Κυριακή 29 Μαΐου 2011

Στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος...



Οι "Αγανακτισμένοι" πολίτες (και) της Αλεξανδρούπολης δίνουν ραντεβού κάθε μέρα, από την Τετάρτη 25/05/2011, στην Πλατεία Φάρου. Την Πέμπτη και την Παρασκευή δεν καταφέραμε να πάμε, αλλά σήμερα ήμασταν εκεί. Παρακάτω, μερικές φωτογραφίες (19:15-21:45) για να πάρετε μια γεύση, όσοι για διάφορους λόγους, δεν καταφέρατε (λόγω δουλειάς ή άλλων υποχρεώσεων) ή απλά δεν θέλατε να έρθετε. Αυτό το δεύτερο με προβληματίζει και με στεναχωρεί έντονα...

Άκουσα προχτές σε τοπικό τηλεοπτικό σταθμό τον αγαπημένο τραγουδοποιό Θανάση Γκαϊφύλλια να μιλάει για όλα αυτά που μας απασχολούν καθημερινά τον τελευταίο καιρό. Είπε τα πράγματα, για άλλη μια φορά, με το όνομά τους. Χωρίς φόβο, αλλά με πάθος μίλησε για τις ευθύνες των πολιτικών, των δημοσιογράφων, αλλά και του λαού, του απλού πολίτη.

Δείτε το : http://www.youtube.com/watch?v=7sYCQRNaTT8&feature=channel_video_title


Σήμερα στην πλατεία του φάρου της Αλεξανδρούπολης έπαιξαν νεανικά μουσικά συγκροτήματα, μιλήσανε αρκετοί πολίτες, κατέθεσαν τις αγωνίες τους, τους προβληματισμούς τους, την δυσαρέσκειά τους, την αγανάκτισή τους.
Βέβαια, αυτό μόνο δεν αρκεί. Κάποιοι, ευτυχώς, κατέθεσαν και τις προτάσεις τους, τις ιδέες τους και αυτό είναι σημαντικό. Μακάρι να βγει κάτι καλό από όλη αυτή την κίνηση, απ' όλη αυτή την ιστορία. Και μόνο που βγαίνουν κάποιοι άνθρωποι στους δρόμους και τις πλατείες, χωρίς κομματικές ταυτότητες και σημαίες, είναι σημαντικό. Αργήσαμε λίγο, αλλά δεν πειράζει... ποτέ δεν είναι αργά.



Ο τίτλος της ανάρτησης δεν είναι τυχαίος. Είναι από ένα ποίημα του Μιχάλη Κατσαρού. Μελοποιημένο μάλιστα από τον Θρακιώτη Καλλιτέχνη Θανάση Γκαϊφύλλια. Αφιερωμένο σε όσους απουσιάζουν από τα παραπάνω...


http://www.youtube.com/watch?v=2CEf73_SZ5Q

Παρασκευή 27 Μαΐου 2011

Αφιέρωμα στον Παύλο Σιδηρόπουλο και στο Δημήτρη Λαλέτα


Κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες το νέο τεύχος (152-153, Απρίλιος-Σεπτέμβριος 2011, 10.00 ευρώ) του περιοδικού "Οδός Πανός" του Γιώργου Χρονά. Αυτό το τεύχος είναι πραγματικά ξεχωριστό και ιδιαίτερο, γιατί είναι αφιερωμένο στον Αλεξανδρουπολίτη ζωγράφο Δημήτρη Λαλέτα (1964-2011) και στον ροκ τροβαδούρο Παύλο Σιδηρόπουλο (1948-1990). 

Στο τέλος της ανάρτησης θα διαβάσετε  ένα υπέροχο και αληθινό κείμενο που έγραψε για τον Π. Σ.  ο τραγουδοποιός Θανάσης Γκαϊφύλλιας που υπάρχει στο συγκεκριμένο αφιέρωμα...

Αφιέρωμα στο συνεργάτης μας Δημήτρη Λαλέτα

Γιώργος Χρονάς: Ο Δημήτρης Λαλέτας στον Σείριο
Ιωάννα Ασμάνη: Ο Λαλέτας πέθανε
Αντζελίνα – Μαρία Ρόδη: Για το ταξίδι την νύχτα της 31ης Μαρτίου 2011
Γιάννης Σουλιώτης: Δος μοι τούτον τον ξένον
Αθανάσιος Δ. Οικονόμου: Δημήτρης Λαλέτας (1964-2011)
Τασούλα Κιοσέ: Το όνειρο
Αθανάσιος Βαβλίδας: Στον αλησμόνητο ζωγράφο της καρδιάς μας Δημήτρη Λαλέτα
Ιωάννα Κλεφτόγιαννη: Έφυγε ο Δημήτρης Λαλέτας
Ο Νίκος Βατόπουλος για τον Δημήτρη Λαλέτα


Αφιέρωμα στον Παύλο Σιδηρόπουλο – 21 χρόνια από τον θάνατό του
(Επιμέλεια αφιερώματος Σπύρος Αραβανής – Αντώνης Μποσκοΐτης)

Χειρόγραφα Παύλου Σιδηρόπουλου
Μελίνα Σιδηροπούλου: Συνέντευξη στον Αντώνη Μποσκοΐτη
Δημήτρης Πουλικάκος – Θέκλα Τσελεπή: Συνέντευξη στον Αντώνη Μποσκοΐτη
Θανάσης Γκαϊφύλλιας: Μια μεταφυσική συνάντηση
Δημήτρης Θεοδωρόπουλος: Το «Ψάθινο Καρότο», 1975-78
Ανδρέας Ταρνανάς: Συνομιλία: Σιδηρόπουλος – Γώγου – Άσιμος
Ανδρέας Θωμόπουλος: Ο κινηματογραφικός Παύλος Σιδηρόπουλος
Πάνος Ηλιόπουλος: Η γνωριμία μου με τον Παύλο
Οδυσσέας Ιωάννου: Αθώος πια…
Γιώργος Κορδέλλας: Άντε και καλή τύχη μάγκες
Δημήτρης Δημητράκας: Η τελευταία ραδιοφωνική συνέντευξη του Παύλου               
                                        Σιδηρόπουλου
Σωτήρης Παστάκας: «Σημασία δεν έχει τι κάνεις, αρκεί να το κάνεις με στυλ»
Σπύρος Αραβανής: «Ο Παύλος που ροκάριζε με κουλτουρέ διαθέσεις» - Μια
                                 αναδρομή στη στιχουργική του
Αλμπέρτος Λεβής: Για τον Παύλο…
Αλέξανδρος Εμμανουηλίδης: Ένας από τους σημαντικότερους τραγουδοποιούς στο
                                                ελληνικό τραγούδι
Άθως Δημουλάς: Το όνομά του στις τσάντες των μαθητών
Γιάννης Μπαχ Σπυρόπουλος: Ανέκδοτο τραγούδι για τον Παύλο Σιδηρόπουλο
Μαρία Χρονιάρη: Αντεργκράουντ χωρίς στρας
Νίκος Γιαννάτος: Φιλιά Παύλο!
Είπαν για τον Παύλο
Πάνος Μουζουράκης: Σε πρώτο ενικό
Σταύρος Σταυρόπουλος: Μόνο έλα λίγο πιο κοντά
Νίκος Λέκκας: Η ώρα του Stuff
Γιώργος Χρονάς: Ξεφυλλίζοντας το τεύχος, 152-153


Στις άλλες σελίδες συνεργασίες: 
Βασίλης Κοντόπουλος: Εδώ Βερολίνο
Πέτρος Γκολίτσης:   Και τα κρεβάτια των ετοιμοθανάτων, κ.ά.
Θεόδωρος Γρηγοριάδης: Ο Ζαν Ζενέ και οι Παλαιστίνιοι
Άγγελος Κανδύλης: Κωνσταντινούπολη 1995 μ.Χ.
Κωνσταντίνος Ιωαννίδης: Ο Απολλώνιος ο Τυανεύς στην Αντιόχεια, κ.ά.
Πάνος Καπώνης: Δημήτρης Ποταμίτης (1954-2003)
Κώστας Ασημακόπουλος: Το χαλάκι
Βασίλης Κοντόπουλος: 61η Berlinale
Ντίνος Χριστιανόπουλος: Δημήτρη Γέρου – Σκιές της αγάπης
Από τις εφημερίδες.                
Οδός Ιωάννας Ασμάνη
Σερενές: Ημέρες 2010
Έφη Ζουμπούλη: Εκατόν Είκοσι Ένα Χαϊκού
Βιβλία             
Θέατρο             
Αθανάσιος Βαβλίδας: Μουσικές ανταπο-κρίσεις
Τι είναι Τέχνη; 2                      
Δευτέρα
Φώτης Θαλασσινός: Μικρές ιστορίες με γλυκούς ανθρώπους


