Αρχιτεκτονικών και Τεχνικών Ενώσεων της Γερμανίας, Ελβετίας, Αγγλίας και Ελλάδας και έχει συμμετάσχει σε σεμινάρια, συμπόσια και συνέδρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό.
Έχει δώσει πολλές διαλέξεις σε Ευρωπαϊκά Πανεπιστήμια στη Γερμανία, την Ελβετία, την Αυστρία και την Ελλάδα και ήταν επισκέπτης καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Offenbach / M. της Γερμανίας. Έδωσε επίσης διαλέξεις και ίδρυσε εργαστήρια για το Διάλογο, τη Δημοκρατία, τον Αρχιτεκτονικό Σχεδιασμό και την Τέχνη στο Λαϊκό Πανεπιστήμιο της Αγίας  Παρασκευής και ήταν για πολλά χρόνια  καθηγητής στο Αμερικάνικο Πανεπιστήμιο της Αθήνας.
Έχει πραγματοποιήσει πολλές ιδιωτικές και ομαδικές εκθέσεις στην Δρέσδη, Βασιλεία, Παρίσι, Βενετία, Λονδίνο, Νέα Υόρκη, Τόκιο, Κωνσταντινούπολη, Λευκωσία, Αλεξάνδρεια, Αθήνα, Ρόδο, και αλλού.
Έχει διατελέσει Πρόεδρος του «Κέντρου Τεχνών 4 Εποχές» και της «Πανελλήνιας Ιστορικής και Φιλοσοφικής Εταιρείας», οργανώνοντας Διεθνή Συμπόσια και Συνέδρια για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα. 
Συνέθεσε μια μουσική τετραλογία σε τέσσερα μέρη: «Χαμηλόφωνα» (1993), «Το Τραγούδι των Πουλιών» (1994), «Φωνές χωρίς πρόσωπο» (1997) και «Κόκκινος Άνεμος» (1998).

Έχει βραβευθεί με το «Διεθνές Βραβείο Καβάφη» και χαρακτηρίστηκε ως «Μεγάλος Ευεργέτης» για την φιλανθρωπική προσφορά του στην Ελληνική Κοινότητα της Αιγύπτου. Τιμήθηκε με το Πρώτο Δίπλωμα από το International Art Addiction, Στοκχόλμη / Σουηδία. Το ABI / ΗΠΑ τον συμπεριέλαβε μεταξύ των 5000 προσωπικοτήτων στον Κόσμο και του απένειμε το Διεθνές Βραβείο Ειρήνης 2010 για την εφαρμογή της ειρήνης με τη σκέψη, τη δράση και το παράδειγμα σε τοπικό και παγκόσμιο επίπεδο. Τέλος το IBC του Cambridge (UK), τον βράβευσε ως έναν από τους 2000 διανοούμενους του 20ου αιώνα και το Who is Who, Zug / Ελβετία τον συμπεριέλαβε στις εκδόσεις του.
Το όνομά του αναφέρεται σε διάφορες ελληνικές και διεθνείς εγκυκλοπαίδειες. Έχει δημοσιεύσει πολλά άρθρα και βιβλία  αρχιτεκτονικού, εκπαιδευτικού και κοινωνικού περιεχομένου. Μεταξύ αυτών: Η Ψυχολογία της Αρχιτεκτονικής στο παράδειγμα του Μουσείου Τέχνης (1968), Ο Τρίτος Καβάφης (1982), Ιαπωνία -  Japan – Japon (1984), Αμπντί Ιπεκτσί (1986), Μια Ζωντανή Διδασκαλία Βιβλία 1-6 (1989-1993), Για μια Ενωτική Κίνηση και Πολιτική στην Ελλάδα (1993), Ιαπωνία: Η χώρα του Ζεν (1995), Ναζισμός και Παραθρησκεία στο Κατώφλι του 21ου αιώνα (1995), Για την Γυναίκα με 12 σχέδια του Τάκι Αλεξίου (1995), 40 χρόνια μετά - Νίκος Καζαντζάκης (1997), Αντίο Νύχτα - Σχέδια και Λόγια (2001), Πέρα από την Τυραννία της Σύγχρονης Αρχιτεκτονικής (2004), Η Εποχή του Φόβου πέρασε (2004), Υπατία, ο Δρόμος προς την Ελευθερία (2006), Κρατούμενος Συνείδησης (2006), Η αισθητική της Αγάπης (2008), Επιστροφή στις  Αισθήσεις (2008), Ο Κύκλος της Αρμονίας (2008) και η Δύναμη της Φιλίας (2012), η οποία έχει, μέχρι τώρα,  μεταφραστεί  σε δώδεκα γλώσσες.
Το 2009, ως πρόεδρος του «CA4S-AthensArt», δημιούργησε και διαχειρίζεται μέχρι σήμερα την ιστοσελίδα: www.athensart-2010.ning.com
Το 2010 διοργάνωσε το Διεθνές Φεστιβάλ Τεχνών AthensArt  στην Τεχνόπολη / Αθήνα, όπου συμμετείχαν πάνω από 300 καλλιτέχνες από 5 ηπείρους και 72 χώρες του κόσμου. Από  τότε έχει οργανώσει πολλές ομαδικές εκθέσεις και φιλανθρωπικές εκδηλώσεις στην Ελλάδα και το εξωτερικό, δίνοντας την ευκαιρία σε κάθε καλλιτέχνη και φιλότεχνο, χωρίς καμία διάκριση, να συμμετάσχει,  προωθώντας  «την θετική πλευρά της ζωής» και την ισχυρή πεποίθησή του ότι «η Φιλία μέσα από την Τέχνη μπορεί να  αλλάξει τον Κόσμο»,  ειρηνικά.