ΠΑΥΛΟΣ ΣΙΔΗΡΟΠΟΥΛΟΣ
ΜΙΑ ΜΕΤΑΦΥΣΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ

Το χειμώνα του 1989 ο Παύλος  εμφανιζόταν στο «ΑΝ» με τους Απροσάρμοστους. Μια ομάδα αντιεξουσιαστών φοιτητών της νομικής του Δημοκριτείου, τον κάλεσε για μια συναυλία στην Κομοτηνή. Ξημερώματα Κυριακής, μόλις έκλεισε το μαγαζί, μάζεψαν τα όργανα και πήγαν κατευθείαν στο αεροδρόμιο και ίσα που πρόλαβαν την πρώτη πτήση για Αλεξανδρούπολη. Από εκεί πήραν το λεωφορείο της Ολυμπιακής για Κομοτηνή. Τρία χιλιόμετρα έξω από την πόλη  κατέβηκαν μπροστά στο ξενοδοχείο «Chris and Eve» και…

Ήταν Κυριακή. Σε μια αίθουσα του ξενοδοχείου Chris and Eve γινόταν μία έκθεση ηλεκτρονικών υπολογιστών και είπαμε με τη Λία να πάμε, για να δουν τα παιδιά τα νέα θαύματα.

…οι ταλαιπωρημένοι ταξιδιώτες έφτασαν επιτέλους στη ρεσεψιόν και ζήτησαν τα δωμάτιά τους. Πάγωσαν όταν άκουσαν την κοπέλα να τους λέει πως δεν υπήρχε κράτηση στο όνομά τους. Προσπάθησαν να της εξηγήσουν, αλλά τι νόημα είχε αφού κανείς δε φρόντισε να κάνει κράτηση. Το χειρότερο ήταν πως δεν ήξεραν κανέναν από τους διοργανωτές. Στέκονταν όρθιοι με τις κιθάρες στα χέρια, έτοιμοι να καταρρεύσουν. Τότε ο Παύλος μέσα στον πανικό του, θυμήθηκε εμένα.
Ζήτησε έναν κατάλογο, βρήκε τον αριθμό και με πήρε τηλέφωνο…

Φτάσαμε στο ξενοδοχείο και τρέξαμε προς την είσοδο για να γλυτώσουμε τη βροχή και το βοριά και πάνω στη βιασύνη μου άνοιξα κάπως απρόσεχτα την πόρτα και χτύπησα στην πλάτη έναν άνθρωπο, που γύρισε να δει…και του έπεσε το ακουστικό από το χέρι. Ήταν ο Παύλος, που ενώ περίμενε με αγωνία να σηκώσω το τηλέφωνο, με είδε ξαφνικά μπροστά του. Μου είναι δύσκολο να περιγράψω την έκφρασή του. Ήταν κάτι ανάμεσα σε… «γίνονται και τη μέρα θαύματα;» ή  «ρε λες τελικά να υπάρχει Θεός;».
Αγκαλιές, φιλιά, συστάσεις, τα δωμάτια δόθηκαν αμέσως και δώσαμε ραντεβού για το βράδυ. Αργά το απομεσήμερο της Κυριακής, δύο παιδιά από την ομάδα των διοργανωτών θυμήθηκαν πως… κάτι έπρεπε να κάνουν με ένα ξενοδοχείο, κάτι δωμάτια έπρεπε να κλείσουν, κάποιοι θα ερχόταν… τέλος πάντων, πήγαν.
Την ώρα που σκοτείνιαζε πήγα κι εγώ στη μεγάλη αυλή της παλιάς νομικής, εκεί που θα δινόταν η συναυλία. Κοντά σ’ ένα τοίχο είχαν στρώσει τη ντραμς και τους ενισχυτές, πάνω στα χαλίκια της αυλής. Εκατό περίπου μέλη της άγριας φυλής του Δου Που Θου, είχαν σχηματίσει ένα ημικύκλιο και προσπαθούσαν να ξορκίσουν το ψοφόκρυο, καπνίζοντας την… πίπα της ειρήνης.
Ο πάντα καλοπροαίρετος και φιλότιμος Παύλος, αντιμετώπιζε τις αντιξοότητες της ζωής με τη βοήθεια μιας μπουκάλας απ’ το νερό της φωτιάς. Έπιασα τον εαυτό μου να δυσανασχετεί και το απέδωσα στο γεγονός πως άρχισα να μεγαλώνω επικίνδυνα.
Μετά όμως σκέφτηκα πως η αγάπη και η φροντίδα για τους φίλους, δεν έχει να κάνει με την ηλικία. Αυτούς που αγάπησα και αγαπώ, ποτέ δε θα τους γράψω στ’ αρχίδια μου.

Θανάσης Γκαϊφύλλιας
Κομοτηνή

Πηγή-Πληροφορίες: http://www.odospanos-cigaret.gr/

Τετάρτη 25 Μαΐου 2011

Ημέρα Αγανακτισμένων Πολιτών (25/05/2011)




Στην Αλεξανδρούπολη (πλατεία  φάρου) συγκεντρώθηκαν (γύρω στις 20:00 που ήμουν εκεί) 50 περίπου «αγανακτισμένοι πολίτες». Σε μια πόλη (μαζί με τα χωριά, με τις γύρω περιοχές) άνω των 70.000 κατοίκων συγκεντρώθηκαν μόνο 40-60 άνθρωποι! Για αρχή καλά είναι…

Αρκετοί πολίτες (μεγαλύτερης ηλικίας κυρίως) δεν έχουν πρόσβαση στο διαδίκτυο και δεν το γνώριζαν. Κατανοητό. Και αυτή η Όλγα Τρέμη δεν είπε κουβέντα η άτιμη!
Αλλά μου έκανε εντύπωση αυτό το φατσοβιβλίο που στην ομάδα-εκδήλωση «Αγανακτισμένοι στο Φάρο Αλεξανδρούπολης» περίπου 800 άνθρωποι είπανε «Ναι, θα παρευρεθούμε». Πού ήταν όλοι αυτοί; Ως πότε θα δείχνουμε τη διαμαρτυρία μας σε όλα όσα συμβαίνουν από τους καναπέδες βλέποντας Λαζόπουλο και Ράδιο Αρβύλα; Ως πότε θα δείχνουμε την αντίδρασή μας σε όσα συμβαίνουν μέσα από το twitter και από τις αναρτήσεις ομάδων – εκδηλώσεων και αναρχικών/επαναστατικών τραγουδιών στο ωραίο μας προφίλ στο facebook; Ως πότε; Υπάρχουν χιλιάδες λόγοι για να συναντηθούμε στους δρόμους. Ας το κάνουμε επιτέλους, είναι τόσο απλό…

Το θετικό είναι πως αυτή η κίνηση των απλών αγανακτισμένων πολιτών δεν «καπελώθηκε» από κανένα κόμμα ή από κάποια οργάνωση. Αρχίζει ο κόσμος να συνειδητοποιεί πως μπορεί καλύτερα και χωρίς όλους αυτούς τους πολιτικάντηδες. Την επόμενη φορά περισσότεροι και πιο οργανωμένοι!

Στην υπόλοιπη Ελλάδα:
Πολυπληθείς αυθόρμητες συγκεντρώσεις πολιτών πραγματοποιήθηκαν το απόγευμα της Τετάρτης 25/05/2011 σε Αθήνα, Θεσσαλονίκη, Πάτρα και άλλες μεγάλες πόλεις της χώρας. 

Δεκάδες χιλιάδες έλληνες πολίτες κατέβηκαν στους δρόμους ειρηνικά μετά από διαδικτυακό κάλεσμα, στα πρότυπα των ισπανών Idnignados που εδώ και μέρες έχουν κατακλύσει την κεντρική πλατεία της Μαδρίτης, Puerta del sol.

Στην εντυπωσιακή συγκέντρωση των «αγανακτισμένων» πολιτών, χωρίς την παρουσία αστυνομικών δυνάμεων, ακούστηκαν σποραδικά συνθήματα κατά τη κυβερνητικής οικονομικής πολιτικής, ενώ αναρτήθηκαν και πανό υπέρ της διενέργειας δημοψηφίσματος.

Μέχρι στιγμής, οι εκτιμήσεις κάνουν λόγο για περίπου 30.000 άτομα στο Σύνταγμα, περίπου 8.000 στη Θεσσαλονίκη και 2.000 στην Πάτρα.

Ειρηνική συγκέντρωση διαμαρτυρίας μπροστά στο Λευκό Πύργο πραγματοποίησαν οι «Αγανακτισμένοι στο Λευκό Πύργο», που συντόνισαν την κινητοποίηση τους, κατά το παράδειγμα των Ισπανών «Ιndignados», μέσα από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης (facebook, twitter, κ.ά.). Οι διαδηλωτές είχαν προειδοποιήσει ότι η κινητοποίηση θα είναι ειρηνική, χωρίς πανό και πλακάτ που να υποδηλώνουν κάποια οργανωμένη συλλογική ταυτότητα και οποιοδήποτε διακριτικό και προειδοποίησαν ότι δε θα δεχτούν «κομματικές συμμετοχές και παρεμβάσεις».

Κυριακή 15 Μαΐου 2011

Συνέντευξη Αλέξιας Βασιλείου στο Θεοδόση Βαφειάδη



Η Αλέξια (Βασιλείου) γεννήθηκε στην Κύπρο στις 5 Φεβρουαρίου του 1964. Εκεί, στην Αμμόχωστο, έζησε τα παιδικά της χρόνια, μέχρι τον Ιούλιο του 1974 που ακολούθησε το δρόμο της προσφυγιάς μαζί με την οικογένειά της, αμέσως μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. 

Η αγάπη της για τη μουσική δε θα μπορούσε να την οδηγήσει σε άλλο δρόμο. Την πρωτοσυναντάμε στη σκηνή στο διαγωνισμό τραγουδιού της Eurovision το 1981, ως μέρος του γκρουπ Island. 

Την επόμενη χρονιά, η Αλέξια περνά τον Ατλαντικό για να πραγματοποιήσει μουσικές σπουδές performance και πιάνου στη Βοστώνη. Μετά το τέλος των σπουδών της μετακομίζει στη Νέα Υόρκη και μαζί με τα γκρουπ στα οποία συμμετέχει και σημαντικούς μουσικούς τραγουδά jazz της αμερικανικής μεγαλούπολης. 

Το 1987 εκπροσωπεί την Κύπρο στη Eurovision με το τραγούδι «Άσπρο Μαύρο». Αυτή η συμμετοχή δίνει το έναυσμα για το ξεκίνημα μίας σημαντικής καριέρας στην Κύπρο και την Ελλάδα. 
Ο πρώτος της δίσκος με τίτλο το όνομά της («Αλέξια») πουλά χιλιάδες αντίτυπα, γίνεται γρήγορα πλατινένιος, πολλά από τα τραγούδια του (με πρώτο το τραγούδι «Τα κορίτσια ξενυχτάνε») παίζουν ανελλιπώς στα ραδιόφωνα της εποχής και η ίδια καθιερώνεται ως μία από τις πιο σημαντικές ποπ τραγουδίστριες.

Τη δεκαετία του 1990, η Αλέξια δοκιμάζει μία στροφή στην καριέρα της. Συνεργάζεται με το Μάκη Δελαπόρτα το 1993, τραγουδώντας σ’ ένα διπλό δίσκο, κλασικά ελληνικά τραγούδια από το 1920 μέχρι και τα 60’s, που έχει εμπορική επιτυχία. 
 
Την επόμενη χρονιά κυκλοφορεί ο δίσκος της «Κεκλεισμένων των θυρών» σε μουσική του Γιώργου Χατζηνάσιου, μία μουσική που είχε γράψει για το θεατρικό έργο «Frank ‘n Stein», στο οποίο η ερμηνεύτρια είχε τον πρωταγωνιστικό ρόλο. 

Το 1996 κυκλοφορεί ο δίσκος της «In a jazz mood», ενώ την επόμενη χρονιά κυκλοφορεί ο δίσκος «Αμμόχωστος», μία ωδή στη μαρτυρική πόλη της Κύπρου, σε μουσική του Κύπριου συνθέτη Μάριου Μελετίου και κείμενα της τέως υπουργού Παιδείας και Πολιτισμού της Κύπρου Κλαίρης Αγγελίδου. Ο δίσκος παρουσιάστηκε την ίδια χρονιά σε μία μουσική παράσταση στο Ωδείο Ηρώδου του Αττικού, σε σκηνοθεσία του Δημήτρη Ποταμίτη. 

Το 1998 η Αλέξια συνεργάζεται με το Μίκη Θεοδωράκη. Αποτέλεσμα αυτής της συνεργασίας είναι ο δίσκος «Μίκης Θεοδωράκης - Αλέξια», με 26 συνολικά τραγούδια του συνθέτη, διαφορετικά ενορχηστρωμένα με ερμηνεύτρια την Αλέξια, μεταξύ αυτών και δύο ντουέτα με το συνθέτη και την Ιταλίδα τραγουδίστρια Μίλβα.
 
Η αυγή του νέου αιώνα βρίσκει την Αλέξια να επιστρέφει εκεί από όπου ξεκίνησε, χωρίς ποτέ ωστόσο, αν κοιτάξει κανείς με προσοχή την καριέρα της, να απαρνηθεί την αγάπη της για τη jazz. Ήταν πάντα κατά πως φαίνεται «in a jazz mood».
Για δέκα και πλέον χρόνια, από το 2000 ασχολείται με την παραγωγή των επόμενων δίσκων της, γυρίζοντας ταυτόχρονα τον κόσμο. Το άλμπουμ «Re-bE», μία δημιουργία καθαρά προσωπική, ένα τριπλό cd στο οποίο η ίδια υπογράφει τη μουσική, τους στίχους, τα κείμενα, την παραγωγή, είναι το πρώτο που συναντά τη δισκογραφία.
Η κυκλοφορία του βρίσκει την Αλέξια να ζει στο Λος Άντζελες των Ηνωμένων Πολιτειών. Ο δίσκος έχει πολλά στοιχεία που δε συναντά κανείς συχνά. Είναι μία ιδιαίτερη και πολύ προσωπική παραγωγή. Είναι κάτι σαν ένα μουσικό ημερολόγιο που γραφόταν για πολλά χρόνια, σε πολλά μέρη και είχε να πει για πολλά. Και πάντα ένα προσωπικό ημερολόγιο έχει ενδιαφέρον και κρύβει αλήθειες.

Συναντήσαμε την Αλέξια για λογαριασμό του Ορφέα, προσπαθώντας να ανακαλύψουμε αυτές τις αλήθειες. Ο τίτλος του δίσκου της, το «Ξανα-είμαι» είναι μία ανάγκη και μία πρόκληση για τον καθένα. Δεν ήταν μία συνάντηση πρόσωπο με πρόσωπο, καθώς προς το παρόν μας χωρίζει ο Ατλαντικός. Ωστόσο, αυτό δε μας εμπόδισε καθόλου να κάνουμε μία αναδρομή, από το σήμερα προς τα πίσω και αντίστροφα, με τις ερωτήσεις μας οδηγό για να θυμηθεί η ίδια τους πιο σημαντικούς σταθμούς του μουσικού της ταξιδιού και τις διαδρομές ανάμεσά τους.
Την ευχαριστούμε και την καλωσορίζουμε.

Δώρα Παπαδοπούλου - Θεοδόσης Βαφειάδης...
Φωτογραφίες από το προσωπικό αρχείο της Αλέξιας...