Αγαπητέ κύριε Αλεξίου, με αφορμή την τελευταία φράση του πλούσιου βιογραφικού σας, τι είναι αυτό που σας κάνει να πιστεύετε πως η φιλία, μέσα από την τέχνη, μπορεί ν’ αλλάξει τον κόσμο; Υπάρχει ακόμα ελπίδα;
Βρισκόμαστε σε μια περίοδο, όχι μόνο οικονομικής ύφεσης και καταστροφής του πλανήτη αλλά και αλλαγής του κοινωνικού συστήματος, που συμβαίνει κάθε περίπου 500 χρόνια. Αυτό που δεν γνωρίζουμε είναι εάν η επόμενη κοινωνία θα είναι καλύτερη ή τρισχειρότερη από τη σημερινή. Τα πάντα εξαρτώνται από εμάς τους πολίτες και όχι τους πολιτικούς. Ελπίδα υπάρχει, εφόσον κυριαρχήσουν τα θετικά συναισθήματα και όχι τα αρνητικά. Η Τέχνη είναι το μόνο αντίδοτο κατά της βίας…

Δεκαοχτώ χρόνια μετά το τελευταίο μέρος της μουσικής σας τετραλογίας, επιστρέφετε στη δισκογραφία με το «Αγάπης Χάδι», την πέμπτη προσωπική δισκογραφική σας δουλειά. Γιατί αυτή η αποχή και τι σηματοδοτεί η επανεμφάνισή σας;
Η αποχή από την μουσική μου δραστηριότητα οφείλεται στο ότι υπήρξαν αυτά τα χρόνια, άλλες προτεραιότητες, όπως μεταξύ άλλων, η συγγραφή δοκιμίων και η δημιουργία της AthensArt (www.athensart-2010.ning.com), μιας Διεθνούς Καλλιτεχνικής Κοινότητας, η οποία αριθμεί σήμερα πάνω από 5.500 μέλη από 153 χώρες του Κόσμου…


Τι ακριβώς είναι το «CA4S-AthensArt», ποιοι οι σκοποί αυτής της καλλιτεχνικής κοινότητας και ποια τα άμεσα σχέδιά σας;
Το CA4S-AthensArt είναι μια μη κερδοσκοπική εταιρεία η οποία ουσιαστικά ξεκίνησε το έργο της δημιουργώντας το θεσμό των Καβαφείων. Από το 1977 διοργανώνουμε διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες-φεστιβάλ σε ολόκληρο τον κόσμο. Απώτερος στόχος μας είναι, μέσα από την Τέχνη, να αλλάξουμε προς το καλύτερο τον κόσμο Ειρηνικά. Ευπρόσδεκτοι είναι οι πάντες, καλλιτέχνες και φιλότεχνοι, χωρίς καμία απολύτως οικονομική επιβάρυνση για την εγγραφή ή συμμετοχή τους σε όλες μας τις εκδηλώσεις. Να τονίσω ότι όλοι ανεξαιρέτως μπορούν να συμμετέχουν, επαγγελματίες και μη, και το μόνο που κάνει μια διεθνής μας επιτροπή, είναι να επιλέγει έργα τους. Κλείνοντας να αναφέρω την προσπάθεια που κάνουμε, πάντα σ' αυτό το πνεύμα, και στο FB μέσα από την προσωπική μου, και όχι μόνο, σελίδα…