Αλέξια τί αναμνήσεις έχεις από τα παιδικά σου χρόνια στην Αμμόχωστο της Κύπρου;


Αλέξια: Έχω τις ωραιότερες αναμνήσεις… μια αίσθηση ασφάλειας γλυκειάς, μιας αυτογνωσίας πρόωρης θα έλεγε κανείς, αφού ήμουν πολύ μικρή. Ήταν ένα μέρος, μια πόλη γεμάτη από κάθε μορφή τέχνης, κάθε γειτονιά και ζωγράφοι, ποιητές, κλασσική μουσική, κλασσικός χορός, ομορφιά, άνθρωποι με χιούμορ και με μια υγιή αυτοπεποίθηση, κομψοί και καλλιεργημένοι! Μεγαλώσαμε εκτεθειμένοι σε μια κοσμοπολίτικη ατμόσφαιρα, καθώς μεγαλώσαμε με φίλους από όλα τα μέρη του κόσμου, που ερχόντουσαν για να απολαύσουν την υπέροχη, υπέροχη αμμουδιά της Αμμοχώστου μας, πού ‘χε άγρια κρίνα κάθε χρόνο. Είχε πράγματι άγρια κρίνα!
Μέρος του εαυτού μου είναι ακόμα εκεί. Περιμένει μαζί με πολλούς άλλους, εκεί απ’ έξω από το σπίτι του καθενός μας να έρθει η ώρα που όλοι περιμένουμε: της «Επιστροφής».
Κάποιος αγαπημένος παιδικός μου φίλος, σήμερα μου είπε: Ας ξεκινήσουμε από μέσα μας να βρούμε την ελεύθερη Αμμόχωστο και τότε θα πάμε και σωματικά πίσω! Μπορώ να πω με σιγουριά ότι κάθε μέρα βρίσκομαι εκεί νοερά. Με ηρεμεί και με καθησυχάζει. Η σκέψη της και μόνο, με κάνει να αισθάνομαι ότι είμαι σπίτι μου, όπου και να βρίσκομαι. Ότι το σπίτι στο οποίο ζω, έχει ιπτάμενες ρίζες, όπως λέει και το τραγούδι του Re-bE: «Raices Volantes». Μάλλον οι δικές μου ρίζες είναι ιπτάμενες και είναι μέσα μου, αφού εγώ είμαι πραγματικά το σπίτι μου, αφού ταξιδεύω συνεχώς!!!...

Τί φωνές, τί τραγούδια ακούγατε εκείνα τα χρόνια; Ποια είδη μουσικής σου άρεσαν;


Αλέξια: Εκείνα τα χρόνια, ακούγαμε Σταμάτη Κόκοτα, Γρηγόρη Μπιθικώτση, Γιάννη  Καλατζή, Μαρινέλλα, Βίκυ Μοσχολιού, Αλίκη Βουγιουκλάκη. Θυμάμαι τότε αγαπούσα πολύ ένα τραγούδι της: «Μια περιπέτεια στην Νότιο Καρολίνα»! Ακούγαμε επίσης και πολλά ξένα! Ειδικά οι γονείς μας, οι οποίοι πήγαιναν για χορό στο περιβόητο τότε Perroquet και στο Boccaccio για τους καφέδες τους. Όπως π.χ.: Engelbert Humperdinck Doris Day, Jim Reeves, Elvis Presley κ.ά.

Παρακολουθείς σήμερα το ελληνικό τραγούδι; Άκουσες πρόσφατα κάτι που σου άρεσε πολύ;


Αλέξια: Δεν το παρακολουθώ, επειδή λείπω τώρα σχεδόν δύο χρόνια. Μου αρέσει πάρα πολύ η φωνή του Δημήτρη Υφαντή, του Δημήτρη Μπάση, του Γεράσιμου Ανδρεάτου, ο Σταμάτης Κραουνάκης, ο Μάριος Φραγκούλης, ο Γιώργος Περρής και πάρα πολλοί άλλοι αξιόλογοι, επίσης αγαπώ πολύ την φωνή της στενής μου φίλης Julie Massino καθώς και της άλλης καλής μου φίλης Ελένης Λυδίας Σταμέλλου, κόρης της επίσης εξαιρετικής Αλίκης Καγιαλόγλου και μπορώ να μιλάω για συναδέλφους μου επί μέρες, για το ποιούς άλλους αγαπώ μουσικά, αλλά φαντάζομαι ότι πρέπει για τώρα να σταματήσω.


Τώρα που μπορείς να τα δεις όλα από μια απόσταση, τί σου άφησε η συνεργασία με το μεγάλο Μίκη Θεοδωράκη;


Αλέξια: Το τι μου προσέφερε η συνεργασία μου με το Μίκη Θεοδωράκη, δε χρειάστηκα ποτέ απόσταση ώστε να την εκτιμήσω. Από τότε, εκτιμούσα την κάθε στιγμή πού ήμουν μαζί του, που μας μιλούσε, που τραγουδούσαμε όλοι μαζί, μαζί του, που τρώγαμε μετά τις πάρα πολλές συναυλίες όλοι μαζί, που γνώρισα μια άλλη Ελλάδα μέσα από την μουσική του Μίκη και που την αγάπησα με ένα καινούργιο τρόπο! Κάθε φορά που τραγουδούσα ένα τραγούδι του, έκλεινα τα μάτια και σα να θεραπευόμουν μέσα μου. Η μελωδία και η αρμονία, τα λόγια, ήταν απαλά και με δυνάμωναν κάθε φορά που τα τραγουδούσα ή που τα άκουγα τραγουδισμένα από άλλους.
                

Υπάρχει η αίσθηση, εδώ στην Ελλάδα, πως μετά τη συνεργασία σου με το Μίκη Θεοδωράκη χάθηκες για λίγο από το μουσικό προσκήνιο. Τί έκανες τα τελευταία χρόνια;

Αλέξια
: Τα τελευταία χρόνια ταξίδευα, έγραφα μουσική ασταμάτητα, έκανα δημιουργική γραφή στο Παγκράτι με την κα Χριστιάνα Λαμπρινίδη και Women’s studies. Είχα την ανάγκη να επαναπροσδιορίσω τι ήθελε να τραγουδήσει η ψυχή μου, ώστε να ακολουθήσει και η φωνή. Πώς ήθελα να υπάρχω μουσικά και σε ποιό μέρος. Ήταν μια άκρως ενδιαφέρουσα και θεραπευτική περιπλάνηση - εξερεύνηση! Το απόλαυσα όλο με χαρά!


Όλα αυτά που έχεις κάνει μέχρι σήμερα στο Λος Άντζελες θα μπορούσες να τα πραγματοποιήσεις στην Ελλάδα και την Κύπρο; Γιατί έπρεπε να ξενιτευτείς δηλαδή;!


Αλέξια: Όλα αυτά που στον ενάμιση χρόνο έκανα εδώ, δεν μπορούσα να τα κάνω στην Ελλάδα. Όσο για την έννοια του ξενιτεμού, δεν νοιώθω ότι ξενιτεύτηκα, αντιθέτως, νοιώθω ότι ήρθα σε οικείο και αγαπημένο περιβάλλον, όπου με αγκάλιασαν και με δέχθηκαν ακριβώς γι’ αυτό που είμαι, την αυθεντική μου φύση!
Τι ανακούφιση και τι τέλεια αίσθηση, να μπορείς να είσαι αυτό που είσαι ακριβώς και να χαίρεσαι μαζί με άλλους που είναι το ίδιο με σένα!

Από τον καιρό που ήρθα εδώ στο Λος Άντζελες, έγραψα τη μουσική και τραγούδησα, στο θεατρικό του Μάριου Στυλιανάκη “Water”, το οποίο ανέβηκε σε θέατρο στο Hollywood τον περασμένο Σεπτέμβρη και Οκτώβρη με τεράστια επιτυχία επί έξι συνεχείς εβδομάδες!!! Μουσική έγραψε επίσης για το “Water” και ο στενός μου φίλος και συνεργάτης Βασίλης Στεργίου από την Θεσσαλονίκη (συνεργάτης και στο Re-bE).
Έπαιξα σε δύο ταινίες Noir μικρού μήκους, του εξαιρετικά ταλαντούχου στενού μου φίλου Κωνσταντίνου Ησαία ο οποίος ζει και εργάζεται εδώ στο Λος Άντζελες. Το θέμα της δεύτερης ταινίας του «Sacred Whispers», έχει σαν θέμα την διαφορετικότητα και το ρατσισμό. Ο αδελφός του Κωνσταντίνου, Αλέξανδρος Ησαίας, είναι καταπληκτικός φωτογράφος και επίσης εξαιρετικά ταλαντούχος διευθυντής φωτογραφίας της δεύτερης ταινίας. Ζει προς το παρόν και εργάζεται στην Αθήνα. Όλες οι μουσικές και των δύο  ταινιών είναι από το Re-bE, από το δίσκο “Backyards”, με φωνητικούς αυτοσχεδιασμούς που έχω ηχογραφήσει και τους οποίους επεξεργάστηκε  ο Βασίλης Στεργίου, ο οποίος κυκλοφορεί μέσα στους επόμενους μήνες, αλλά και από το “Birds have to Fly” σε μουσική του Peter Massink, σε στίχους δικούς μου και με την φωνή μου!
Το “Birds have to fly”, είναι έτοιμο να κυκλοφορήσει με τον επί χρόνια συνεργάτη μου Ολλανδό σαξοφωνίστα, συνθέτη και ενορχηστρωτή Peter Massink, αλλά και μια σειρά άλλων παραγωγών.
Στις έξι του Μάρτη, τραγούδησα σε ένα από τα πιο διάσημα clubs - μουσικές σκηνές στο Χόλλυγουντ,  Bardot - Los Angeles, σε μία ιδιαίτερη συναυλία για το  Young Storytellers Association, «Bohemian Dream Party», το οποίο υποστηρίζουν στάρς όπως ο Dustin Hofman, Jennifer Aniston και πάρα πολλοί άλλοι, την δε βραδιά που τραγούδησα, παρουσίασαν οι: Josh Radnor (How I met your mother), o Jason Ritter (The Event), Zachary Levi (Chuck) & Ben McKenzie (Southland). Το
ρεπερτόριο μου περιέλαβε Re-bE, David Bowie, Leonard Cohen, Beatles, Marianne Faithful, Grace Jones και Jazz.
(*) (**)


Πότε και πώς άρχισες να γράφεις η ίδια μουσικές και στίχους; Πού δίνεις μεγαλύτερη βαρύτητα; Στο λόγο ή στη μελωδία;


Αλέξια: Ξεκίνησα να γράφω μουσική πριν πολλά χρόνια κι έκανα μαθήματα δημιουργικής γραφής, όπως ανέφερα και προηγουμένως. Δίνω την ίδια βαρύτητα και στα δύο.

Σου έχουν φερθεί καλά τα Μ. Μ. Ε.; Έχεις κάποιο παράπονο άσχημης συμπεριφοράς ή αδικίας; Τί σ’ έχει ενοχλήσει στις σχέσεις σου με τους δημοσιογράφους;

Αλέξια
: Ε, δεν μπορώ να πω ότι ήμουν και το αγαπημένο παιδί τους… αλλά η αγάπη του κόσμου, η εμπιστοσύνη του και η επικοινωνία που έχω με όλους εδώ και είκοσι και πλέον χρόνια, είναι ότι ωραιότερο, οπότε πως θα μπορούσα να επικεντρωθώ σε κάτι «λιγότερο» και επουσιώδες συγκριτικά με την ουσία η οποία είναι η αγάπη που ανταλλάσσω επί καθημερινής βάσεως! Αυτό είναι που θυμόμαστε όλοι, την ανταλλαγή αγάπης.

Πώς βλέπεις την πορεία που έχει διανύσει μέχρι τώρα το «RebE», η νέα σου δισκογραφική κατάθεση; Βρήκες, καλλιτεχνικά, τον εαυτό σου;


Αλέξια: Ανακάλυψα ακόμα ένα μέρος του εαυτού μου και είναι ένα τόσο τέλειο αίσθημα, συνεχίζουν όλα να καλυτερεύουν.


Η δουλειά αυτή υπερβαίνει κατά πολύ τα standards μία απλής δισκογραφικής έκδοσης. Συνολικά, μία έκδοση πολύ αρτιστική. Τρία cd με ούτε λίγο ούτε πολύ πενήντα τραγούδια!, ιδιαίτερο artwork και ένα πολυσέλιδο ένθετο με απίστευτο υλικό. Μοιάζει απίστευτο θαύμα για τον τρόπο που λειτουργεί η εγχώρια, αλλά –τολμώ να πω- και η διεθνής δισκογραφία. Είναι;


Αλέξια: Ναι! Απ’ ότι μου λένε φίλοι αλλά και γνωστοί Αμερικανοί: Ναι, είναι!


Το πανέμορφο ένθετο βιβλίο είναι ξεκάθαρα βιωματικό, κάτι σαν ένα ημερολόγιο ζωής, με στίχους, φωτογραφίες, αποκόμματα, προσωπικές σημειώσεις, κείμενα, λογοτεχνικά αποσπάσματα, εισιτήρια, χαρτιά από σοκολάτα, σκίτσα δικά σου, ζωγραφιές. Γιατί θέλησες να μοιραστείς με το κοινό όλα αυτά τα τόσο προσωπικά; Γιατί διάλεξες να συνοδέψουν τη μουσική και τα τραγούδια σου;

Αλέξια
: Σας ευχαριστώ! Χαίρομαι αφάνταστα που το λέτε αυτό. Διάλεξα να γίνει αυτό, διότι είναι η πρώτη φορά που άφησα να φανώ εγώ, όπως ακριβώς είμαι, χωρίς να κρύβω κανένα από τα στοιχεία του χαρακτήρα μου, τα οποία θέλω να μοιράζομαι με όλο τον κόσμο για να έχουν αξία αλλά και για να μπορώ να τα απολαμβάνω, διότι είναι πράγματι απολαυστικό να μοιράζεται κανείς!

Έχεις καθιερωθεί στη συνείδηση του ελληνικού κοινού, από τα πρώτα σου βήματα στη δισκογραφία, ως ποπ τραγουδίστρια. Ο νέος σου δίσκος κινείται σε τελείως διαφορετικά μονοπάτια. Πόσο δύσκολο τελικά είναι για έναν καλλιτέχνη να μπορεί να περνά στο κοινό τις διαφορετικές επιλογές του, χωρίς να ταυτίζεται μόνο με κάποια η κάποιες από αυτές; Στο κοινό του εξωτερικού, υπάρχει η ίδια αντίληψη και νοοτροπία;

Αλέξια
: Όταν κάποιος καλλιτέχνης μπορεί να υποστηρίξει κάτι, τότε ο κόσμος δεν υπάρχει περίπτωση να μην το δεχθεί! Το ακροατήριο οδηγείται από τον καλλιτέχνη γι’ αυτό εμείς οι καλλιτέχνες έχουμε την υποχρέωση να προσφέρουμε στον κόσμο: ότι θεωρούμε καλύτερο!


«Μακάρι να με γνώριζα τότε… – Πόσα θα γλίτωνα εάν από τότε με γνώριζα… - Ψάχνοντας για το θεό σε όλα τα λάθος μέρη… - Το παρόν συχνά μου διέφευγε. Μέγα λάθος…». Είναι μια απόλυτα προσωπική και αυτοβιογραφική δουλειά. Η αυτογνωσία σε όλο το μεγαλείο της! Θέλει πολύ θάρρος για να γράφεις τόσο βιωματικούς στίχους, έτσι δεν είναι;


Αλέξια: Θέλει θάρρος για να πούμε στον εαυτό μας την αλήθεια και μετά όταν πια αναγνωρίσουμε την αλήθεια, τότε απομένει να κάνουμε την Αλλαγή ή τις αλλαγές!!!...  Εκεί είναι που χρειάζεται δύναμη, αλλά όταν ξεκινήσουμε, τότε τίποτε δεν μας σταματάει! Προχωρούμε πρόσω ολοταχώς προς την ένωση με εμάς: και πιστέψτε με, δεν υπάρχει πιο ευλογημένη συνύπαρξη…
Αυτό είναι για μένα η πραγματική ένωση, ο πραγματικός γάμος: εμείς με εμάς.