Στον καινούργιο σας δίσκο, εκτός από δικούς σας στίχους, μελοποιήσατε Τζελαλαντίν Ρούμι, Ομάρ Καγιάμ, Χαφέζ. Πώς ανακαλύψατε και αγαπήσατε αυτούς τους μεγάλους και παλιούς ποιητές της Ανατολής;
Από την πρώτη μουσική μου δουλειά, η επιρροή των ποιητών, φιλοσόφων και ανθρωπιστών του Μεσαίωνα της Ανατολής είναι δεδομένη. Γεννήθηκα και μεγάλωσα στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου και φυσικό ήταν να έρθω σε επαφή με το ανεπανάληπτο έργο όλων αυτών των Σοφών (στην Αραβική: Σούφι), Αράβων και Περσών, που έσωσαν και μετέφρασαν την Ελληνική Γραμματεία. Αυτό το οποίο με άγγιξε ιδιαίτερα ήταν η ανεξιθρησκία και η οικουμενικότητα της σκέψης τους, κάτι που έχουμε ανάγκη σήμερα, περισσότερο από ποτέ…


Έχετε μελοποιήσει άλλους ποιητές; Η σχέση σας με την ελληνική ποίηση;
Έχω ασχοληθεί με την ελληνική ποίηση και σύγχρονους Έλληνες ποιητές, όπως ο Μενέλαος Λουντέμης, η Ελένη Τζαγκαράκη κ.ά., στην κορυφή των οποίων θέτω το μεγάλο μας Αλεξανδρινό Ποιητή Κ.Π. Καβάφη, έργα του οποίου αρχίζω να μελοποιώ τον τελευταίο καιρό… 


Για τρίτη φορά (μετά τους δίσκους: «Φωνές χωρίς πρόσωπο» και «Κόκκινος Άνεμος») συνεργάζεστε δισκογραφικά με τον τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια. Πώς προέκυψε η γνωριμία σας και πως αποτιμάτε τη συνεργασία σας;
Με το φίλο μου Θανάση γνωριζόμαστε από παλιά, που πέρα από εξαίρετος τραγουδοποιός, είναι και ένας αυθεντικός, ακέραιος και έντιμος άνθρωπος. Η φωνή του είναι μοναδική και μπορεί να αποδώσει όχι μόνο τα σύγχρονα κοινωνικά μηνύματα, όπως στον "Κόκκινο άνεμο", αλλά και τα ερωτικά όπως στο "Αγάπης Χάδι". Η επιθυμία μου θα είναι πάντα παρούσα να συμμετέχει σε κάθε μουσική μου δουλειά…

Στο «Αγάπης Χάδι» έχετε συνεργαστεί και με άλλους αξιόλογους μουσικούς (Γιώργος Παγιάτης, Γιώργος Μαγκλάρας, κ.ά.) και τραγουδιστές (Βασίλης Σκουλάς, Κωνσταντίνα, κ.ά.). Τι σας ενώνει μ’ αυτούς τους καλλιτέχνες και γιατί τους επιλέξατε;
Όπως με το Θανάση Γκαϊφύλλια, έτσι και με το Γιώργο Μαγκλάρα και το Βασίλη Σκουλά, μας ενώνει μια μακρόχρονη, ειλικρινής και αμοιβαία εκτίμηση και Φιλία. Μοναδική και η φωνή-ερμηνεία του Βασίλη που προέρχεται από έναν πραγματικά εξαιρετικό άνθρωπο. Την Κωνσταντίνα τη γνώρισα από κοντά μέσα από το Γιώργο Παγιάτη, που μου σύστησε ο κοινός μας Φίλος και σπάνιος μουσικός Ανδρέας Παππάς. Εκτίμησα ιδιαίτερα τη συνεργασία μας με τον Παγιάτη, και να προσθέσω και το όνομα της Μαρίας Αλεξίου, με την πολύ ωραία και ζεστή φωνή της. Τους ευχαριστώ όλους όσους συμμετείχαν, από καρδιάς… 


Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή, όσον αφορά τουλάχιστον τη μουσική σας δημιουργία. Πώς ξεκινά η σχέση σας με τη μουσική και το τραγούδι;
Η μουσική μου ενασχόληση ξεκινάει από τα παιδικά μου χρόνια όταν αντέγραφα τον πατέρα μου που έπαιρνε μαθήματα κλασικής κιθάρας στο σπίτι. Από τότε η κιθάρα ήταν πάντα δίπλα μου και με στήριξε σε δύσκολες στιγμές της ζωής μου. Μέσα από τα βιώματα που είχα, συνέθεσα, κατά καιρούς, διάφορα κομμάτια, στα οποία πρέπει να ομολογήσω ότι με βοήθησαν πολύ οι σπουδές μου στην Αρχιτεκτονική. Στη μουσική δεν έχω κάνει ιδιαίτερες σπουδές. Είμαι αυτοδίδακτος… 

Ποιες είναι οι επιρροές σας;
Σε όλα μου τα μουσικά έργα υπήρχε και υπάρχει η ανάγκη παντρέματος της ανατολικής παραδοσιακής μουσικής με τη δυτική κλασική μουσική, με την οποία ήρθα σε επαφή στη διάρκεια των σπουδών μου στη Γερμανία. Είμαι δε ιδιαίτερα χαρούμενος, που τα δύο πρώτα ορχηστρικά μου CD βγήκαν σε συνεργασία-ενορχήστρωση του πραγματικά ξεχωριστού μουσικού και μαέστρου Κώστα Γανωσέλη… 

Στα 51 σας χρόνια, κυκλοφορήσατε τον πρώτο δίσκο. Γιατί αργήσατε; Ποια ανάγκη σας οδήγησε στο να γράψετε μουσική και να μπείτε στο χώρο της δισκογραφίας;
Άργησα να κυκλοφορήσω τον πρώτο μου δίσκο, διότι οι συνθέσεις μου ξεκίνησαν στα 45 μου χρόνια… Και η ανάγκη που με οδήγησε να γράψω μουσική και να μπω στον χώρο της δισκογραφίας ήταν για να εκφράσω μουσικά την οικουμενική προσέγγιση όλων των ανθρώπων, πέρα από εθνικότητα, θρήσκευμα, τάξη και φύλο. Σ' αυτό το σημείο να αναφέρω και τη φιλία μου με τον αείμνηστο Μάνο Λοΐζο…
Και η ζωγραφική; Πότε και πώς μπήκε στη ζωή σας;
Η ζωγραφική ξεκινάει επίσης από παιδί και εξελίσσεται στη διάρκεια των σπουδών μου στην Αρχιτεκτονική, στο Σχέδιο, το Χρώμα, τη Σύνθεση και την Γλυπτική…  

Ποιους εικαστικούς θαυμάζετε και θεωρείτε «δασκάλους» σας;
Πολλοί είναι αυτοί το έργο των οποίων μελέτησα και εκτιμώ βαθύτατα. Κυρίαρχη θέση έχουν από τον ελληνικό χώρο ο Καθηγητής και Ακαδημαϊκός Ν. Χατζηκυριάκος Γκίκας, ο οποίος προλόγισε και μία έκδοση με ζωγραφικά μου έργα από την Ιαπωνία, και από την Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου ο ζωγράφος και Καθηγητής Πανεπιστημίου Ostad Mahmoud Helmi, ο οποίος υπήρξε και Δάσκαλός μου όχι μόνο στην Τέχνη της Ζωγραφικής αλλά και στην Τέχνη της Ζωής, και το δεύτερο κυρίως… 