«Σπαταλούμε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μας επιθυμώντας όλα τα λάθος πράγματα σα να είμαστε ορκισμένοι εχθροί του εαυτού μας…». Υπήρξες ποτέ εχθρός του εαυτού σου;

Αλέξια
: Βέβαια, αλλά τελικά υπήρξα πιο πολύ σύμμαχος απ’  ότι πίστευα!...


Η Αλέξια τί επιθυμεί, τί θέλει από τη ζωή της, από εδώ και πέρα;

Αλέξια
: Νοιώθω τόσο ευγνώμων κάθε στιγμή, κάθε καινούργια μέρα, που δεν μπορώ να σκεφτώ τι άλλο θέλω. Σίγουρα όμως έχω επιθυμίες, οι οποίες, επειδή ζω την κάθε ημέρα μου ακριβώς όπως επιθυμώ, επειδή παίρνω χαρές συνέχεια, δεν με πονούν, δεν με πιέζουν, αλλά χαίρονται μαζί μου και παίζουν, παίζουμε μαζί και βάζουμε στοιχήματα πόσο γρήγορα θα υλοποιηθούν και άλλα όνειρα και άλλες επιθυμίες και τι άλλα άραγε τέλεια έχει η ζωή να μας προσφέρει!... Κάθε μέρα, βλέπω τα πάντα σαν να τα βλέπω για πρώτη φορά, με τον θαυμασμό ενός μικρού παιδιού και όσο μεγαλώνω θέλω να γίνομαι ακόμα πιο αθώα, έχοντας πάντα την πείρα που εγώ κέρδισα, δίπλα μου.


Γράφεις σ’ ένα από τα τραγούδια σου, στο «Γράμμα στο αγέννητο»: «Σε τι κόσμο θα ερχόσουν, εννιά μήνες για να με βρεις πρόστιμο να ζεις». Έχουμε καταστρέψει για πάντα το μέλλον των παιδιών μας;

Αλέξια
: Στο τραγούδι αυτό, μιλάω στο αγέννητο μέσα μου, αλλά θα μπορούσε κανείς να πει ότι απευθύνεται και σε ένα έμβρυο το οποίο πρόκειται ή δεν πρόκειται να έρθει.


Ο κόσμος μας έχει αλλάξει άρδην. Άλλες χώρες χρεοκοπούν, άλλες εξεγείρονται, καθεστώτα πέφτουν, οι λαοί αμφισβητούν, οι πολίτες αντιδρούν. Κι εσύ μιλάς στο δίσκο σου για τους πρόσφυγες και τους αγνοούμενους. Λες: «Δεν ξεχάσαμε». Γιατί, τόσες δεκαετίες μετά, η μισή Κύπρος παραμένει ακόμη σκλαβωμένη;

Αλέξια
: Δεν ξέρω. Απλά θεωρώ ότι έχω το χρέος να θυμούμαι και να θυμίζω και στις άλλες γενιές αυτά που έγιναν. Πρέπει να θυμόμαστε, όχι για να γινόμαστε εκδικητικοί, αλλά για να μαθαίνουμε, να προετοιμαζόμαστε, να καλυτερεύουμε.

«Πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο για να σώσουμε την ημέρα. Πρέπει να σώσουμε τη μέρα για ν’ αλλάξουμε τον τρόπο» γράφεις σ’ ένα άλλο τραγούδι σου. Δύσκολο νομίζω… εσύ το έχεις καταφέρει;

Αλέξια
: Αυτό το τραγούδι αναφέρεται στην μεταμόρφωση της σκέψης μας, κάθε μέρα, ώσπου κάποια μέρα: απλά να έχει ήδη γίνει! Ναι, το έχω καταφέρει σε ικανοποιητικό βαθμό!!!...


Πότε θα έρθεις στην Ελλάδα και την Κύπρο να τα τραγουδήσεις όλα αυτά ζωντανά;


Αλέξια: Προετοιμάζομαι για ζωντανές παραστάσεις και Ελλάδα και Κύπρο, σύντομα! Προς το παρόν, θα συνεχίσω με εμφανίσεις σε jazz clubs στο Manhattan, στην Νέα Υόρκη, αλλά και στη Βοστώνη, μαζί με τον καταπληκτικό Έλληνα κιθαρίστα Σπύρο Εξάρα, ο οποίος ζει και ηχογραφεί μουσική με εξαιρετικούς διάσημους ξένους μουσικούς στη Νέα Υόρκη και μαζί με τον επίσης στενό μου συνεργάτη εξαιρετικό πιανίστα Γιάννη Γουδέλη, ο οποίος ζει και εργάζεται εδώ στο Λος Άντζελες.

Στις 5 Μαΐου θα τραγουδήσω στο Παρίσι, στα πλαίσια παραστάσεων της UNESCO σε συνεργασία με την Κυπριακή πρεσβεία! Σε ένα αριστουργηματικό θέατρο της UNESCO.

Μετά θα έρθω στην Αθήνα όπου θα γίνει διάσκεψη τύπου για το «Re-bE», στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης. Αγαπώ και εκτιμώ το Μιχάλη και είχα την χαρά να δω το ίδρυμα μόλις τελείωσε και είπα ότι μόνον εκεί θα ήθελα να τραγουδήσω ή να κάνω διάφορα δρώμενα και την διάσκεψη τύπου για το «Re-bE». 
Του το είπα αμέσως μόλις είδα τον χώρο… Από τους ωραιότερους χώρους τους πιο σύγχρονα εξοπλισμένους στον κόσμο! Μετά πρόκειται να τραγουδήσω στο Βερολίνο, στο Βανκούβερ και μετά στο Λος Άντζελες. Πριν από δύο βράδια, τραγούδησα στο WAS cafe, στο Hollywood, μαζί με τον ηθοποιό Jeff Goldblum, ο οποίος έπαιξε σε πάρα πολλές ταινίες, όπως: Jurassic Park, The Fly, The Big Chill, Independence Day. Παίζει πιάνο Jazz με πολύ καλούς μουσικούς!

Επίσης ο Κωνσταντίνος ετοιμάζει το πρώτο βιντεοκλίπ του Re-bE,  για το «Must Save the Day», με αποσπάσματα από την ταινία του στην οποία συμμετείχα σαν ηθοποιός αλλά και σαν συνθέτις - στιχουργός: «Sacred Whispers».


Θα επέστρεφες σήμερα για να ζήσεις στην Ελλάδα ή στην Κύπρο;


Αλέξια: Στην Ελλάδα δεν νομίζω. Στην Κύπρο το θεωρώ πιο πιθανό, αφού εκεί ζει η οικογένεια μου. Αλλά πιστεύω ότι αυτό που θα κάνω θα είναι να ταξιδεύω παντού και να τραγουδώ, και θα ζω μέσα σε μένα αντί μέσα σε σπίτι ή σε ένα δρόμο κάποιας πόλης, κάποιας χώρας ή κάποιου νησιού.
Με ενθουσιάζει η ιδέα! Υπάρχει τόσος πολύς κόσμος να δούμε, να γνωρίσουμε!


Επειδή το μέλλον έχει μεγαλύτερη σημασία από το παρελθόν, πες μου με ποιους δημιουργούς και καλλιτέχνες θα ήθελες να συνεργαστείς τα επόμενα χρόνια; Έλληνες και ξένους!

Αλέξια
: Μέσα στο μυαλό μου έχω ήδη συνεργαστεί με τους εξής: Jeff Atmajian, John Howard Newton, Steven Sondheim, Rachel Portman, Alex Heffe, John Williams, Tom Waits, Chick Corea (ξανά), Gary Burton, Σταύρο Ξαρχάκο, Σταμάτη Κραουνάκη, Σταμάτη Σπανουδάκη, Βαγγέλη Παπαθανασίου και γενικά με συνθέτες για ταινίες εδώ που βρίσκομαι. Είναι τόσοι πολλοί αυτοί που θαυμάζω… μα τόσοι πολλοί!!!


Πώς θα κάνουμε το «Re-be» («Ξανα-είμαι»), το ρητό της κάθε μέρας μας Αλέξια;


Αλέξια: Όταν αρχίσουμε να τιμούμε, να ακούμε, να υπακούμε: όλες τις βαθειές μας επιθυμίες. Φτάνει να σκεφτούμε ότι όλες οι βαθειές μας επιθυμίες είναι σαν ένα τεράστιο, δυνατό και ασφαλές κύμα, πάνω στο οποίο καθόμαστε και αυτό μας πάει ακριβώς εκεί που πάντα θέλαμε… Εκεί όπου σίγουρα ανήκουμε.

Πέμπτη 5 Μαΐου 2011

Αυτές οι γυναίκες άραγε υπήρξαν;



Το όνομα Ρόζα Εσκενάζυ σίγουρα παραπέμπει στο ρεμπέτικο ακόμα και για τον πιο αδιάβαστο. Αν δίπλα στο όνομά της προσθέσουμε μια σειρά άλλων ονομάτων όπως Μαρίκα Παπαγκίκα, Ρίτα Αμπατζή, Ισμήνη Διατσέντε, Κατίνα Χωματιανού, Κίτσα Κορίνα, Στέλλα Βογιατζή, Σοφία Καρίβαλη, Νταίζη Σταυροπούλου τότε τα πράγματα δυσκολεύουν. 
Τι κοινό έχουν όλες αυτές οι γυναίκες; Το κυριότερο. Υπήρξαν  τραγουδίστριες την δεκαετία του 1930. Και μάλιστα λαϊκές τραγουδίστριες σε μια εποχή που τα πράγματα ήταν άγρια. Οι συνθήκες κάθε άλλο παρά ευνοϊκές, καθώς η έννοια τραγουδίστρια παρέπεμπε πιο πολύ σε κυρίες ελαφρών ηθών. 
Αν δε αυτή η τραγουδίστρια τραγουδούσε στίχους σαν κι αυτόν που λέει “Πως μ’ αρέσει ο άντρας με γερό κορμί, όλο νιάτα που να κρύβουν μέσα ορμή, να φιλάει  γλυκά, σφιχτά να αγκαλιάζει, τον βουτάω κι όποιος να ‘ναι δεν με νοιάζει” τότε είναι σίγουρο ότι η αστική τάξη της εποχής που τραγουδούσε την «Παπαρούνα» του Αττίκ θα έβγαζε κραυγές απόγνωσης. Και όμως, οι παραπάνω στίχοι ανήκουν στο τραγούδι ‘Είμαι τσαχπίνα’ του Θ. Παπαδόπουλου που τραγούδησε η Ρόζα Εσκενάζυ το 1933. 
Και βέβαια δεν είναι το μοναδικό που τραγούδησε η Ρόζα ή το μοναδικό ρεμπέτικο τραγούδι εκείνης της εποχής που έχει μια τέτοια θεματολογία. Η περίφημη "Γκαρσόνα" που οι νεώτεροι γνωρίζουν από την επανεκτέλεση της Χαρούλας Αλεξίου είναι επίσης ενδεικτική. 
Σύμφωνα με τον Πάνο Σαββόπουλο υπάρχουν γύρω στα 80 λαϊκά τραγούδια της δεκαετίας του’30  που αναδεικνύουν έναν τύπο γυναίκας που μέχρι εκείνα τα χρόνια δεν υπήρξε ή δεν υπήρξε καταγεγραμμένος. 
Ο τύπος μιας γυναίκας απελευθερωμένης από τα ‘πρέπει’ της εποχής, που δεν διστάζει να απευθυνθεί πρώτη στον άντρα λέγοντας «αχ σ’ αγάπησα γκαρσόν, γιατί φορείς και παπιγιόν, με μαλλάκια πεταχτά, βρε τι γούστα είναι αυτά» [Γρ.Ασίκη,1933], που δεν διστάζει να ξενυχτήσει στα νυχτερινά στέκια της εποχής, που δεν διστάζει να ξεφαντώσει, που δεν διστάζει να παίξει μπαρμπούτι, που δεν διστάζει να πάει σε τεκέ.


Εδώ που τα λέμε, αδιανόητα πράγματα, όχι μόνο για τα χρόνια του’30 ,αλλά και για την ένδοξη εποχή μας. Τι πραγματικά συνέβη εκείνα τα χρόνια; Υπήρξαν πραγματικά γυναίκες που, σύμφωνα με ένα άλλο τραγούδι της εποχής, τολμούσαν να πουν δυνατά «αν ήμουν άντρας θα’ καιγα Περαία και Αθήνα, και Βάγγο να με λέγανε κι ας μη με λέγαν Ντίνα. Θα είχα... γυναίκες γκόμενες την εβδομάδα δέκα, να βλαστημάω την μάνα μου που μ’ έκανε γυναίκα» [Τραγούδι του 1933 που τραγούδησε η Κατίνα Χωματιανού]. Αυτές οι γυναίκες ήταν υπαρκτές ή υπήρξαν δημιούργημα της φαντασίας των αντρών - συνθετών - στιχουργών πού έγραψαν αυτά τα τραγούδια; Από την άλλη μεριά σε μια εποχή που το κοινωνικά αποδεκτό ήταν τα τραγούδια του Αττίκ και των άλλων συνθετών ελαφρών τραγουδιών που η θεματολογία τους  μιλούσε για την γυναίκα μόνο σαν αντικείμενο λατρείας, πόσο εύκολο ήταν για μια λαϊκή τραγουδίστρια να στηρίξει μια τέτοια θεματολογία αν δεν της ήταν οικεία; Αν δεν ήταν η ίδια χειραφετημένη στον βαθμό που να πείθει όταν τραγουδά «Σού το είπα και στο λέω, θέλω να έχω εγώ πολλούς, γιατί ένας σαν κι εσένα δεν με φτάνει γιαβουκλούς»[αγαπητικός].Τραγούδι του Αντώνη Νταλγκά, γραμμένο το 1931. 
Βλέπουμε, λοιπόν, να ξεπροβάλει μέσα από αυτά τα τραγούδια ένας τύπος γυναίκας που δεν υπήρξε ποτέ πριν, και κατά πάσα πιθανότητα δεν υπήρξε και μετά μέχρις ότου η Μελίνα Μερκούρη παίξει συγκλονιστικά την Στέλλα του Μιχάλη Κακογιάννη. 
Προφανώς όλα αυτά δεν ήταν άγνωστα στον Ιάκωβο Καμπανέλλη που έγραψε το σενάριο της ταινίας, αφού στο τραγούδι του Θ. Παπαδόπουλου που αναφέραμε και πιο πάνω συμπληρώνει «Δε με νοιάζει ο κόσμος τι θα πει, ότι κάνω στα κρυφά κι αν μαθευτεί, εγώ πάντα έτσι την θέλω την ζωή, να γλεντώ όλη τη νύχτα ως το πρωί, με καλό κρασάκι θέλω να μεθύσω, κι όποιονε γουστάρω να τονε φιλήσω». Κάτι τέτοιο δεν πρέσβευε και η κινηματογραφική Στέλλα; 
Το θέμα βέβαια είναι ότι αυτά τα ρεμπέτικα τραγούδια περιγράφουν τον αντίστοιχο τύπο γυναίκας σχεδόν 20 χρόνια πριν. Στα χρόνια του Μεσοπολέμου!