Αρχιτέκτων, ζωγράφος, συγγραφέας, μουσικοσυνθέτης και στιχουργός! Το ένα συμπληρώνει το άλλο; Πώς καταφέρατε και τα συνδυάσατε όλα αυτά τα χρόνια;
Ο κάθε άνθρωπος, κυριολεκτώ, κρύβει ένα δημιουργό μέσα του, τον οποίο έχει χρέος να εκφράσει, χωρίς περιστολές. Αυτό οφείλουμε να κάνουμε από δω και μπρος όλοι ανεξαιρέτως, αν θέλουμε να ελπίζουμε σε ένα καλύτερο αύριο για ολόκληρη την Ανθρωπότητα… Θεωρώ κι εγώ σωστή την άποψη πως αν για παράδειγμα ένα ποίημα δεν μπορεί να το κατανοήσει η "αμόρφωτη" γιαγιά μου, είναι για πέταμα…
Τι αγαπάτε περισσότερο από όλα αυτά με τα οποία έχετε καταπιαστεί; Που νιώθετε περισσότερο ελεύθερος και χρήσιμος;
Αρκετά βιώματα στη ζωή μου δεν ήταν καθόλου ευχάριστα. Ίσως σε μία άλλη ευκαιρία να μας δοθεί η δυνατότητα να μιλήσουμε γι' αυτά. Όλες  λοιπόν οι δραστηριότητές μου, με βοήθησαν να διαχειριστώ εποικοδομητικά τα βιώματά μου και να τα μετουσιώσω στη μία ή άλλη μορφή Τέχνης, ερχόμενος σε επαφή με τον κόσμο. Όπως σήμερα γνωρίζουμε, όλοι είμαστε αλληλοσυνδεδεμένοι και επομένως αυτό το οποίο ήταν χρήσιμο για μένα θα μπορούσε να είναι χρήσιμο και για κάποιους άλλους συνανθρώπους μου… 

Ολοκληρώνοντας την κουβέντα μας κύριε Αλεξίου, ποιο είναι το μεγάλο σας όνειρο και πώς θα θέλατε να σας θυμούνται οι άνθρωποι που σας γνωρίζουν και όσοι ανακαλύψουν το έργο σας στο μέλλον;
Ειλικρινά η υστεροφημία δεν με απασχολεί καθόλου και αυτό που εκτιμώ ότι οφείλουμε να κατανοήσουμε είναι πως δεν θα είμαστε σε θέση να θεραπεύσουμε τον πλανήτη, αν δεν θεραπεύσουμε πρώτα τους εαυτούς μας, και κατ' επέκταση τον άνδρα και τη γυναίκα, τον πατέρα και τη μητέρα, την οικογένεια και στη συνέχεια το δάσκαλο και καθηγητή, το εκπαιδευτικό μας σύστημα. Απέχουμε πολύ από μία Παιδεία Αγάπης και Συμπόνιας, δηλαδή μιας στροφής προς τις πραγματικές ανάγκες του Άλλου Ανθρώπου, που τελικά είμαστε εμείς οι ίδιοι. Τέλος, η λύση δεν θα έρθει, όπως πιστεύουν κάποιοι, από τους πολιτικούς ή θρησκευτικούς ηγέτες, αλλά από εμάς τους ίδιους που απαρτίζουμε τη βάση και όχι την κορυφή της πυραμίδας. Η βία δεν υπήρξε ποτέ και ούτε πρόκειται να είναι η λύση. Συναισθηματικά ισορροπημένα άτομα χρειαζόμαστε, τα οποία θα αυτοργανώνονται σε Εστίες Πολιτισμού σήμερα, όχι αύριο, και θα αλλάζουν τον κόσμο, πάντα Ειρηνικά… 

Σας ευχαριστώ κύριε Αλεξίου, να είστε καλά.
Εγώ ευχαριστώ θερμά κύριε Βαφειάδη, για την ευκαιρία που μου δίνετε, μετά από αρκετό καιρό να εκφράσω αυτά τα λίγα, με την ευχή να κυριαρχήσει η Αγάπη, η Τρυφερότητα και η Συμπόνια… 


Οι φωτογραφίες είναι από το προσωπικό αρχείο του καλλιτέχνη. Το δελτίο τύπου του νέου δίσκου:
Περισσότερα στους παρακάτω συνδέσμους: https://www.facebook.com/profile.php?id=1045932961 & https://www.youtube.com/user/Panas267

"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.