Και μιλάνε για μια γυναίκα που δεν είχε ανάγκη από νόμους, διατάξεις, γυναικείες οργανώσεις για να διακηρύξει την ελευθερία της, την ανεξαρτησία της, τον αισθησιασμό της, την μαγκιά της που κατάφερνε να είναι αποδεκτή από τους άντρες του σιναφιού της όντας γυναίκα από την κορυφή ως τα νύχια. «Είμαι αλανιάρα μερακλού, πρωτη  μεσ’ την Αθήνα, που ξενυχτώ στα καμπαρέ και την περνάω φίνα. Ούζο πίνω και μεθάω κι όλα τα ποτήρια σπάω, και χορεύω τσιφτετέλι, αχ, αμάν, σπάει το τέλι» Τραγούδι του Μ. Μιχαηλίδη, γραμμένο το 1931. 
Κάποιοι τέτοιοι στίχοι κάνουν τις μεταγενέστερες φεμινίστριες να φαίνονται σχεδόν κωμικές με τον καθωσπρεπισμό τους. Βέβαια σε παγκόσμιο επίπεδο η εποχή του Μεσοπολέμου υπήρξε μια εποχή απελευθέρωσης από τα κοινωνικά «πρέπει». Ολόκληρος ο κόσμος ανάμεσα στους δύο πολέμους ένοιωσε πιο έντονα από ποτέ την ανάγκη να ζήσει, και να ζήσει καλά. Αν, στην περίπτωση της Ελλάδας, προσθέσουμε την Μικρασιατική καταστροφή, καταλαβαίνουμε πόσο πιο έντονη υπήρξε η αντίδραση. 
Ο προσφυγικός πληθυσμός που ήρθε στην Ελλάδα από την Σμύρνη, την Πόλη, και γενικά όλη την Μικρά Ασία, ήταν άνθρωποι καλοζωισμένοι που ήξεραν να ζουν καλά και να γλεντούν τη ζωή τους. Για τις γυναίκες δε από την Μικρά Ασία έχουν γραφεί τόσα πολλά που έγινε κλισέ η έκφραση ‘Σμυρνιά’, δηλώνοντας την περιποιημένη και …επιεικώς λίγο έως πολύ περπατημένη γυναίκα. Κάπως έτσι και ο Παναγιώτης Τούντας έγραφε το 1931 «Εγώ είμαι η χήρα η αλανιάρα η ναζού, η παιχνιδιάρα, που μ’ αγαπούν και φωνάζουνε μπιζού, κούκλα χαδιάρα». 
Όπως είναι προφανές το τραγούδι δεν περιγράφει την χήρα ενός…δικαστικού, ας πούμε, ούτε ενός δημοσίου υπαλλήλου. Και όταν συμπληρώνει στο ρεφραίν «Είμαι η χήρα η μοντέρνα που μεθάω μες την ταβέρνα, και γλεντώ με τ’ οργανάκι, ρε πω πω μεράκι, κι όταν είμαι στον Περαία πίνω ούζο με παρέα και το βράδυ στην Αθήνα κολυμπάω μες την ρετσίνα» τότε το τραγούδι απογειώνεται. Φυσικά, εκτός από την διασκέδαση στα νυχτερινά στέκια της εποχής που η συγκεκριμένη γυναίκα έχει κατακτήσει από μόνη της και όχι με την βοήθεια ή έστω την συνοδεία ενός αρσενικού, υπάρχουν και θέματα που εξακολουθούν να είναι ταμπού. 
Διότι όταν η τραγουδίστρια δηλώνει «στη μπαρμπουτιέρα ξενυχτάω εγώ, ρίχνω εξάρες ,πιάνω ζάρι, και αν με τους πολισμάν τρακαριστώ, φεύγω σαν παλικάρι», άντε να το χωρέσει ο πιο ακραίος προοδευτικός της εποχής μας. Για να μην τεθεί θέμα  για τους τεκέδες που καμιά …προοδευτική ιδεολογία δεν χωράει ούτε καν για τους άντρες, πολύ περισσότερο δε για τις γυναίκες «κάθε νυχτιά στα καμπαρέ μεθάω με τη μπύρα, και το πρωί μες στον τεκέ φουμάρω την νταμίρα». 
Τραγούδι του 1930 που τραγούδησε η Ρόζα Εσκενάζυ. Αν αναφέρουμε και το τραγούδι «Δυο χήρες» του Κ. Καρίπη, γραμμένο το 1936, τότε φοβάμαι πως καμιά προοδευτική ιδεολογία δεν μπορεί να ‘στεγάσει’ αυτές τις γυναίκες που δεν έχουν προηγούμενο. Το τραγούδι περιγράφει την ιστορία δύο χηρών. Δύσκολα τα χρόνια, οι άντρες έλειπαν στον πόλεμο, και μια χήρα από την Κοκκινιά μαλώνει με μια άλλη χήρα Σμυρνιά, γιατί η Σμυρνιά τα έριξε στον φίλο της. Το συζήτησαν το θέμα και τι λύση νομίζετε ότι βρήκαν; Απίστευτη ακόμα και για τα σημερινά δεδομένα. Μοιράστηκαν το συγκεκριμένο αρσενικό λέγοντας «…μα έπειτα αγαπήσανε, και τον ομορφονιό τους, όπως εσυμφωνήσανε τον είχανε κι οι δύο τους». 
Φαντάζομαι ότι μια τέτοια λύση μόνο η Anais Nin στις ερωτικές νουβέλες που έγραφε την ίδια εποχή στο Παρίσι θα μπορούσε να βρει. Και θέλουμε, δεν θέλουμε το ερώτημα στέκεται μπροστά μας. 

Αυτές οι γυναίκες υπήρξαν στ’ αλήθεια; Ο Πάνος Σαββόπουλος στο πρόσφατο βιβλίο του «Περί της λέξεως ρεμπέτικο το ανάγνωσμα και άλλα», υποστηρίζει ότι υπήρξαν. Γεγονός που ενισχύει αυτή την άποψη είναι επίσης και τα ίδια τα τραγούδια. Υπάρχουν και περιγράφουν τις συγκεκριμένες καταστάσεις και είναι σχεδόν όλα γραμμένα στα χρόνια του Μεσοπολέμου. Κάποια από αυτά είναι γνωστά, κάποια άλλα είναι λιγότερο γνωστά. Την Λιλή την σκανταλιάρα του Παναγιώτη Τούντα που δηλώνει «Γιατί  είμαι εγώ η αλανιάρα, η Λιλή η σκανταλιάρα και δεν δίνω γρόσι για τους μάγκες και δεν τρώγω τρίχες ματσαράγκες» την τραγούδησαν από την Μαρινέλα μέχρι πρόσφατα η Δήμητρα Παπίου. 

Κάποια άλλα, λιγότερο γνωστά, τα τραγούδησε πριν λίγα χρόνια σε έναν δίσκο με γενικό τίτλο «Αν ήμουν άντρας» η Μαρία Κατινάρη, κόρη του λαϊκού συνθέτη  Αντώνη Κατινάρη. Προλογίζοντας αυτόν το δίσκο ο Παναγιώτης Κουνάδης γράφει  «Τα τραγούδια αυτής της σειράς, πέραν από το να αποτελούν ‘μικρά αριστουργήματα’ μιας κοντινής ιστορικά, αλλά ξεχασμένης συνειδησιακά περιόδου, έχουν επιλεγεί -τα περισσότερα- έτσι, ώστε να αποτελούν μια θεματολογική ενότητα γύρω από την θέση της γυναίκας, των προβλημάτων της, της ψυχοσύνθεσής της σε ένα χώρο και μια εποχή όπου αγωνίζεται να καταχωρήσει τα από αιώνες καταπατημένα δικαιώματά της. Είναι κι αυτά -τα τραγούδια- μια ακόμα πτυχή του ρεμπέτικου που είναι λιγότερο ή ελάχιστα γνωστή’’.

Του Άγγελου Κουτσούκη.


"Νότες Λογοτεχνίας"

Πολιτιστικό ιστολόγιο (από το 2009) και ραδιοφωνική εκπομπή (από το 1999) με συνεντεύξεις, αφιερώματα, ρεπορτάζ, απόψεις, ιδέες και θέσεις γύρω από το Βιβλίο, τη Μουσική και το Ελληνικό Τραγούδι, το Θέατρο και τον Κινηματογράφο, τα Εικαστικά και τη Φωτογραφία, τη Θράκη...

Για αποστολές βιβλίων, περιοδικών, μουσικών έργων (LP-CD), καθώς επίσης και για προτάσεις, ιδέες, παρατηρήσεις, επικοινωνήστε μαζί μας: theodosisv@gmail.com

Το blog δεν έχει κερδοσκοπικό χαρακτήρα. Δημοσιεύονται άρθρα πολιτιστικού και κοινωνικού περιεχομένου και οι κάθε είδους διαφημίσεις απαγορεύονται.

Επιτρέπεται η χρήση και η αναδημοσίευση των άρθρων και των φωτογραφιών, με σαφή αναφορά της πηγής σε ενεργό σύνδεσμο. Υπεύθυνος - Διαχειριστής: Θεοδόσιος Π. Βαφειάδης.